سه عامل اصلی رسوب کالا چه بود؟
جهان صنعت_حادثه غم‌انگیز بندر شهید رجایی باعث شد یک بار دیگر نگاه‌ها به یک معضل همیشگی معطوف شود؛ چالش رسوب کالا که فعالان اقتصادی از آن به عنوان یکی از اصلی‌ترین چالش‌های خود نام می‌برند. در این میان اظهارات گوناگونی از سمت مسوولان شکل گرفت که تلاش در توجیه یا دست‌کم علت‌یابی این موضوع داشت.
فرود عسگری، رییس کل گمرک ایران در تازه‌ترین اظهارات خود گفت: گمرک ایران به عنوان یکی از اعضای سازمان جهانی گمرک موظف است در ارائه خدمات تجاری، تراز مشخصی از کیفیت و کارآمدی را رعایت کند.
رییس کل گمرک ایران افزود: در فرآیند ارائه خدمات گمرکی، دو شاخص سرعت در ارائه تسهیلات و دقت در کنترل کالاها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در همین راستا، گمرک ایران براساس ماده۱۱ قانون امور گمرکی، مدیریت ریسک را در دستور کار قرار داده، تا شرکت‌هایی که سابقه تخلف یا قاچاق ندارند، به عنوان فعالان مجاز اقتصادی شناسایی و در مسیر سبز گمرکی قرار گیرند و به سرعت کالاهای‌شان ترخیص شود.
عسگری با اشاره به اجرای این سیاست برای حدود ۷۷۰شرکت در کشور اظهار کرد: در این فرآیند، به محض اظهار کالا، حقوق گمرکی دریافت می‌شود و بدون معطلی ترخیص کالا صورت می‌گیرد.
مذاکرات با همسایه‌ها
عسگری از گسترش همکاری‌های بین‌المللی گمرک خبر داد و گفت: مذاکراتی با کشورهای همسایه ازجمله روسیه، قطر، ارمنستان و ترکمنستان برای ایجاد کریدورهای سبز گمرکی انجام شده است. در قالب این همکاری‌ها، فعالان مجاز اقتصادی ایران به طرف‌های خارجی معرفی شده‌اند تا از تسهیلات مشابه بهره‌مند شوند.
رییس کل گمرک درباره دقت در فرآیندهای گمرکی نیز افزود: کالاهایی با ریسک متوسط به بالا، با بهره‌گیری از اطلاعات سامانه جامع گمرکی و ضوابط بین‌المللی، در مسیر قرمز قرار می‌گیرند و به صورت کامل مورد ارزیابی و نمونه‌برداری قرار می‌گیرند. این کالاها پس از بررسی، به سازمان‌های ذی‌ربط برای تایید نهایی ارسال می‌شوند. عسگری متوسط زمان ترخیص کالا از مرحله اظهار تا کارشناسی در گمرکات در واردات را بین ۷ تا ۸روز و در صادرات بین ۳ تا ۴روز اعلام کرد و گفت: گمرک تلاش دارد این زمان را کاهش دهد. رییس کل گمرک افزود: در خیلی مواقع که کالاها در گمرکات معطل شده و به اصطلاح دچار رسوب می‌شود، به علت مواردی مانند مشکل در تخصیص ارز و دریافت کد رهگیری از بانک مرکزی است، یا زمان‌بر شدن اخذ تاییدیه‌های استاندارد از سازمان ملی استاندارد است که خارج از حوزه مسوولیت گمرک هستند. وی خاطرنشان کرد: در صورت نبود مشکل در مراحل ثبت سفارش و تخصیص ارز، کالاها می‌توانند با استفاده از رویه حمل یکسره، مستقیما از کشتی به کامیون منتقل و بدون توقف در گمرک ترخیص شوند.
گمرک هوشمند
عسگری با اشاره به راهبرد گمرک برای هوشمندسازی فرآیندها افزود: استفاده از فناوری هوش مصنوعی در زمینه احراز هویت عملیاتی شده و همکاری با دانشگاه‌ها و مراکز علمی نیز در همین راستا آغاز شده است. سامانه جدید امور گمرکی از مهرماه سال گذشته در گمرک غرب تهران به‌کار گرفته شده و به‌زودی در بندر امیرآباد نیز اجرایی می‌شود.
رییس گمرک نقش این سازمان را در اجرای موافقت‌نامه تجارت آزاد میان ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا مهم دانست و گفت: برای اعمال تخفیف یا معافیت گمرکی، احراز منشأ تولید کالا ضروری است و گواهی مبدا در این زمینه توسط اتاق بازرگانی صادر می‌شود. از ۲۵اردیبهشت که این موافقت‌نامه وارد مرحله عملیاتی می‌شود، گمرک آمادگی اجرای مفاد مرتبط با این موافقت‌نامه را با پنج کشور عضو این اتحادیه، روسیه، ارمنستان، قزاقستان، قرقیزستان و بلاروس دارد.
عسگری از تسهیلات جدید گمرک برای فعالان حوزه تجارت خبر داد و گفت: امسال واردات برخی اقلام مانند خودرو و تلفن همراه مشمول دریافت ضمانت‌نامه بانکی شده‌اند که در سال گذشته وجود نداشت. سقف زمانی تودیع این ضمانت‌نامه‌ها نیز افزایش یافته است.
وی افزود: در راستای حمایت از واحدهای تولیدی، امکان ترخیص نسیه کالا فراهم شده است. در این روش، ۶۰درصد کالای وارداتی بدون پرداخت حقوق ورودی ترخیص می‌شود و برای ۴۰درصد باقی‌مانده، واردکننده تا شش ماه فرصت دارد عوارض را پرداخت و مابقی کالا را ترخیص کند.
