«ناترازی» پایان کار علی‌آبادی است؟
جهان صنعت– «سوءمدیریت»،«ترک‌فعل» و «بی‌برنامگی» در مدیریت منابع و مصارف آب و برق، سه واژه پرتکراری است که نمایندگان مجلس بعد از تعطیلات تابستانی در تذکرات خود به دولت به کار می‌برند. محور این انتقادها به تذکر کتبی و شفاهی در صحن علنی مجلس ختم نشده و همچنان زمزمه استیضاح وزیر نیرو به گوش می‌رسد.
بعد از حواشی مرتبط با پرونده هسته‌ای ایران و مواضع ایران در قبال این پرونده، ناترازی در بخش آب و برق دومین موضوع تراز اول بحث‌های پارلمان است و این روزها هم به جدی‌ترین محورهای انتقادات نمایندگان مجلس از دولت تبدیل شده است. در نشست علنی اخیر، طیف گسترده‌ای از نمایندگان از استان‌های مختلف نسبت به عملکرد وزارت نیرو اعتراض کردند؛ اعتراض‌هایی که از «سوءمدیریت» و «ترک فعل» گرفته تا «بی‌برنامگی» در مدیریت منابع و مصارف را شامل می‌شود.
۱ مردادماه بود که جبار کوچکی‌نژاد در تذکر علنی گفت: «طرح استیضاح وزیر نیرو کلید خورده» و شمار متقاضیان «روبه افزایش» است؛ رسانه‌ها از پیگیری «اعلام وصول استیضاح عباس علی‌آبادی» نوشتند. پس از آن برخی رسانه‌ها از جمع‌آوری ۶۵امضا برای استیضاح خبر دادند. هفته گذشته خبر رسید که امضاها به «بیش از ۱۰۰» رسیده و در صورت اعلام وصول، عباس علی‌آبادی باید آماده رفتن به نبرد استیضاح در مجلس شود.
روز گذشته و در صحن علنی مجلس، موج تازه‌ای از تذکرات علنی خطاب به وزیر نیرو ایجاد شد. رحمت‌الله نوروزی صراحتا از هیات‌رییسه خواست «استیضاح وزیر نیرو هرچه سریع‌تر اعلام وصول شود. همزمان نایب‌رییس مجلس از برگزاری جلسه‌ای برای بررسی ناترازی انرژی در هفته آینده خبر داد.
از سوءمدیریت تا ترک فعل
مجتبی یوسفی، نماینده اهواز و عضو کمیسیون عمران هم گفت که گلایه مردم در رابطه با وضعیت صنعت آب و برق به حق است چراکه به گفته او امروز سوءمدیریت در این حوزه به بحران تبدیل شده است. یوسفی تاکید کرد: امیدواریم طرح سوال از وزیر نیرو که ارائه دادیم در دستور کار صحن قرار گیرد و برای پاسخگویی این وزارتخانه در جلسات هفته آینده صحن برنامه‌ریزی شود.
رحمت‌الله نوروزی، نماینده مردم علی‌آبادکتول و عضو کمیسیون اجتماعی هم در نشست علنی دیروز مجلس گفت که مردم از وضعیت ناترازی آب و برق گلایه‌مند هستند، بنابراین از هیات‌رییسه درخواست هرچه سریع‌تر استیضاح وزیر نیرو را اعلام وصول کنند.
به گفته نوروزی، امروز موضوعات مربوط با ناترازی‌ها در کنار افزایش افسارگسیخته کالاهای اساسی مردم را با مشکلات متعددی روبه‌رو کرده است؛ روزهایی که نمایندگان برای سرکشی به حوزه‌های انتخابیه خود رفتند شاهد گلایه‌های مردم بودند و آنها از نمایندگان خود انتظار دارند این موضوع را پیگیری کنند، بنابراین دستگاه‌های مربوطه نیز باید نسبت به این موضوع مهم پاسخگو باشند.
اعتراض‌ها به این دو نفر ختم نشد، حمدمنان رییسی، نماینده مردم قم در مجلس هم دنباله این اعتراض‌ها را گرفت و در نطق خود در خصوص وضعیت ناترازی آب گفت که ناترازی در آب و برق کشور ناشی از سوءمدیریت و ترک‌فعل مسوولان است.
بنا به گفته حمدمنان رییسی، حسب آماری که مراجع ذی‌صلاح اعلام می‌کنند، سالانه نزدیک به ۴۰۰میلیارد مترمکعب مجموع بارندگی و روان‌آب‌های ورود به کشور است و مصرف آب شرب کشور کمتر از ۹میلیارد مترمکعب است. نسبت ۹ به ۴۰۰ حدود ۲درصد است پس چرا وضعیت امروز ما اینگونه است که نمی‌توانیم ۲درصد آب شرب مردم را درست مدیریت کنیم.
نماینده مردم قم، جعفرآباد و کهک در مجلس دوازدهم تاکید کرد: مشکل به خاطر سوءمدیریت است. در این خصوص دو مصداق خدمت‌تان تقدیم می‌کنم که بارندگی‌های متعددی در کشور انجام می‌شود که به دلیل سیاست‌های اشتباه و عدم آبخیزداری به هدر می‌رود. صرفا در ماه‌های اسفند ۱۴۰۲ و فروردین ۱۴۰۳ در استان استان سیستان‌وبلوچستان مجموعا بیش از ۷میلیارد مترمکعب بارندگی داشتیم یعنی معادل با ۸۰درصد کل آب شرب کشور که صرفا در دو ماه در یک استان که تمام این آب به دلیل سوءمدیریت به دریای عمان سرازیر شد چراکه آبخیزداری نداشته و سیاست‌های مدیریت آب در کشور اشتباه است.
به گفته این نماینده مجلس، مشکل اصلی، مشکل ناترازی آب یا مشکل ناترازی انرژی نیست بلکه مشکل اصلی مشکل ناترازی مدیریت، مشکل سوء‌تدبیر در کشور است. ما طبق آمارهای موجود به لحاظ برخورداری از منابع طبیعی و مواهب خدادادی رتبه ۵ جهان را داریم. در کشوری که به این میزان از منابع برخوردار است نباید وضعیت اینگونه باشد.
رییسی خطاب به رییس‌جمهور گفت که بعضا معاونان، وزرای دولت مساله ناترازی آب و ناترازی انرژی را بهانه کردند تا ترک تکلیف و ترک‌فعل کنند.
عباس قدرتی، نماینده مردم شیروان هم در تذکر شفاهی خود در صحن علنی با اشاره به مشکلات قطع برق در حوزه انتخابیه خود گفت که مردم شهرستان شیروان روزانه چندین‌بار با قطعی برق مواجهند و خسارت لوازم برقی آنان بی‌پاسخ مانده است. بنا به گفته قدرتی، مشکل اصلی وزارت نیرو نه کمبود انرژی بلکه ضعف مدیریت است.
وی در ادامه خطاب به وزیر نیرو افزود: معتقدم مشکل اصلی شما ناترازی انرژی نیست بلکه ناترازی مدیریتی است. در شیروان نیروگاه سیکل ترکیبی وجود دارد که ۱۴۴۰مگاوات برق تولید می‌کند اما حق مردم این است که روزی سه بار برق قطع شود؟ این روزها لوازم برقی مردم می‌سوزد، چه کسی پاسخگوست؟ آیا شما پاسخ می‌دهید؟ باید سردر دفتر نمایندگان را به اداره برق تغییر دهیم چون این روزها مردم مدام از ما پاسخ می‌خواهند.
پس از او سمیه رفیعی، نماینده مردم تهران در مجلس هم با انتقاد از راهکارهای وزارت نیرو برای حل ناترازی آب و برق تاکید کرد: وزارت نیرو هیچ برنامه شفافی برای حل این مشکل ندارد و صرفا استناد کردن به یک تک راهکار که ممکن است اشکالاتی داشته باشد برای سال آینده کافی نیست. همچنین وضعیت انبارهای وزارت نیرو برای تامین تجهیزات جهت اورهال و افزایش راندمان برق ناکافی است و مردم نباید تاوان این بی‌برنامگی را بدهند.
او با اشاره به راهکار استفاه از پمپ برای حل مشکل آب گفت: این راهکار نه‌تنها مشکل آب را برطرف نمی‌کند بلکه مصرف برق را نیز افزایش می‌دهد، بنابراین با این راهکار نمی‌توان مدیریت کرد و راهکار اصلی برخورد قاطع با مصرف‌کنندگان غیرمجاز برق و آب است به ویژه که برای این موضوع قانون مجازاتی در مجلس تصویب شده است.
رفیعی تاکید کرد: مردم نباید تاوان استفاده زیاد برخی مشترکان و ماینرها از انرژی را بدهند. همچنین باغ‌ها و منازلی اطراف تهران هستند که مصرف بالایی دارند و باید با آنها برخورد قانونی شود.
با افزایش تعداد معترضان به عملکرد عباس علی‌آبادی وزیر نیرو، حمیدرضا حاجی‌بابایی، نایب‌رییس مجلس از برگزاری جلسه‌ای در مجلس برای بررسی ناترازی انرژی به ویژه آب و برق خبر داد. او گفت که مجلس هفته آینده این موضوع را بررسی می‌کند تا گزارش دقیقی ارائه دهد و مشکلات کشور مشخص شود.
استیضاح نزدیک‌تر از رگ گردن
ناترازی آب و برق اگرچه سال‌هاست که به عنوان یکی از چالش‌های اصلی کشور مطرح است اما امسال قطعی برق و آب به اوج خود رسید. اگرچه وزیر نیرو بارها وعده داده که «ناترازی برق در حال مدیریت است» و «برنامه‌های بلندمدت و میان‌مدت برای حل بحران آب و انرژی در دست اقدام است» اما شواهد میدانی و اظهارات متعدد نمایندگان مجلس شورای اسلامی نشان می‌دهد که این وعده‌ها نتوانسته‌اند مردم و حتی نمایندگان را قانع کنند. در نتیجه، اکنون بار دیگر موضوع استیضاح وزیر نیرو به یکی از بحث‌های جدی صحن مجلس تبدیل شده است.
این حجم از انتقاد در حالی است که وزیر نیرو بارها وعده داده ناترازی برق و آب در حال مدیریت است و آینده‌ای پایدارتر در راه خواهد بود اما آنچه در مجلس شنیده شد، بی‌اعتمادی روزافزون به این وعده‌ها بود.
وزیر نیرو در طول ماه‌های اخیر بارها تاکید کرده است که «با توسعه ظرفیت نیروگاه‌ها، ارتقای راندمان تولید و مدیریت مصرف، ناترازی برق به تدریج کاهش خواهد یافت». او همچنین وعده داده که با اجرای پروژه‌های آبی از جمله شیرین‌سازی آب دریا، استفاده از آب‌های ژرف و بازچرخانی آب‌های برگشتی، بخش مهمی از مشکلات تامین آب کشور برطرف خواهد شد.
برنامه‌هایی همچون احداث نیروگاه‌های جدید، سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر، استفاده از تجهیزات کاهنده مصرف آب و برق و نیز ارتقای دیپلماسی آب‌های مرزی از دیگر مواردی است که وزارت نیرو به عنوان راه‌حل‌های آینده‌نگر معرفی کرده است.
اینکه آیا مجلس به سمت استیضاح وزیر نیرو حرکت خواهد کرد، سئوالی است که طی روزهای آینده پاسخ آن داده خواهد شد. شواهد نشان می‌دهد که بسیاری از نمایندگان دیگر قانع به تذکر یا سؤال نیستند و با طرح‌های علنی برای استیضاح، خواهان تغییر در رأس این وزارتخانه هستند. هرچند بخشی از مجلس همچنان به همکاری با دولت تاکید دارد اما اگر روند فعلی ادامه یابد استیضاح وزیر نیرو به یکی از جدی‌ترین تقابل‌های دولت و مجلس در ماه‌های آینده تبدیل خواهد شد.
