تداوم مسیر دوگانه تحریم و دیپلماسی

جهانصنعت- با فعال شدن مکانیسم ماشه در نخستین ساعات بامداد یکشنبه، بسیاری از بازیگران بینالمللی باتوجه به اهمیت این موضوع به آن واکنش نشان دادند و آن را تایید یا محکوم کردند. سازمان ملل شامگاه یکشنبه بهوقت تهران با انتشار بیانیهای از بازگشت تمامی مفاد شش قطعنامه این سازمان خبر داد. قطعنامههایی که شامل ۴۳ فرد و ۷۸نهاد است و موجب ایجاد محدودیتهایی بر فعالیتهای هستهای جمهوری اسلامی میشود و تاحدی از میزان آزادی عمل در موضوع موشکی میکاهد. وزارت امور خارجه ایران نیز با انتشار بیانیهای تاکید کرد که فعال شدن مکانیسم ماشه، هیچ تعهدی برای اعضای سازمان ملل از جمله ایران ایجاد نمیکند و همه کشورها باید از شناسایی این وضعیت غیرقانونی مغایر با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت خودداری کنند. در ادامه واکنشهای عمدتا بیثمر مسکو نیز دیروز سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه با نگارش نامهای به آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد با اشاره به شکست تلاشهای دیپلماتیک ایران، اقدام تروئیکای اروپایی و استناد آنها به اعلان اسنپبک را باطل و مردود دانست و تاکید کرد که مکانیسم ماشه را نمیتوان فعال تلقی کرد. لاوروف همچنین از گوترش درخواست کرد تا تسلیم آنها نشود و اقدام آنان را در جهت انتقام جویی سیاسی علیه ایران دانست.
جزئیات تحریمها در بیانیه شورای اروپا
همزمان شورای اروپا نیز با انتشار بیانیهای، درخصوص تدابیر محدودکنندهای که این اتحادیه با برگشت تحریمها و قطعنامههای سازمان ملل علیه ایران در بخشهای تجاری، مالی، حملونقل دوباره اعمال خواهد کرد، توضیح داد. براساس این بیانیه این محدودیتها همان مواردی است که براساس قطعنامههای پیدرپی شورای امنیت از سال ۲۰۰۶ علیه ایران تصویب شده بود و براساس قوانین این اتحادیه، بهطور خودکار در سازوکار این شورا گنجانده شده است. در ادامه این بیانیه بر ممنوعیت صادرات تسلیحات به ایران، ممنوعیت انتقال هرگونه کالا، مواد و فناوریهایی که ممکن است کمکی به فعالیتهای مرتبط با غنیسازی و یا موشکی کشور داشته باشد، تاکید شد و همچنین مورادی از جمله واردات، خرید و حملونقل نفتخام، گاز طبیعی، محصولات پتروشیمی و نفتی و خدمات مرتبط، فروش یا عرضه طلا، سایر فلزات گرانبها و الماس، تجهیزات دریایی و ممنوعیت نرمافزارهای خاص و همچنین مسدود شدن داراییهای بانک مرکزی و دیگر بانکهای تجاری ایران مورد اشاره قرار گرفته است.
دیدار گروسی و وزیر خارجه فرانسه، آلمان و لهستان
همچنین در رویداد دیگر رافائل گروسی با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی ایکس (توئیتر) از دیدار خود با ژان نوئل بارو، وزیر خارجه فرانسه در حاشیه نشست مجمع امنیتی ورشو خبر داد و موضوع این دیدار را گفتوگو درباره «وضعیت پس از فعالسازی اسنپبک و ضرورت پیشبرد راهحلهای دیپلماتیک» خواند. مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی همچنین با یوهان وادفول، وزیر امور خارجه آلمان و رادشلاو سیرکورسکی، معاون نخستوزیر لهستان در مورد موضوع بازگشت تحریمهای سازمان ملل علیه ایران دیدار و گفتوگو کرده است.
نامهنگاری عراقچی با همتایان خارجی
سیدعباس عراقچی هم در ادامه واکنش به اقدام سه کشور اروپایی برای بازگرداندن تحریمها و قطعنامههای شورای امنیت در نامهای که به همتایان خود در سایر کشورها نوشت، اقدام اروپاییان را مردود و غیرقانونی خواند و بر بیپایه بودن و باطل بودن آن تاکید کرد. وزیر امور خارجه ایران در این نامه خاطرنشان کرد که این اقدام با متن و روح قطعنامه۲۲۳۱ در تعارض است و جایگاه شورای امنیت و اعتبار دیپلماسی چندجانبه را به شدت تضعیف میکند. او در ادامه تاکید کرد که تمام قطعنامههای و شورای امنیت در تاریخ ۱۸اکتبر ۲۰۲۵ به طور کامل منقضی خواهند شد و تحرکات برای تمدید و یا احیای آنها توسط ایران و دیگر کشورهای صلحدوست و پایبند به حاکمیت قانون به رسمیت شناخته نخواهد شد. عراقچی در پایان از کشورهای مخاطب نامه خواست تا هرگونه ادعای مربوط به احیای قطعنامههای خاتمه یافته را مردود بدانند، از درج چنین تدابیر غیرقانونی در سیاستها و قوانین داخلی خود اجتناب کنند و سایر کشورها را به پاسداشت چندجانبهگرایی و مقابله با سوءاستفاده از نهادهای بینالمللی تشویق کنند. این در حالی بود که اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه نیز در توئیتی به نامه عراقچی واکنش نشان داد و نوشت: «شکست شورای امنیت سازمان ملل در تمدید قطعنامه ۲۲۳۱ بازتاب به اصطلاح نظام مبتنی بر حکم است که یک حاکم حکمی صادر کرد و سه طرف دیگر صرفا دستور را اجرا کردند.»
تلاش پکن و توکیو برای ادامه ارتباط با تهران
در ادامه واکنشهای بینالمللی تاکشی ایوایا، وزیر امور خارجه ژاپن با انتشار بیانیهای به اقدام تروئیکای اروپایی و آمریکا برای بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل علیه ایران از طریق فعالسازی سازوکار اسنپبک واکنش نشان داد و با ابراز تاسف نسبت به بازگشت تحریمهای سازمان ملل و محدودیتهای هستهای علیه ایران، خواستار ادامه دیپلماسی شد. او تصریح کرد: «ژاپن همواره بر اهمیت حل این مساله از طریق گفتوگو تاکید کرده است. براساس این موضع که هرگز نباید اجازه توسعه سلاحهای هستهای به ایران داده شود. جای تاسف است که طرفهای درگیر نتوانستند به توافق برسند.» همزمان زونگ پی وو، سفیر چین در یادداشتی اختصاصی برای خبرگزاری ایرنا با اشاره به سفر اخیر خود به مازندران ایران و استان مازندران را دارای ظرفیت گستردهای برای افزایش روابط خواند و همچنین تاکید کرد که «پکن بهدنبال تقویت عصر جدید مشارکت جامع راهبردی چین و ایران است.»