معادن ایران زیرساخت توسعه یا منبع برداشت؟
جهان صنعت– رییس کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی با تاکید بر لزوم بازنگری در قوانین بخش معدن گفت که نگاه به معادن به‌عنوان منبع درآمد صرف، آسیب‌های جدی برای اقتصاد کشور ایجاد و توسعه واقعی صنعتی را محدود کرده است. نصرالله پژمانفر افزود: اگر معادن به‌عنوان زیرساخت توسعه دیده شوند، مسیر رشد صنعتی و اقتصادی کشور شفاف خواهد شد اما نگاه صرفا اقتصادی و برداشت درآمدی باعث شده ظرفیت‌های بالقوه این بخش در بهره‌برداری واقعی مغفول بماند.
او افزود: این منابع می‌توانند نقش محوری در حل مسائل اقتصادی، صنعتی و اجتماعی کشور ایفا کنند. او انتقاد کرد که مدیریت معدن گاهی با سختگیری بیش از حد و گاهی با رهاشدگی کامل همراه بوده و همین عدم توازن مانع بهره‌برداری بهینه از منابع شده است.
رییس کمیسیون اصل نود تاکید کرد نقش بخش‌خصوصی در توسعه معادن کلیدی است و برای شکل‌گیری بنگاه‌های بزرگ معدنی باید مشوق‌هایی برای فعالان خصوصی ایجاد شود. او افزود بسیاری از معادن بزرگ با سرمایه‌های دولتی شکل گرفته‌اند اما بخش‌خصوصی اگر بخواهد از صفر شروع کند نیازمند قوانین حمایتی و چارچوب شفاف است. پژمانفر همچنین درباره فرار سرمایه‌ها و خروج سود از چرخه صنعت گفت: بخش قابل‌توجهی از سود فعالیت‌های معدنی به جای سرمایه‌گذاری مجدد در توسعه، از چرخه صنعت خارج می‌شود و اصلاح این روند ضروری است.
او اظهار کرد: تبصره (۶) ماده(۱۴) قانون معادن که برای ایجاد زیرساخت‌ها تدوین شده و در عمل به دلیل محدودیت‌های قانونی و نبود شفافیت اجرایی تحقق نیافته است. پژمانفر بر ضرورت نهادینه شدن شفافیت در دستگاه‌های اجرایی و نظارتی تاکید کرد و گفت این موضوع اعتماد عمومی را افزایش می‌دهد و شرایط بهره‌برداری بهینه از معادن را فراهم خواهد کرد.
وی درباره خام‌فروشی در بخش معدنی نیز هشدار داد و گفت: با وجود ظرفیت بالای زنجیره فولاد و فلزات استراتژیک، بخشی از کنسانتره‌ها به‌صورت خام صادر می‌شوند در حالی که این منابع می‌توانستند ارزش‌افزوده بیشتری ایجاد کنند. او افزود: این روند نه‌تنها فرصت اقتصادی کشور را کاهش می‌دهد بلکه نسل‌های آینده را نیز از این منابع محروم می‌کند.
رییس کمیسیون اصل نود در بخش دیگری از سخنان خود بر توجه به ماشین‌آلات معدنی، حمل‌ونقل و حمایت هدفمند از شرکت‌های دانش‌بنیان تاکید کرد و گفت: ورود فعالان معدنی به حوزه‌های نوآورانه می‌تواند فرآیند شناسایی، استخراج و بهره‌برداری از معادن را اصلاح کند و فرصت‌های اقتصادی و فناوری را گسترش دهد.
او تاکید کرد: دستگاه‌های نظارتی نباید مانع تولید شوند بلکه نقش آنها هدایت و حمایت است. با برنامه‌ریزی هدفمند، شفافیت و سرمایه‌گذاری هوشمند می‌توان بهره‌برداری از معادن را به یک مسیر توسعه پایدار تبدیل کرد که هم اقتصاد کشور بهره‌مند شود و هم فرصت‌های شغلی و فناوری‌های نوین شکل بگیرد.
منبع: فولادبان
