فرصتسوزی بزرگ جزیره
جهان صنعت– در روزهایی که گردشگری و برگزاری رویدادهای ورزشی در بسیاری از کشورهای منطقه به ابزاری موثر برای تقویت اقتصاد، افزایش نشاط اجتماعی و ارتقای تصویر بینالمللی تبدیل شده است، حواشی ماراتن کیش نمونهای تازه از چالشهای مزمن سیاستگذاری فرهنگی و ورزشی در ایران را آشکار میکند. رویدادی که با حضور گسترده مردم میتوانست الگویی موفق برای رونق گردشگری جزیره باشد، ناگهان به مسالهای قضایی و رسانهای بدل شد و دوباره پرسشهایی اساسی را درباره نگاه رسمی به سبک زندگی، تفریح عمومی و ظرفیتهای اقتصادی اینگونه برنامهها مطرح کرد.
ماراتن کیش که جمعیت زیادی را به این جزیره کشاند حالا به حاشیه رانده شده است. دادستان عمومی و انقلاب جزیره کیش از تشکیل پرونده قضایی برای مسوولان و برگزارکنندگان رقابت دوی ماراتن کیش به دلیل نقض مقررات و قانون خبر داد. به نقل از مرکز رسانه قوه قضاییه، دادستان عمومی و انقلاب کیش اعلام کرد: «باوجود تذکرات قبلی مبنی بر لزوم رعایت قوانین و مقررات جاری کشور و همچنین اصول شرعی، عرفی و حرفهای در برگزاری این مسابقه، مسوولان مربوطه به این تذکرات توجه لازم را نداشتند و نحوه برگزاری رویداد بهگونهای بوده که موجب خدشهدار شدن عفت عمومی شده است.» وی در این رابطه افزود: «با توجه به تخلفات صورت گرفته و براساس قوانین و مقررات، پرونده کیفری برای مسوولان و عوامل برگزارکننده این رویداد تشکیل شده است.» دادستان کیش تاکید کرد: «در اجرای تاکیدات دادستان محترم کل کشور، برخورد با متخلفان باید قاطع، بازدارنده و بدون اغماض باشد. این برخورد شامل تمامی مسوولان دخیل در برگزاری مسابقه، اعم از بخش دولتی و عوامل بخش خصوصی خواهد شد.» وی در پایان خاطرنشان کرد: «دستگاه قضایی از فعالیتهای ورزشی و اجتماعی سالم حمایت میکند اما با کوتاهی یا بیتوجهی به ضوابط قانونی و شرعی وفق مقررات برخورد خواهد کرد.»
ماراتن کیش، بهانهای برای رونق جزیره
طرح مساله واضح است؛ این ماراتن و دویدن، فارغ از اینکه به یک عادت و فرهنگ سالم و جذاب برای جوانان و حتی سنین بالاتر تبدیل شده، موجبات گردشگری و کسب درآمد برای جزیره را نیز فراهم آورده است. همچنین به گزارش خبرگزاریها، احسان حدادی، رییس فدراسیون دوومیدانی گفت: «مسوولان منطقه آزاد کیش و افراد برگزارکننده زیربار هماهنگی با فدراسیون نرفتند و به هشدارهای ما در روزهای منتهی به برگزاری مسابقه نیز توجه نکردند. حالا هم با توجه به حاشیههای ایجاد شده، باید خودشان درباره این موضوع پاسخگو باشند.» این در شرایطی است که به گزارش خبرگزاری ایسنا، پیام دیباج، مدیر مسابقه ماراتن کیش، درباره مجوزهای برگزاری این رویداد، چهارشنبه ۱۲آذر گفته بود: «تمام مجوزهای لازم از شورای تامین، سازمان منطقه آزاد کیش و معاونت ورزش شرکت عمران، آب و خدمات کیش صادر شده و کمیسیون امنیتی مربوطه نیز تشکیل شده است و رویداد در چارچوب قوانین اجرا خواهد شد.» او با اشاره به «حمایت همه ارگانهای مربوطه، بهجز فدراسیون دوومیدانی» از این رویداد افزوده بود: «دلیل مخالفت فدراسیون دوومیدانی، مالی است.»
حملات به ماراتن کیش
یکی از رسانهها ۱۴آذر، در گزارشی از «ماراتن ۵۰۰۰نفره کیش» به عنوان «ماراتن ابتذال» و «یک تهدید فرهنگی» نام برد. چه تهدیدی؟ چه ابتذالی؟ آیا تفریحی سالمتر از دویدن هم هست؟ ورزشی که در سراسر دنیا نماد سلامت، نشاط اجتماعی و حضور آزادانه مردم در فضاهای عمومی است، چگونه در نگاه برخی به «تهدید» تعبیر میشود؟ منتقدان بر این باورند که انگیزه چنین حملاتی بیش از آنکه به اصل رویداد ورزشی مربوط باشد، به برداشتهای سلیقهای برمیگردد. در مقابل بسیاری تاکید میکنند که چنین رویدادهایی نهتنها تهدید فرهنگی نیست بلکه فرصتی ارزشمند برای توسعه سلامت عمومی، رونق اقتصادی و معرفی ظرفیتهای گردشگری جزیره است. این دو رویکرد متضاد نشان میدهد که موضوع ماراتن کیش، فراتر از یک مسابقه ورزشی، به عرصهای برای تقابل نگاهها و روایتهای متفاوت درباره سبک زندگی و حضور اجتماعی مردم تبدیل شده است.
گردشگری، پاشنهآشیل سیاستگذاری فرهنگی در ایران
کشورهای همسایه سالهاست که منابع اصلی درآمدزایی خود را به استفاده از ظرفیتهای تاریخی و طبیعیشان معطوف و با برنامهریزیهای دقیق، این ظرفیتها را به موتور محرک اقتصاد خود تبدیل کردهاند. آنها با معرفی جاذبههای فرهنگی، مرمت و بازآفرینی آثار تاریخی، ایجاد زیرساختهای مناسب گردشگری و بهرهگیری از استانداردهای بینالمللی، نهتنها گردشگران بیشتری جذب میکنند بلکه از این مسیر به اشتغالزایی و رشد پایدار نیز میرسند. در مقابل چیزهایی که میتواند در ایران نقش همان موتور قدرتمند را ایفا کند، روزبهروز با پسرفت، فرسودگی و بیتوجهی روبهرو میشود؛ گنجینههایی که اگر مورد حمایت و استفاده درست قرار میگرفتند، ایران را در جایگاهی قرار میداد که بتواند تمام آن کشورها را ۱۰۰ به هیچ بزند و به یک قدرت بیرقیب در حوزه گردشگری و اقتصاد فرهنگی تبدیل شود. ماراتن کیش یکی از همان ظرفیتها برای کسب درآمد و استفاده از توان گردشگری این جزیره بود که حالا با چالش مواجه شده است. حتی در دوبی هم این رویداد در ماه بهمن برگزار خواهد شد؛ دوبی که نه منابع طبیعی و نه ظرفیتهای گردشگری جزیره کیش را دارد، خود را میزبان چنین رویدادی در ابعاد بسیار بزرگتر میکند و از آن کسب درآمد میکند. لازم به ذکر است که بگوییم دوبی فقط از این رویداد استفاده نمیکند و در تمامی زمینهها برای جذب گردشگر پیشرو است. در مقابل ایران کشوری است که ظرفیت برگزاری رویدادهای مختلف تاریخی، معماری، هنری و فرهنگی را به خودی خود در همه شهرها دارد ولی از آن استفاده موثر و مطلوب نمیشود.
منبع: جهان صنعت نیوز
