توافق پشت درهای بسته
جهان‌صنعت – نتیجه دیدار دونالد ترامپ رییس‌جمهوری آمریکا با احمد الشرع رییس‌جمهور موقت سوریه در کاخ سفید تمدید تعلیق تحریم‌های آمریکا علیه دمشق و پیوستن سوریه به ائتلاف ضد داعش به رهبری ایالات‌متحده بود.
به گزارش دویچه‌وله، رییس‌جمهور آمریکا، احمد الشرع را به عنوان نخستین رییس دولت سوریه از زمان تاسیس این کشور در سال۱۹۴۶ در کاخ سفید به حضور پذیرفت. ترامپ درباره شرع که پیشتر یک تروریست تکفیری بوده، گفت: او رهبری بسیار نیرومند است. ترامپ او را به خاطر قدرتش ستود و مدعی شد: او از منطقه‌ای بسیار سخت می‌آید و خودش هم آدم سرسختی است.
رییس‌جمهور آمریکا با بیان اینکه می‌خواهد سوریه بسیار موفق باشد، اظهار داشت: شرع می‌تواند این کار را انجام دهد، واقعا به این باور دارم.
وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرد که تحریم‌های این کشور علیه سوریه برای ۱۸۰روز دیگر به حالت تعلیق در می‌آیند. ترامپ در ماه مه، در چارچوب نزدیکی واشنگتن و دمشق پس از سرنگونی بشار اسد تحریم‌های آمریکا علیه دمشق را متوقف کرده بود. وزارت خارجه ایالات‌متحده از لغو کامل تحریم‌هایی که در سال۲۰۱۹ علیه سوریه اعمال شده بودند حمایت کرده است. با این حال تصمیم نهایی باید به رای کنگره آمریکا گذاشته شود.
پیوستن دمشق به ائتلاف ضد داعش
براساس آنچه پس از دیدار ترامپ و شرع اعلام شد، سوریه نیز به ائتلاف ضد‌‌داعش تحت رهبری ایالات‌متحده پیوسته است.
حمزه المصطفی، وزیر اطلاع‌رسانی سوریه در شبکه اجتماعی اکس نوشت: سوریه اخیرا توافقنامه همکاری سیاسی با ائتلاف بین‌المللی برای مقابله با گروه تروریستی داعش را امضا کرده و به این ترتیب مجدد بر نقش خود به عنوان شریکی در مبارزه با تروریسم و حمایت از ثبات منطقه‌ای تاکید کرده است.
از ابتدا نیز انتظار می‌رفت سوریه در پی دیدار الشرع از کاخ سفید به ائتلاف ضد داعش بپیوندد. داعش در سال۲۰۱۴ بخش‌های گسترده‌ای از سوریه و کشور همسایه‌اش عراق را تصرف کرده بود. این گروه تروریستی در مقطعی حدود یک‌سوم سوریه و ۴۰درصد عراق را در کنترل خود داشت.
ایالات‌متحده در آن زمان رهبری ائتلافی نظامی علیه این گروه تروریستی را برعهده گرفت. هر چند داعش از نظر نظامی شکست‌خورده است اما طبق برآوردها، همچنان حدود ۲هزار و ۵۰۰جنگجوی آن در سوریه و عراق فعال هستند و گاه دست به عملیات تروریستی می‌زنند.
سرآغاز فصلی تازه
ترامپ در تلاش است تا پس از ۵۰سال حاکمیت خاندان اسد، روابط با سوریه را از نو بسازد. الشرع به عنوان فرمانده گروه شبه‌نظامی هیات تحریر‌الشام رهبری عملیات شورشیانی را برعهده داشت که در دسامبر گذشته، بشار اسد را ناچار به فرار از کشور و رفتن به روسیه کرد و به جنگ داخلی طولانی‌مدت سوریه پایان داد.
از آن زمان تاکنون رییس‌جمهور موقت سوریه کوشیده است روابط خود را با کشورهای عربی و همینطور با غرب بهبود ببخشد. با این حال احمد الشرع به خاطر پیوندهای گذشته‌اش با گروه تروریستی القاعده ناگزیر است بر موانعی فائق آید. ایالات‌متحده تازه در ماه جولای گذشته هیات تحریر‌الشام را از فهرست سازمان‌های تروریستی خود خارج کرد.
دیدار احمد الشرع با دونالد ترامپ در کاخ سفید نه‌تنها نوعی تقدیر رسمی ایالات‌متحده از او بلکه نشانه آغاز فصل تازه‌ای در روابط دمشق و واشنگتن است. حضور یک تکفیری سابق در کاخ سفید در کسوت رییس‌جمهور موقت سوریه و دیالوگ او با غرب، جهشی دیپلماتیک محسوب می‌شود که بازبینی جایگاه سوریه را در معادلات منطقه‌ای نشان می‌دهد؛ کشوری که درگیر دهه‌ها جنگ داخلی، محاصره بین‌المللی و تحریم‌های چندلایه بوده است. با این همه پیوستن دمشق به ائتلاف ضد داعش و تمدید تعلیق تحریم‌ها به معنای رفع کامل دشواری‌ها نیست؛ ساختارهای دولتی در سوریه هنوز شکننده‌اند، موازنه قدرت میان گروه‌های مسلح گوناگون کاملا تغییر نیافته و اعتماد منطقه‌ای و بین‌المللی هنوز در مرحله آزمون است.
از این منظر این دیدار بیش از آنکه نقطه پایانی بر دشواری‌ها باشد، سرآغاز فصل تازه‌ای در روابط دمشق با غرب است؛ فصلی که در آن سرنوشت بازسازی، مشروعیت و بازتنظیم موقعیت سوریه در جایگاه ژئوپلیتیکی و امنیتی خاورمیانه روشن خواهد شد.
