عقب‌ماندگی‌ای که زیر فرش ماند!
جهان صنعت– ایران در افق سند چشم‌انداز ۲۰ساله تا سال۱۴۰۴ مقرر بود به ۲۰میلیون گردشگر خارجی و ۲۵میلیارد دلار درآمد حاصل از آن دست یابد اما حالا نه‌تنها نسبت به این سند عقب‌ماندگی قابل‌توجهی دارد بلکه هدف‌گذاری آن دیگر محل مراجعه و مقایسه نیست و گویی از دور خارج شده است.
درحالی که آمارهای وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نشان می‌دهد در آخرین دوره این سند یعنی در فاصله سال‌های۱۳۹۹تا پایان۱۴۰۳ آمار ورود گردشگران خارجی تحت تاثیر تحولات و بحران‌های داخلی و خارجی مدام در نوسان بوده و تا پایان سال۱۴۰۳ تعداد گردشگران ورودی به ایران طبق آنچه این وزارتخانه آمار داده به ۷میلیون و ۳۹۹هزارنفر رسیده است. این وزارتخانه پیش‌بینی کرده که این تعداد در پایان سال۱۴۰۴ نهایت به ۵/۹میلیون نفر برسد. اعدادی که تا ۲۰میلیون نفرِ هدف‌گذاری‌شده در سند چشم‌اندار فاصله معناداری دارد، هرچند به کمیت و کیفیت آن نیز نقدهایی وارد است.
اظهارات و داده‌پردازی کارشناسان نشان می‌دهد آمارهای ورود گردشگران خارجی و درآمد حاصل از آن نه‌تنها در آخرین دوره بلکه در تمام ۲۰سال گذشته کمتر از آنچه هدف‌گذاری شده، بوده است. این سند که می‌توان گفت به نوعی تنها نقشه راه صنعت گردشگری ایران محسوب می‌شد در سال‌هایی حتی به فراموشی سپرده شده و نسبت به آن بی‌تفاوتی‌هایی نشان داده شده است. با این حال گهگاهی مسوولان و متولیان به خود نهیب‌هایی زده و به عقب‌ماندگی نسبت به این سند معترف شده‌اند اما در وضعیت تغییری ایجاد نشده است.
در این سند آمده که «شاخص‌های کمی و نحوه انطباق محتوای برنامه‌ها و بودجه‌های سالانه متناسب با سیاست‌های کلی برنامه چهارم تهیه و ارائه شود.» نظر برخی کارشناسان گردشگری بر این بوده که انطباق نداشتن شاخص‌ها و هدف‌گذاری‌ها، واقع‌بینانه نبودن اهداف متناسب با ساختارها و زیرساخت‌ها، تغییرات مدوام در سیاست‌ها، پیش‌بینی نشدن بحران‌هاو شفاف نبودن جزئیات و گزارش‌های آن در پایان هر دوره از دلایل ناکامی سندچشم‌انداز۲۰ساله در بخش گردشگری نیز بوده است. در کل این دیدگاه نیز نسبت به این سند وجود دارد که آن را سندی «بلندپروازانه» و «ناکام» دانسته‌اند.
اینک مساله آن است که نه‌تنها این ناکامی و عقب‌ماندگی آسیب‌شناسی نشده، درس گرفته نمی‌شود، توضیح و گزارش شفافی درباره جزئیات آن وجود ندارد و به نوعی نادیده گرفته شده است بلکه اهدف جدیدتری در برنامه هفتم توسعه ترسیم شده که جذب ۱۵میلیون گردشگر تا سال۱۴۰۷ از اهداف این برنامه است و با وجود سه سال اضافه در هدف‌گذاری نسبت به سند چشم‌انداز ۲۰ساله، از آن به عنوان یک «عقب‌نشینی بزرگ» نیز یاد شده اما موضوع اصلی این است که مشخص نیست به این ۱۵میلیون نفر چگونه قرار است دست یابیم.
منبع: ایسنا
