مواجهه با چالش‌های تورمی
هادی بهرامی- صنعت خرده‌فروشی یکی از بخش‌های اقتصادی کشور محسوب می‌شود که تاثیر بسزایی از رشد قیمت کالاها و نرخ تورم پذیرفته به‌طوری که با افزایش سطح قیمت‌ها فروش و درآمد عملیاتی شرکت‌های فعال در این صنعت رشد پیدا می‌کند اما از طرف دیگر چالش‌هایی نیز به‌وجود خواهد آمد! در واقع کاهش تقاضا و نیز عدم تنوع کالاها و محصولات می‌تواند مقدار فروش و درآمد فروشگاه‌ها را تحت فشار قرار دهد. بر اساس آخرین آمار رسمی کشور بیش از ۱۱۰۰۰فروشگاه زنجیره‌ای در ایران فعال بوده که حدود ۲۷۵۰فروشگاه در استان تهران قرار دارند.
افزایش نرخ تورم؛ نگرانی خرده‌فروش‌ها
نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه ماهانه در سال۱۴۰۴ با روند نگران‌کننده‌ای مواجه شده زیرا درصدی به نرخ تورم ماه بعد اضافه شده و قیمت کالاها و خدمات به سطح بالاتری می‌رسد. شاخص قیمت مصرف‌کننده کل خانوار‌های کشور به سطح ۸/۴۰۳واحد در مهرماه۱۴۰۴ رسیده که رشد ۵درصدی نسبت‌به ماه‌قبل و رشد ۶/۴۸درصدی را نسبت‌به مدت مشابه سال قبل نشان می‌دهد. افزایش پیاپی نرخ تورم در بازه‌های زمانی مختلف حاکی از ضعیف‌تر شدن اقتصاد و کوچک‌تر شدن سفره خانوار است که درصورت کاهش قدرت خرید تقاضا و درنهایت درآمد فروشگاه‌ها کاهش پیدا خواهد کرد.
متاسفانه بررسی جزئی‌نگر اقلام تورمی خبر‌های خوبی را به ما نمی‌دهد زیرا نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه اقلام خوراکی و آشامیدنی ۳/۶۴درصد و نیز کالا‌هاوخدمات متفرقه ۲/۶۵درصد به‌ثبت رسیده است. تورم نقطه‌به‌نقطه کلیه کالاها و خدمات در سراسر کشور ۶/۴۸درصد، شهرها ۸/۴۷درصد و روستا‌ها ۴/۵۳ درصد است. رشد این آمار و ارقام برای فروشگاه‌ها و هزاران خرده‌فروشی که فعالیت می‌کنند مطلوب نبوده هرچند رشد قیمت کالاها نرخ فروش شرکت‌های خرده‌فروش را افزایش داده اما استقبال و مقدار عرضه را کاهش می‌دهد که رشد و توسعه واقعی را کم‌رنگ‌تر خواهد کرد.
زنگ خطر نقدشوندگی به صدا درآمد!
طبق آخرین بررسی‌ها صنعت خرده‌فروشی بازارسرمایه جمعا ۲/۹۳همت ارزش بازار دارد که تقریبا پانزدهمین‌صنعت بازار بورس محسوب می‌شود. ارزش معاملات روزانه ۳۸میلیارد تومانی را از این گروه شاهد هستیم که نسبت ارزش‌به‌تراکنش (NVT) پنج‌شرکت خرده‌فروش را به‌صورت میانگین به سطح ۲۴۷۹واحدی رسانده است. این میزان NVT در صنعت مطلوبیت نداشته و درمقایسه با کل بازار بورس سیگنال هشدار را صادر می‌کند زیرا این نسبت برای کل بازار ۴۹۶واحد برآورد می‌شود و برای صنعت خرده‌فروشی ۲۴۷۹واحد!
سهام فروشگاه‌های زنجیره‌ای افق کوروش با نماد افق ۷۹۳۵۰میلیاردتومان، پخش البرز با نماد پخش ۵۶۴۲میلیاردتومان، قاسم ایران با نماد قاسم ۳۴۹۱میلیاردتومان، پست پیشگامان بادپا با نماد بازرگام ۲۴۷۹ میلیاردتومان و فروشگاه‌های زنجیره‌ای رفاه با نماد رفاه ۲۲۵۴میلیاردتومان ارزش بازار دارد. ارزش معاملات روزانه نماد افق ۳میلیاردتومان، پخش ۷/۲۴میلیاردتومان، قاسم ۱/۸میلیاردتومان، بازرگام ۹۰۰میلیون‌تومان و رفاه نیز، ۹۰۰میلیون‌تومان برآورد می‌شود. سهام فروشگاه‌های زنجیره‌ای افق کوروش، پست پیشگامان بادپا و فروشگاه‌های زنجیره‌ای رفاه وضعیت جالبی از نظر گردش نقدینگی ندارند اما سهام پخش البرز و قاسم ایران نسبتا نقدشونده‌تر هستند.
پخش البرز، پیشتاز رشد درآمد ماهانه
براساس گزارش‌های مهرماه۱۴۰۴ فروشگاه‌های زنجیره‌ای افق کوروش ۱۵۸۹۱میلیاردتومان، پخش البرز ۴۶۵۵میلیاردتومان و قاسم ایران ۲۴۴۱میلیاردتومان درآمد عملیاتی را به ثبت رساندند. شرکت پست پیشگامان بادپا و فروشگاه‌های زنجیره‌ای رفاه همکاری لازم با سامانه جامع اطلاع‌رسانی ناشران در زمینه انتشار گزارش فعالیت ماهانه را نداشته و به همین خاطر در لیست درآمد ماهانه صنعت لحاظ نشدند. جمع درآمد‌های عملیاتی سه‌شرکت بزرگ خرده‌فروش (افق کوروش، پخش البرز و قاسم ایران) جمعا از ۱۳۰۶۶میلیاردتومان در مهرماه۱۴۰۳ با رشد ۷۶درصدی به ۲۲۹۸۷میلیاردتومان در مهرماه۱۴۰۴ رسیده است. شرکت پخش البرز با رشد ۱۰۷درصد درآمد خود از مهر۱۴۰۳ تا مهر۱۴۰۴ توانست رتبه اول فعال‌ترین خرده‌فروش بورس را به خود اختصاص دهد.
بازده بسیار کم سهام قاسم و بازرگام
طی یک ماه اخیر سهام فروشگاه‌های زنجیره‌ای افق کوروش ۸/۲۴+درصد، پخش البرز ۷/۱۵+درصد، قاسم ایران ۵/۰+درصد، پست پیشگامان بادپا ۴/۰+درصد و فروشگاه‌های زنجیره‌ای رفاه ۳/۱۶+درصد بازده قیمت را به ثبت رساندند. درواقع کل گروه خرده‌فروشی بورس طی یک ماه اخیر به‌صورت میانگین ۱۲+درصد رشد قیمت سهام را نصیب سهامداران خود کرد که نسبت به سایر گروه‌ها نه چندان مطلوب اما قابل قبول است. سهام فروشگاه‌های زجیره‌ای افق کوروش بیشترین بازده قیمت را داشت که تاپ‌گینر ماهانه صنعت به حساب می‌آید و در مقابل سهام قاسم ایران و پیشگامان پست بادپا ضعیف ترین عملکرد را از خود نشان داد.
