تولید قربانی عدم تخصیص ارز
سارا اصغری– قطعه‌سازان در سال۱۴۰۳، وضعیت سختی را پشت‌سر گذاشتند و به‌دلیل فشارهای مضاعفی که بر آنها تحمیل شد با نیمی از ظرفیت خود مشغول به کار بودند؛ این در حالی است که این صنعت طی دهه گذشته به سرعت رشد و توسعه یافته است اما با شرایط نامناسب اقتصادی در کشور و مسائلی همچون ناترازی انرژی به نظر می‌رسد که چشم‌انداز روشنی برای آنها نمی‌توان متصور شد. کارشناسان این حوزه معتقد هستند که اگر وضعیت کنونی ادامه پیدا کند، بیشتر قطعه‌سازان با ورشکستگی و تعطیلی روبه‌رو خواهند شد. البته با شروع سال جدید و با مطرح شدن شعار «سرمایه‌گذاری برای تولید» و چشم امید به مذاکره‌های پیشرو باید دید که اقتصاد کلان در کشور به کدام سمت و سو پیش خواهد رفت تا شاید روزنه‌ای برای قطعه‌سازان در کشور نیز گشوده شود.
احمدرضا رعنایی، رییس هیات‌مدیره انجمن صنایع همگن قطعه‌سازان کشور در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» به وضعیت قعطه‌سازان در سال۱۴۰۳ پرداخت و عنوان کرد: سالی که گذشت برای قطعه‌سازان سال بسیار سنگینی بود، از همان ابتدای سال شرکت‌هایی که مجبور به واردات مواد اولیه یا واسطه‌ای برای تولید بودند با عدم تخصیص ارز مواجه شدند و این موضوع باعث شد که میزان تولید و بهره‌وری آنها به میزان قابل‌توجهی کاهش پیدا کند.
بدهی خودروسازان به قطعه‌سازان
رعنایی در ادامه به موضوع طلب قطعه‌سازان از خودروسازان پرداخت و خاطرنشان کرد: عدم پرداخت به‌موقع بدهی خودروسازان به قطعه‌سازان موضوع دیگری بود که از ابتدای سال قطعه‌سازان را با مشکل روبه‌رو کرد و باعث شد که گردش مالی قطعه‌سازان بسیار نحیف شود. پس از این نیز با آغاز فصل گرما، قطعه‌سازان در تابستان با ناترازی انرژی روبه‌رو شده و به‌دلیل قطعی برق ۳۰درصد از میزان تولید و بهره‌وری خود را از دست دادند و به همین دلیل بسیاری از شرکت‌های قطعه‌ساز در نیمه سال۱۴۰۳ با کاهش تولید همراه شده و زیان‌ده شدند.
نیمه دوم سال و رشد قیمت دلار
رعنایی به موضوع نوسان نرخ ارز اشاره کرد و گفت: در نیمه دوم سال گذشته اتفاق دیگری که قطعه‌سازان را متاثر کرد، نوسان قیمت ارز بود که با شیب افزایشی همراه شد و سرمایه در گردش ناچیز قطعه‌سازان را به یغما برد.
رییس هیات‌مدیره انجمن صنایع همگن قطعه‌سازان کشور به موضوعات دیگری همچون مالیات نیز پرداخت و بیان کرد: مالیات بیش از عرفی که در سال گذشته از تولیدکنندگان دریافت شد، فشار مضاعفی را بر قطعه‌سازان تحمیل کرد؛ همچنین باید خاطرنشان کرد مالیات ارزش‌افزوده نیز با یک درصد افزایش روبه‌رو شد، این در حالی بود که دولت در دریافت مالیات هیچ ملاحظه‌ای نسبت به تولیدکنندگان روا نداشت و اگر تا پیش از این و در سال‌های گذشته به آنها مهلت پرداخت می‌داد، اما در سالی که پشت‌سر گذاشتیم، شاهد توقیف اموال تولیدکنندگان به خاطر تاخیر در پرداخت مالیات بودیم.
رعنایی همچنین با اشاره به سایر مشکلاتی که قطعه‌سازان با آن روبه‌رو بودند، ادامه داد: مساله دیگری که فشار مضاعفی را بر تولیدکنندگان وارد کرد، از سوی سازمان تامین اجتماعی بود که اگر کارفرمایی با تاخیر حتی یک روزه بیمه کارگر خود را پرداخت می‌کرد، بلافاصله بیمه کارگر قطع می‌شد و کارگران نیز نسبت به کارفرما معترض می‌شدند که این روند نیز کارفرمایان را در تنگنای دیگری قرار می‌داد. مساله دیگر حسابرسی تامین اجتماعی بود که در سال۱۴۰۳ قوانین جدیدی وضع شده بود که در پی آن سبب بدهکار شدن کارفرما می‌شد.
سرما، فصلی برای قطعی گاز
رییس هیات‌مدیره انجمن صنایع همگن قطعه‌سازان کشور در ادامه همچنین خاطرنشان کرد: در چنین شرایطی بود که تولیدکنندگان به فصل زمستان رسیدند؛ فصلی که با ناترازی گاز و برق، بی‌برنامگی‌هایی را برای تولیدگان رقم زد که سبب شد در پایان سال، دیگر برای آنها رمقی باقی نماند. البته باید توجه داشت تمام مشکلاتی که قطعه‌سازان با آن روبه‌رو بودند، ناشی از سیاست‌های کلان حاکمیتی و اقتصاد کشور است.
فشار شب عید بر کارفرمایان
رییس هیات‌مدیره انجمن صنایع همگن قطعه‌سازان کشور با اشاره به این موضوع که هم‌اکنون تولیدکنندگان در آستانه شب عید قرار دارند، گفت: کارفرماها باید دو ماه عیدی، یک ماه سنوات و حقوق اسفندماه را پرداخت کنند که با این میزان تولید که در طول سال داشته‌اند، پرداخت این میزان حقوق و عیدی، بسیار برایشان سنگین شده است. رعنایی در پاسخ به این پرسش که با توجه به شرایطی که عنوان کردید، قطعه‌سازان با چند درصد ظرفیت خود در سال۱۴۰۳ مشغول به تولید بودند، گفت: قطعه‌سازان در سالی که گذشت، ۵۰درصد ظرفیت خود را از دست دادند و با افزایش قیمت دلار و کاهش ارزش پول ملی و کوچک‌تر شدن اقتصاد، هم‌اکنون گردش مالی بسیار پایینی دارند و در اوضاع مناسبی به سر نمی‌برند. وی در ادامه با اشاره به چشم‌انداز سالی که در پیشرو داریم، عنوان کرد: اگر شرایط به همین روال ادامه پیدا کند و دولت از صنایع حمایت نکند ما شاهد تعدیل نیروی گسترده در این سال خواهیم بود. همچنین با وجود این شرایط طبیعی است که سرمایه‌گذاری جدیدی در این صنعت اتفاق نخواهد افتاد و شاهد از دست رفتن تولید ملی خواهیم بود، این در حالی است که تولیدکنندگان در سایر کشورها به‌عنوان کارآفرین محترم شمرده می‌شوند اما در ایران گویی که هیچ ارزشی ندارند. رییس هیات‌مدیره انجمن صنایع همگن قطعه‌سازان کشور در پاسخ به این پرسش که آنچه عنوان کردید مشکلات کلان اقتصادی در کشور بود، خود صنعت قطعه‌سازی با مشکل خاصی روبه‌رو نیست، گفت: صنعت قطعه‌سازی در ایران یک صنعت پیشرو به حساب می‌رود و طی سال‌های گذشته جی‌دی‌پی بالایی را به خود اختصاص داده بود و رشد و پیشرفت خوبی را در پیش گرفته بود و حتی در این راستا صادرات هم انجام می‌داد؛ البته هم‌اکنون نیز صادرات داریم اما به خاطر ناترازی انرژی و قطعی برق و به این دلیل که تولیدکنندگان نتوانستند صادرات خود را به موقع تحویل بدهند، متحمل جریمه شده‌اند. درحقیقت این مسائل کلان کشور است که این صنعت را در تنگنا قرار داده است.
