ذخیرهگاههای زیستکره ایران پناهگاه تنوع زیستیاند؛ اما در تیررس بحرانهای اقلیمی

جهان صنعت، شینا انصاری در سخنرانی خود در کنگره جهانی ذخیرهگاههای زیستکره در چین ضمن ابزار قدردانی از جمهوری خلق چین و سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) برای میزبانی این رویداد مهم افزود: پنجمین کنگره جهانی ذخیرهگاههای زیستکره همواره فرصتی ارزشمند برای کشورها فراهم میآورد تا با رویکردی واقعبینانه و فراگیر از طریق اجرای اقدامات اساسی، به مدیریت ذخیرهگاههای زیستکره در جهان بپردازند.
وی اظهار کرد: از تاریخ ۱۳ ژوئن ۲۰۲۵، رژیم صهیونیستی در حملات وحشیانه و تحریکنشده خود بسیاری از زیرساختهای غیرنظامی از جمله مراکز درمانی و بهداشتی، تأسیسات توزیع آب، منابع تأمین سوخت و سامانههای حملونقل ایمن و پایدار برای غیرنظامیان در شهرها و مناطق مختلف جمهوری اسلامی ایران را هدف قرار داده است.
انصاری ادامه داد: در میان مهمترین مراکز غیرنظامی و غیرنظامی حیاتی که توسط این رژیم هدف قرار گرفتهاند میتوان به برخی تأسیسات توزیع آب، مخازن سوخت و پالایشگاههای گاز اشاره کرد که منجر به انتشار دیاکسیدکربن و آلودگیهای زیستمحیطی در کشور شده است.
وی افزود: این حملات نه تنها اقدامی شدیداً تجاوزکارانه و غیرقانونی است، بلکه تهدیدی جدی برای محیطزیست، سلامت انسان و ثبات منطقهای محسوب میشود، پیامدهای آن فراتر از مرزهای ملی گسترش یافته و اکوسیستمهای طبیعی، منابع آب و هوا، امنیت غذایی و سلامت میلیونها غیرنظامی در ایران و سراسر منطقه را تهدید میکند.
معاون رئیس جمهور اظهار کرد: ایران با برخورداری از ۱۳ ذخیرهگاه زیستکره ثبتشده که شامل سه تالاب، ۲ منطقه ساحلی-دریایی، ۲ منطقه بیابانی و خشک و ۶ ناحیه کوهستانی است، همواره در میان کشورهای پیشگام شبکه جهانی ذخیرهگاههای زیستکره قرار داشته است.
به گفته وی، ذخیرهگاههای زیستکره کمتر از چهار درصد قلمرو ملی ما را پوشش میدهند، که این میزان کافی نیست، بنابراین متعهد هستیم که این شبکه را با معرفی حداقل چهار سایت جدید گسترش دهیم.
انصاری افزود: آنچه این مناطق را در جغرافیای زیستی ایران برجسته می کند، نه تنها مناظر منحصربهفرد و تنوع زیستی چشمگیر آنهاست، بلکه همپوشانی قابل توجه با قلمروهای عرفی جوامع عشایری و روستایی است که نقش کلیدی در حفاظت از این اکوسیستمها و اجزای آن ایفا میکنند، این مناطق نشانگر پیوند عمیق میان تنوع زیستی-فرهنگی و معیشتهای مبتنی بر طبیعت هستند.
وی گفت: در حقیقت، مدتها پیش از آنکه مفهوم «توسعه پایدار» به یک ایده جهانی بدل شود، جوامع عشایری ایران با اتکا به دانش بومی خود، راهبردهای منحصر به فردی برای معیشت پایدار در هماهنگی کامل با طبیعت ایجاد کرده بودند، آنان آموخته بودند چگونه با خشکسالی، کمبود آب، افزایش دما، بحرانهای اقلیمی و دیگر مخاطرات زیستمحیطی کنار بیایند، این تجارب و آموختهها سرمایهای ارزشمند و الهامبخش برای یافتن راهحلهای جهانی امروز است.
ایران آماده همکاری با تمامی کشورهای عضو، بهویژه در چارچوب «برنامه اقدام هانگژو» است
انصاری اظهار کرد: آمادگی داریم تا سازوکار «دوقلوسازی» میان ذخیرهگاههای زیستکره ایران و سایر کشورها برقرار کنیم، تا از این طریق پروژههای مشترک، تبادل دانش و بازدیدهای علمی و تخصصی تقویت شود، در این مسیر، بر رویکردهای مبتنی بر اکوسیستم و جامعهمحور در مدیریت ذخیرهگاههای زیستکره تأکید میکنیم تا این مناطق بتوانند تأثیر خود را فراتر از مرزهای خویش گسترش دهند و الهامبخش مناطق پیرامونی شوند.
وی گفت: با این حال، واقعیت تلخ آن است که بسیاری از ذخیرهگاههای زیستکره ایران به شدت تحت تأثیر موجهای گرما، کمبود آب و تغییرات اقلیمی قرار گرفتهاند، بیش از هر زمان دیگر، نیازمند همبستگی، تبادل تجربه و حمایت شبکه جهانی ذخیرهگاههای زیستکره برای تقویت تابآوری خود هستند.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرد: بر این باوریم که کشورهای عضو یونسکو ظرفیت لازم برای مقابله با یکجانبهگرایی و تقویت چندجانبهگرایی، به منظور تحکیم شبکه جهانی ذخیرهگاههای زیستکره را دارند.
انصاری گفت: حفظ شبکه جهانی ذخیرهگاههای زیستکره، که خانه مشترک ماست، وظیفهای همگانی است، این مناطق نه تنها پناهگاههایی برای طبیعت، بلکه نماد همزیستی مسالمتآمیز انسان و طبیعت و پلی میان علم نوین و دانش سنتی هستند، آنها باید به کانون امید و آیندهای پایدار برای فرزندانمان بدل شوند.
منبع: ایرنا