نمایش اتحاد در روز پیروزی

جهان صنعت- چین و روسیه با انتشار بیانیهای مشترک در آستانه رژه نظامی روسیه در روز جمعه، تعهد خود را به تعمیق روابط بدون محدودیت اعلام و بر اهمیت حفظ دیدگاه صحیح در مورد تاریخ جنگ جهانی دوم تاکید کردند. این بیانیه که در جریان سفر شی جینپینگ به مسکو برای گرامیداشت هشتادمین سالگرد پایان جنگ جهانی دوم منتشر شد، نشاندهنده تقویت روابط میان پوتین و شی است که خود را به عنوان سدی در برابر هژمونی آمریکا میبینند. در واقع این دیدار و بیانیه مشترک، نگرانیهای غرب را در مورد همکاری امنیتی نزدیک بین این دو کشور افزایش داده؛ بهویژه با توجه به انجام ۱۴ رزمایش نظامی مشترک در سال ۲۰۲۴ و حضور یک گارد افتخاری چینی در رژه نظامی مسکو برای اولین بار از سال ۲۰۱۵. در نتیجه به گفته کارشناسان، این تحولات نشان میدهد نظم جهانی در حال تحول است و دو قدرت بزرگ در تلاشند تا جایگاه خود را در این نظم جدید تثبیت کنند.
تحلیل گفتمان بیانیه مشترک
طبق گزارشی که در این خصوص روزنامه گاردین منتشر کرده، بیانیه مشترک شی و پوتین فراتر از بیانیههای قبلی بوده و به طور مستقیم ایالات متحده را مورد انتقاد قرار داده است. آنها آمریکا و متحدانش را متهم کردند که در تلاشند تا ناتو را به سمت شرق آسیا- اقیانوسیه گسترش دهند. این بیانیه اقدامات تحریمی یکجانبه را که از شورای امنیت سازمان ملل متحد عبور میکنند، مورد انتقاد قرار داده و آن را نقض منشور سازمان ملل متحد و سایر قوانین بینالمللی دانسته است.
به گفته کارشناسان این انتقادات در حالی مطرح میشود که چین درگیر یک جنگ تجاری فزاینده با ایالات متحده است که از زمان به قدرت رسیدن دونالد ترامپ به عنوان رییسجمهور آمریکا، بازارهای جهانی را تکان داده است. در واقع این جنگ تجاری که با اعمال تعرفههای متقابل بر کالاهای وارداتی همراه بوده ، نهتنها روابط اقتصادی بین دو کشور را تیره کرده، بلکه بر اقتصاد جهانی نیز تاثیرات منفی گذاشته است. از سوی دیگر، چین همواره با استدلال روسیه مبنی بر اینکه گسترش ناتو در اروپا تهدیدی برای امنیت آن است، همسویی داشته است. این همسویی در دیدگاهها نشاندهنده مساله مشترک دو کشور از تهدیدات امنیتی و تمایل به مقابله با نفوذ غرب است. این بیانیه نشان داد که روسیه به طور قاطع از اقدامات دولت چین برای حفاظت از حاکمیت ملی و تمامیت ارضی و تحقق وحدت ملی پشتیبانی میکند که به طور ضمنی به موضوع تایوان اشاره دارد. شی جینپینگ ادعا کرده است که جنگ جهانی دوم همچنین آزادسازی تایوان را نمایندگی میکند و نشاندهنده بازگشت تایوان به چین است. این اظهارات که با حمایت روسیه روبهرو شده است، نگرانیهای بیشتری را در مورد آینده تایوان و احتمال تشدید تنشها در منطقه ایجاد کرده است.
نگرانی غرب از اتحاد مسکو- پکن
روابط نزدیک میان چین و روسیه که با انتقاد از ایالات متحده و تعمیق همکاریهای دوجانبه شناخته میشود، به عنوان یک بلوک متحد در برابر هژمونی آمریکا ظاهر شده است. این همکاری نزدیک که در زمینههای مختلف از جمله نظامی، اقتصادی و سیاسی گسترش یافته ، نگرانیهای غرب را در مورد تقویت روابط امنیتی بین این دو کشور افزایش داده است. اگرچه چین و روسیه یک ائتلاف نظامی رسمی ندارند اما نگرانیهای فزایندهای در غرب در مورد همکاری امنیتی نزدیک بین این دو کشور وجود دارد. لذا این تحولات نشان میدهد که توازن قدرت جهانی در حال تغییر است و ایالات متحده با چالشهای جدیدی در حفظ هژمونی خود روبهرو است.
در همین رابطه برخی تحلیلگران غربی معتقدند، با توجه به این تحولات، لازم است که غرب به طور جدی به بررسی روابط خود با چین و روسیه بپردازد و استراتژیهای جدیدی را برای مقابله با چالشهای پیشرو تدوین کند. این استراتژیها باید شامل تقویت اتحادهای سنتی، توسعه روابط با کشورهای در حال توسعه و تلاش برای حل اختلافات از طریق گفتوگو و دیپلماسی باشد. همچنین، لازم است غرب به تقویت اقتصاد خود و افزایش رقابتپذیری در بازارهای جهانی توجه ویژهای داشته باشد تا بتواند در برابر چالشهای اقتصادی ناشی از ظهور قدرتهای جدید مقاومت کند.
در همین راستا غربیها تاکید دارند، این بیانیه مشترک نشان میدهد که چین و روسیه تلاش میکنند تا با انتقاد از ایالات متحده و تعمیق روابط خود، به عنوان یک بلوک متحد در برابر هژمونی آمریکا ظاهر شوند. در واقع این همکاری نزدیک بین چین و روسیه نگرانیهای غرب را در مورد تقویت روابط امنیتی بین این دو کشور افزایش یافته و این تحولات نشان میدهد که توازن قدرت جهانی در حال تغییر است و ایالات متحده با چالشهای جدیدی در حفظ هژمونی خود روبهرو است.