امید تهران به سد لار است
جهان صنعت– درحالی‌که وزیر نیرو از طرح انتقال فرار آب سدلار به تهران خبر داده است، گزارش‌ها نشان می‌دهد که این سد در حال حاضر فقط ۱۴میلیون مترمکعب آب دارد و حدود ۹۹درصد این مخزن بزرگ خالی است.
کمبود آب برای پایتخت‌نشینان به‌صورت جدی نگران‌کننده شده است. آبان‌ماه به نیمه رسیده و از بارش‌ها خبری نیست. چند روز پیش خبر رسید که سدامیرکبیر کرج کمتر از دو هفته آب دارد. در ماه‌های اخیر تلاش برای انتقال آب از سد طالقان به ثمر رسید و اگرچه بخشی از آب این سد به تهران رسیده اما مصرف روزانه تهران نیاز به منابع بزرگ‌تری از آب دارد.طی روزهای گذشته گزارش‌هایی مبنی‌بر قطع آب شبانه برخی نقاط تهران منتشر شده و این موضوع نشان‌دهنده شرایط بحرانی آب برای تهران است. در شرایطی که پیش‌بینی‌های هواشناسی نشان می‌دهد که بارش‌ها به این زودی‌ها اتفاق نخواهد افتاد، همه گزینه‌ها برای تامین آب پایتخت به «هیچ» نزدیک می‌شود.
وزیر نیرو اعلام کرده است که پس از طرح انتقال آب طالقان تصمیم وزارت نیرو بر این است که با رفع نشتی‌های سد لار منابع آبی برای تهران را از این محل تامین کند. اگرچه سد لار اکنون در آستانه خشکی کامل است و آبی حتی برای فرار از آن وجود ندارد اما این سد رکورددار فرار آب در جهان شناخته می‌شود و علاوه‌بر مساله خشکسالی و کم‌بارشی متاثر از آن، اندک آب ذخیره شده در سد لار نیز با مشکل فرار آب به‌خصوص در بین ماه‌های فروردین تا مرداد مواجه است. درواقع سد لار با فرار شدید آب مواجه شده و آبی که باید پشت این سد ذخیره می‌شد به‌صورت چشمه‌هایی کیلومترها بعد از سد، فرار کرده و به رودخانه هراز جاری شده و به دریای خزر می‌ریزد.
تسنیم هم در این رابطه طی گزارشی نوشت: «برآورد بلندمدت(۳۰ساله) نشان می‌دهد که حداقل فرار آب از مخزن سد لار سه مترمکعب در ثانیه و حداکثر آن حدود ۱۳ تا ۱۴مترمکعب در ثانیه است. متوسط فرار آب این سد در طول سال حدود هفت‌مترمکعب در ثانیه برآورد می‌شود. از این رو، به‌طور متوسط در یک ۲۴ساعت، حدود ۶۰۵هزار مترمکعب آب از مخزن سد لار به پایین دست نشت می‌کند. این رقم در طول یک‌سال رقمی بین ۲۲۰ تا ۲۵۰میلیون مترمکعب آب شیرین را شامل می‌شود که رقم بسیار بزرگی است. هیچ سدی در دنیا تاکنون این میزان فرار آب نداشته و در این خصوص سد لار رکورد فرار آب را در بین سدهای دنیا از آن خود کرده است.
میزان ذخیره فعلی آب در سد لار ۱۴میلیون مترمکعب است، این در حالی است که در سال گذشته در زمان مشابه، ۲۹میلیون مترمکعب در این سد آب ذخیره شده بود و در میانگین بلندمدت در زمان مشابه به‌طور متوسط میزان ذخیره آبی سد لار در میانه پاییز، با وجود مشکل فرار آب، حدود ۱۰۰میلیون مترمکعب بوده است.»
اوضاع دیگر سدهای تهران هم چنگی به دل نمی‌زند. پس از آنکه ذخایر سد ماملو یکی از سدهای پنج‌گانه تامین آب استان تهران به حجم مرده رسید و سد لتیان خشک شد، گزارش رسیده که سد کرج تنها دوهفته ذخایر آبی دارد. کارشناسان می‌گویند که اگر بارش‌های موثر پاییزی در همین ماه جاری در بالادست و حوضه آبریز سد کرج آغاز نشود، روزهای آخر امکان برداشت آب از این سد مهم را سپری خواهیم کرد. طبق آخرین گزارش رسمی شرکت مدیریت منابع آب ایران، با ورودی آب از رودخانه‌های بالادست و برداشت آب برای مصارف زیست‌محیطی، شرب و کشاورزی، از مجموع حجم ۲۰۵میلیون مترمکعبی مخزن این سد، تنها ۱۴میلیون مترمکعب آب پشت این سد ذخیره شده است، به‌عبارتی در زمان حاضر حدود ۷درصد ظرفیت سد کرج پُر و حدود ۹۳درصد ظرفیت مخزن این سد خالی است.
این در حالی است که در زمان مشابه سال قبل، مخزن سد کرج ۸۵میلیون مترمکعب آب و پرشدگی بیش از ۴۱درصد داشت.در ابتدای پاییز امسال، با رسیدن حجم ذخایر آبی سد کرج به ۲۸میلیون مترمکعب، نیروگاه این سد دیگر امکان تولید برق نداشته و از مدار خارج شده و همچنان امکان تولید برق از منابع آبی سد کرج وجود ندارد. درواقع نه‌تنها امکان تولید برق از خروجی آب از سد کرج، به‌دلیل پایین‌تر بودن سطح آب از تونل ورودی آب به نیروگاه سد وجود ندارد بلکه اگر بارش‌های موثر پاییزی در همین ماه جاری در بالادست و حوضه آبریز سد کرج آغاز نشود، روزهای آخر امکان برداشت آب از این سد مهم را سپری خواهیم کرد.
از آنجایی که حجم فعلی آب در سد کرج حدود ۲۵میلیون مترمکعب و حجم مرده آن ۱۰میلیون مترمکعب برآورد شده، هنوز این سد به حجم مرده نرسیده اما تنها حدود ۴میلیون مترمکعب فاصله با رسیدن به حکم مرده دارد و وقتی به ذخیره ۱۰میلیون مترمکعبی آب برسیم، امکان برداشت بیشتر آب برای رعایت مسائل ایمنی سازه وجود ندارد.
