رویافروشی در سرمایهگذاری خارجی
بیشتر مردم ایران هرروز فقیرتر میشوند. دو شاخص کلان اقتصادی یعنی نرخ تورم فزاینده و رشد منفی یا کوچک تولید ناخالص داخلی نشانههایی برای نمایان شدن فقر بیشتر ایرانیان است. چرا نرخ رشد تولید ناخالص داخلی روندی ناامیدکننده دارد؟ دلیل اصلی آن نرخ پایین رشد سرمایهگذاری است. پیش از اعمال تحریمهای آمریکا دولت بخشی از بودجه کل کشور را به طرحهای عمرانی اختصاص میداد که در چند سال تازهسپریشده دیگر دیده نمیشود. از سوی دیگر کاهش درآمد حقیقی شهروندان راه پسانداز ملی را تنگ کرده است و سرمایهگذاری داخلی نیز روندی کاهنده را تجربه میکند. در این وضعیت است که در میان مقامهای اقتصادی به ویژه در سطوح میانی علاقه قابلاعتنایی برای نشان دادن تمایل سرمایهگذاران خارجی در بازار ایران دیده میشود و هر از چندگاه خبرهایی در همینباره به اطلاع افکار عمومی میرسد.
سازمان سرمایهگذاریهای اقتصادی ایران در گزارش تازهترین تصمیمات هیات سرمایهگذاری خارجی در سال۱۴۰۴ که چهاردهم مهرماه و پس از اقدام سه کشور اروپایی در فعالسازی مکانیسمماشه خبر داده هفت درخواست سرمایهگذاری خارجی در بخشهای خودرویی، معدنی، کشاورزی، دارویی و بهداشتی، مسکن، خدمات و دیگر بخشهای صنعتی مورد بررسی قرار گرفت.
سرمایهگذاران کشورهای چین، روسیه، امارات متحده عربی، ترکیه و افغانستان این طرحها را ارائه کرده بودند و در نهایت تمامی این درخواستها به تصویب هیات سرمایهگذاری خارجی رسید و مجموع ارزش آنها ۶۶۶میلیون دلار اعلام شد.
واقعیت این است که مدیران این سازمان دهها سال است به جای اینکه آمار و اطلاعات سرمایهگذاری خارجی به بارنشسته را به اطلاع مردم برسانند همواره از تصویب درخواستها استفاده میکنند و دومی را به جای اولی جا میزنند. این یک رویافروشی به حساب میآید. سرمایهگذاران بینالمللی بزرگ و شناخته شده و نیز شرکتهای کوه پیکر نامدار در صنعت و معدن و نفت و گاز و پتروشیمی از سال۱۳۹۷ که از ایران رفتند هنوز پشت سرشان را نگاه نکردهاند. سرمایهگذاران خارجی شاید ندانند اگر دلار خود را به ایران بیاورند با کدام نرخ دلار باید ارزشگذاری کنند. دلار توافقی، دلار بازاردوم توافقی یا بازار آزاد؟ اگر با نرخ بازار آزاد ارزشگذاری کنند متخلف نیستند؟
از سوی دیگر تصور کنید یک شرکت معتبر بینالمللی بیاید در بخش صنعت غذا در ایران سرمایهگذاری کند آیا میتواند برای کالای خودش قیمت بگذارد یا اینکه باید تابع فرمانهای سازمانهای نظارتی باشد؟ آیا این شرکت میتواند سود سرمایه خود را بیرون ببرد؟
رویافروشی در داستان سرمایهگذاری خارجی را بس کنیم و به واقعیتها بپردازیم.