خطر کمبود در پی مازاد تولید
جهان صنعت_تولید بر مازاد از آن جهت خطرناک است که انگیزه را در تولیدکننده می‌کشد؛ تولیدکننده‌ای که می‌بیند زحمتش خواهانی ندارد و سود تولید نکردن بیشتر است کار خود را رها می‌کند و آن زمان است که بازار با خطر کمبود مواجه می‌شود. سید فرزاد طلاکش، دبیرکل تعاونی مرغداران مرکز با تاکید بر اینکه در شرایطی که بازار تخم‌مرغ به آن گرفتار شده است، گفت: لازم است به فوریت ستاد بحران برای بازار مرغ و تخم‌مرغ تشکیل شود تا در نیمه دوم در تامین تخم‌مرغ با مشکل مواجه نباشیم.
وی افزود: امروز مشکلات حمل‌و‌نقل، نگهداری و… سبب شده تا کشورها بالای ۸۵درصد خودکفایی داشته باشند. تجارت تخم‌مرغ در جهان از ۸۷میلیون تن تولید کمتر از ۳درصد صادر می‌شود؛ ضمن اینکه صادرات به‌دلیل فسادپذیر بودن این تجارت فقط بین کشورهای همسایه انجام می‌شود.
خسارت جبران ناپذیر
به گزارش مهر دبیرکل تعاونی مرغداران مرکز با بیان اینکه اگر دستگاه‌های متولی از اتحادیه صنفی تا وزارت جهاد کشاورزی هرگونه سهل‌انگاری شود خسارت آن جبران ناپذیر است، تصریح کرد: امروز ۴۵درصد مازاد مرغ مادر داریم که جوجه تولید می‌کند که باید به‌فروش برسد و باید جلوی این سیل گرفته شود. نتیجه آن زیان ۱۴۰میلیارد تومان زیان واحدهای مرغداری و کلان صنعت است.
طلاکش گفت: در حال حاضر شرایطی در تولید مرغ و تخم‌مرغ وجود دارد که مرغدار اعلام کرده افراد مرغ‌ها را رایگان ببرند کشتارگاه حتی هزینه حمل‌و‌نقل هم می‌دهد. اما کسی حاضر نیست حتی این مرغ را رایگان ببرند. بحران فعلی ناشی از برنامه‌ریزی نادرست کارگروه تولید است که منجر به جوجه‌ریزی غلط ۷۲ میلیون قطعه‌ای و مازاد تولید ۳۵ درصدی شده است.
این مسوول صنفی با بیان اینکه صادرات ۱۵۹هزار تن نیز نتوانسته این مازاد تولید را جبران کند، از افت قیمت تخم‌مرغ در بازار خبر داد. ادامه این روند، تولیدکنندگان را با زیان ۵۰درصدی مواجه کرده و احتمال خروج آنها از این صنعت را افزایش می‌دهد.
دبیر کل انجمن صنفی پرورش‌دهندگان مرغ تخم‌گذار گفت: سال۱۴۰۲ حدود ۶۷درصد تخم‌مرغ‌های صادراتی کشور به بازار عراق بود که این عدد در سال۱۴۰۳ به حدود ۳۳درصد رسید البته بازار قطر جایگزین شد.
وی ادامه داد: امروز عراق بیش از ۷۰درصد نیاز تخم‌مرغ بازارش را خود تولید می‌کند و قطر به دلیل اینکه کشوری توریست‌پذیر است می‌تواند بازار خوبی برای تخم‌مرغ کشور باشد اما اگر تدبیر درست اندیشیده نشود این بازار را هم از دست می‌دهیم و قطر تخم‌مرغ مورد نیاز خود را از هندوستان تامین می‌کند.
از دست دادن بازار قطر
طلاکش به نارضایتی خریداران قطری از تخم‌مرغ ایران اشاره کرد و گفت: در نمایشگاه اکسپو امسال به دلیل عدم برندسازی مناسب تخم‌مرغ ایرانی قطری‌ها تمایل به خرید از کشور هند را دارند.
وی همچنین انحصار صادرات برای مرغداران را مورد انتقاد قرار داد و خواستار صدور مجوز برای تمامی افراد توانمند در شرایط بحران فعلی شد زیرا بسیاری از مرغداران در این زمینه فعال نیستند و نسبت به این بازار آگاهی کافی ندارند.
طلاکش با اشاره به محدودیت‌های واردات تخم‌مرغ و زمان‌بر بودن این واردات که معمولا ۴۵روزه طول می‌کشد تا از هندوستان وارد شود، خواستار همکاری دولت برای کنترل ورودی و خروجی جوجه به صنعت شد. راهکارهایی برای حل این بحران وجود دارد که نیازمند همکاری دولت و تشکل‌های مرتبط است.
دبیر تعاونی مرغداران مرکز گفت: نظارت‌های سطوح مختلف در سامانه‌های سماصط و… انحراف را کنترل نکرده است بنابراین خواستار توجه ویژه دولت به این صنعت و اتخاذ تصمیمات کلان برای کنترل این بازار هستیم تا از نابودی این صنعت و بروز مشکلات جدی در تامین تخم‌مرغ مورد نیاز کشور جلوگیری شود.
صدور بی رویه مجوز
حسین مهدیزاد، رییس کارگروه طیور و آبزیان اتاق بازرگانی ایران در تشریح این شرایط توضیح داد: افت قیمت تخم‌مرغ از آخرین روزهای سال۱۴۰۴ آغاز شد و دلیل آن صدور بی‌رویه مجوز راه‌اندازی واحدهای مرغداری توسط وزارت جهادکشاورزی بود و این بحران تاکنون نیز ادامه دارد. آقای حسن‌نژاد، معاون امور تولیدات دامی وزارت کشاورزی ۲۰روز پیش در نشستی که در وزارتخانه برگزار شد وعده دادند که وزارت کشاورزی نهاده مدت‌دار سه‌ماهه بدون دیرکرد در اختیار مرغداران قرار می‌دهند تا بتوانند تولید را ادامه دهند اما تاکنون این اتفاق رخ نداده است. ضمن اینکه وزارت جهادکشاورزی متعهد شد ۲۵ هزار تا ۳۰ هزار تن تخم‌مرغ را به قیمت مصوب از مرغدار بخرد اما هنوز هیچ کدام از وعده‌ها عملی نشده است. وی افزود: قیمت تخم‌مرغ به یک‌سوم نرخ واقعی آن سقوط کرده و مرغداران دیگر توان خرید نهاده‌های تولید را ندارند. به این مشکل قطع برق واحدهای مرغداری در پی تشدید گرما را هم بیفزایید. برق صنایع از جمله مرغداری‌ها و کشاورزان هر روز روزی دو ساعت قطع می‌شود.
مهدیزاد ادامه داد: قیمت مصوب برای فروش هر کیلو تخم‌مرغ ۵۷هزار و ۵۰۰ تومان در مرغداری است اما مرغداران تخم‌مرغ را هر کیلو ۲۷هزار تا ۳۰هزار تومان می‌فروشند. این قیمت به‌معنای ضرر حدود ۳۰هزار تومان در هر کیلوگرم برای مرغدار است و در واقع مرغداران پنج‌سال پیش تخم‌مرغ را با این نرخ عرضه می‌کردند.
وی از افزایش قیمت خوراک طیور در سال‌جاری خبر داد و اظهار کرد: در سال۱۴۰۴ ذرت ۱۰درصد و کنجاله سویا ۳۰درصد گران‌تر شده و علاوه بر خوراک طیور، قیمت شانه تخم‌مرغ نیز از هر عدد ۱۵۰۰تومان به نزدیک ۴۰۰۰تومان بالا رفته و قیمت کارتن از هر عدد ۱۲۰۰۰ تومان به ۳۳هزار تومان افزایش پیدا کرده است.
مرغداران انگشت‌شمارند
به گزارش تجارت‌نیوز رییس کارگروه طیور، آبزیان و زنبور عسل اتاق بازرگانی ایران در پاسخ به اینکه آیا شایعه از بین بردن مرغ‌ها و سوزاندن تخم‌مرغ‌ها درست است یا نه؟ توضیح داد: شمار مرغدارانی که این کار را می‌کنند فعلا کم و انگشت‌شمار است اما اگر دولت در تامین خوراک طیور و ذرت و سویای مورد نیاز مرغدار کاری نکند مرغدار چاره‌ای جز تعطیلی واحد تولیدی و از بین بردن مرغ تخم‌گذار با انتشار گاز گوگرد در سالن مرغداری و سوزاندن تخم‌مرغ تولیدی را ندارد زیرا حتی کشتارگاه‌ها هم حاضر به خرید مرغ تخم‌گذار نیستند.
وی تصریح کرد: مرغداران حاضر شدند ۱۰ درصد از تخم‌مرغ تولیدی را به صورت رایگان در اختیار دولت قرار دهند اما اتخاذ این تدبیر هم کمکی به تعادل بازار نکرده است.
مهدیزاد در پاسخ به اینکه چرا تولیدکنندگان در این شرایط اقدام به صادرات نمی‌کنند، گفت: بزرگ‌ترین بازار صادرات تخم‌مرغ ایرانی عراق بود اما ایران با صادرات جوجه یک‌روزه به عراق فرصت پرورش مرغ تخم‌گذار برای این کشور فراهم کرد و با این اقدام عراق را از مصرف‌کننده به تولیدکننده تخم‌مرغ تبدیل کرد تا جایی که امروز عراقی‌ها به اندازه مصرف خودشان تخم‌مرغ تولید می‌کنند و دیگر محصول صادرکننده ایرانی را نمی‌خرند، در نتیجه بازار بزرگ عراق را از دست داده‌ایم.
