مذاکره، آری؛ التماس، هرگز

جهانصنعت- مسوول سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا تاکید دارد که موضوع هستهای ایران صرفا از راه گفتوگو و دیپلماسی قابلحل است اما سخنگوی وزارت خارجه با یادآوری عملکرد سه کشور اروپایی در فعالسازی مکانیسم ماشه و انتقاد نسبت به این اقدام تروئیکای اروپایی میگوید: «ایران هرگز برای مذاکره التماس نمیکند.»
کایاکالاس مسوول سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا که در بخشی از سخنانش در مجمع اتحادیه اروپا-شورای همکاری خلیجفارس در کویت به موضوع ایران اشاره کرده، در این رابطه میگوید: «۱۰سال پس از اجرایی شدن توافق هستهای، شورای امنیت سازمان ملل هفته گذشته تحریمها را علیه ایران بازگرداند. ما پیشتر و در طول دوره ۳۰روزه پس از فعالشدن مکانیسمماشه توسط فرانسه، آلمان و بریتانیا تلاشهای دیپلماتیک فشردهای با ایران انجام دادیم. با این حال این تلاشها به ایجاد شرایط برای تمدید احتمالی قطعنامه مرتبط شورای امنیت منجر نشد.»
این دیپلمات ارشد اروپایی در ادامه گفت است: «اتحادیه اروپا اکنون تمام تحریمهای مرتبط با برنامه هستهای که قبلا لغو شده بودند را بدون تاخیر بازمیگرداند اما بازگشت تحریمها و محدودیتهای هستهای نباید پایان دیپلماسی باشد.»
کایاکالاس همچنین میگوید: «با این نیت، من به تماس با همه طرفهای ذینفع، از جمله ایران، ادامه خواهم داد زیرا راهحل پایدار برای مساله هستهای ایران تنها از طریق مذاکره و دیپلماسی قابل دستیابی است.» او خطاب به اعضای حاضر در این مجمع گفت: «ما میتوانیم با همکاری اطمینان حاصل کنیم که ایران به یک شریک مسوول تبدیل خواهد شد.»
این سخنان کایاکالاس در قامت رییس سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا اما در حالی مطرح شد که اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت خارجه ایران روز گذشته در بخشی از نشست مطبوعاتی هفتگی خود، به آن واکنش نشان داد و گفت: «آنها میگویند راه دیپلماسی کماکان باز است ولی این یک گزاره کلی است. ما نیز میگوییم مسیر دیپلماسی هیچگاه بسته نمیشود و هرگاه تشخیص دهیم که دیپلماسی در راستای تحقق منافع ایران موثر است در استفاده از آن تردیدی نمیکنیم ولی این سه کشور اروپایی ثابت کردند که دیپلماسی به این شکل با آنها ثمربخش نیست.»
بقائی در ادامه صحبتهای خود تاکید کرد: «اقدام سه کشور اروپایی در اجرای اسنپبک، علاوه بر اینکه بهلحاظ رویه و قانونی ایراد جدی دارد، بهلحاظ حقوقی نیز بهنوعی باعث ایجاد آشفتگی در شورای امنیت و سازمان ملل شد و مشخص نیست که عملا چه چیزی را شورای امنیت برگردانده است. اقدام انجام شده از سوی سه کشور اروپایی پیش از اینکه مبتنیبر محاسبه عقلانی باشد، نوعی اقدام از روی لجاجت در راستای اجرای درخواست آمریکا بدون درنظر گرفتن منافع و مصالح خود این سه کشور اروپایی بود.»
بقائی همچنین در بخش دیگری از این نشست مطبوعاتی با تاکید بر اینکه «فعلا برنامهای برای مذاکره با سهکشور اروپایی نداریم»، گفت: «ما در حال حاضر بر بررسی آثار و تبعات اقدام سه کشور اروپایی و آمریکا متمرکز هستیم.» بقائی ادامه داد: «دیپلماسی به مفهوم ادامه تماسها وجود دارد. ما هرگاه احساس کنیم که دیپلماسی میتواند اثربخش باشد، براساس منافع ملی کشور تصمیم میگیریم و در ارتباط با آن اقدام میکنیم.»
سخنگوی دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی در بخش دیگری از نشست مطبوعاتی روز گذشته خود نیز به پرسشی در مورد حضور بازرسان در ایران و آینده تعامل ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی پاسخ داد و در این رابطه گفت: «در حال حاضر بازرسی از آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ایران حضور ندارد.»
او تصریح کرد: «آخرین بازرسیها مربوط به حداقل ۱۰روز قبل از نیروگاه بوشهر است که این بازرسی در چارچوب قراردادی که با روسیه در ارتباط با این موضوع انجام شده، صورت گرفته است.»
بقائی در ادامه یادآور شد: «اینکه در آینده چه کار میکنیم موضوعی است که باید توسط مراجع ذیصلاح که در این موضوع شورای عالی امنیت ملی است در ارتباط با آن تصمیمگیری شود.»
سخنگوی وزارت امور خارجه تاکید کرد: «با توجه به تحولات انجام شده در حال حاضر بدون تردید تفاهم قاهره کارایی ندارد و قابل اجرا شدن نیست.»