دروزی ها در سوریه چه جایگاهی دارند؟ | جنگ فرقه‌ای یا نقشه ژئوپلیتیکی؟
جهان صنعت -پس از سال‌ها جنگ داخلی، سوریه هنوز روی آرامش به خود ندیده و تازه‌ترین موج خشونت‌ها در استان دروزی‌نشین سویدا، یک‌بار دیگر تزلزل ساختار امنیتی این کشور را به نمایش گذاشت. درگیری‌های فرقه‌ای که با ربایش یک تاجر دروزی آغاز شد، با مداخله نظامی اسرائیل و حملات هوایی به مواضع ارتش سوریه در سویدا و دمشق به سطحی بی‌سابقه رسید.
اسرائیل چرا وارد شد؟
اسرائیل مدعی است که برای حمایت از اقلیت دروزی در سوریه و مقابله با نیروهای دولتی که به آن‌ها حمله کرده‌اند، وارد عمل شده است. اما واقعیت فراتر از حمایت اقلیت‌هاست. تحلیل‌گران می‌گویند تل‌آویو به‌دنبال ایجاد منطقه حائل بدون حضور نظامی سوریه در جنوب کشور و مهار قدرت‌گیری دولت اسلام‌گرای جدید دمشق است.
دروزی‌ها، اقلیت مذهبی عرب‌زبان با ریشه‌هایی در شیعه اسماعیلی، در سوریه، لبنان، اسرائیل و بلندی‌های جولان سکونت دارند. نیمی از حدود یک میلیون پیرو این مذهب در سوریه زندگی می‌کنند و حدود ۳ درصد جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند.
در سال‌های جنگ داخلی، دروزی‌ها شبه‌نظامیان محلی خود را در جنوب سوریه سازمان دادند و در برابر ادغام در ارتش رسمی مقاومت کردند. پس از سقوط بشار اسد، دروزی‌ها با احتیاط یا حتی با بی‌اعتمادی به دولت جدید نگاه می‌کنند.
دولت تازه‌تأسیس احمد الشراء که پیشینه‌ای جهادی دارد، قول داده از اقلیت‌ها محافظت کند، اما خشونت‌های اخیر و ادعای اعدام‌های میدانی دروزی‌ها به دست نیروهای دولتی، این اعتماد را به شدت متزلزل کرده است. در چنین شرایطی، اسرائیل تلاش دارد از شکاف موجود بهره بگیرد و با جلب حمایت اقلیت‌های قومی و مذهبی، جای پای خود را در جنوب سوریه محکم کند.
حملات هوایی؛ از سویدا تا قلب دمشق
طی دو روز گذشته اسرائیل با حملاتی مستقیم به وزارت دفاع و ستاد ارتش سوریه در دمشق، پیامی آشکار به دولت جدید سوریه فرستاد. این شدیدترین حمله از زمان سقوط اسد در دسامبر ۲۰۲۴ تاکنون بوده و عمق استراتژیک پایتخت را هدف قرار داده است. تصاویر زنده رسانه‌های سوری از انفجار در نزدیکی ساختمان‌های دولتی، لحظه‌ای نگران‌کننده از ناپایداری داخلی را ثبت کردند.
در پی این حملات، وزیر خارجه آمریکا، مارکو روبیو اعلام کرد که واشنگتن در تلاش برای پایان دادن به درگیری‌هاست. کشورهای عربی از جمله لبنان، عراق، مصر، قطر و عربستان سعودی حملات اسرائیل را محکوم کردند و آن را «نقض آشکار حاکمیت سوریه» خواندند. ایران نیز واکنش نشان داد و این حملات را «قابل پیش‌بینی» توصیف کرد. ترکیه نیز آن را «اقدامی خرابکارانه علیه تلاش‌های صلح» توصیف کرد.
تشدید خشونت‌ها در سویدا و بمباران دمشق، نشانه‌ای از آسیب‌پذیری دولت جدید و شکنندگی وحدت ملی در سوریه است. در حالی‌که دولت الشراء در تلاش برای ایجاد ساختاری واحد و باثبات است، درگیری‌های فرقه‌ای و دخالت‌های خارجی، این مسیر را تهدید می‌کنند.
در همین حال، اسرائیل با هدف حفظ برتری استراتژیک در مرزهای شمالی خود، احتمالا مداخلات بیشتری را تدارک خواهد دید، به‌ویژه اگر حضور نیروهای اسلام‌گرا یا نیروهای نزدیک به ایران در جنوب سوریه تقویت شود.
