امکان تلاقی ۲کریدور آسیایی ITI و CPEC در چابهار
جهان صنعت– یک کارشناس ترانزیت گفت که با تکمیل راه‌آهن چابهار – زاهدان، بندر چابهار به نقطه تلاقی دو کریدور بزرگ ITI و CPEC تبدیل می‌شود و ایران را به محور اتصال شرق و غرب آسیا بدل می‌کند.
محمدمهدی کریمی‌قهی با بیان اینکه همکاری تازه میان ایران، پاکستان و ترکیه در کریدور ریلی ITI، در صورت اتصال به پروژه ۶۰میلیارد دلاری CPEC چین می‌تواند قاره آسیا را وارد دوره‌ای نو از تجارت زمینی کند، اظهار کرد: این ابتکاری با محوریت ایران، چشم‌انداز ایجاد یکی از قدرتمندترین شاهراه‌های ریلی جهان را رقم می‌زند.
او افزود: در شرایطی که رقابت میان کریدورهای ترانزیتی آسیا به اوج رسیده، همکاری سه‌جانبه ایران، پاکستان و ترکیه در مسیر ریلی اسلام‌آباد – تهران – استانبول (ITI) بار دیگر در کانون توجه قرار گرفته است.
این کارشناس ترانزیت بیان کرد: نکته اینجاست که این‌بار هدف فراتر از احیای یک مسیر قدیمی بوده؛ سخن از شکل‌گیری یک «ابر کریدور آسیایی» بوده که قرار است ITI را به کریدور اقتصادی چین- پاکستان (CPEC) متصل کند.
او ادامه داد: کریدور ITI که بیش از یک دهه پیش در قالب برنامه‌های سازمان همکاری اقتصادی (ECO) طراحی شد، از اسلام‌آباد آغاز می‌شود و با عبور از کویته، زاهدان، تهران و تبریز، از طریق مرز رازی وارد ترکیه و سپس اروپا می‌شود.
کریمی‌قهی یادآور شد: این مسیر حدود ۶هزار و ۵۰۰کیلومتر طول دارد و می‌تواند مسیر دریایی ۴۵روزه بین کراچی و بنادر مدیترانه‌ای را به سفر زمینی ۱۲ تا ۱۴روزه کاهش دهد؛ صرفه‌جویی زمانی که به معنای میلیون‌ها دلار کاهش هزینه حمل برای صادرکنندگان منطقه است.
این کارشناس ترانزیت با بیان اینکه ایران در این میان محور اصلی اتصال شرق و غرب به شمار می‌رود، تصریح کرد: بیش از ۲۶۰۰کیلومتر از خط ITI از خاک ایران می‌گذرد و با تکمیل راه‌آهن چابهار- زاهدان، این مسیر می‌تواند مستقیما به آب‌های اقیانوس هند متصل شود.
او ادامه داد: در چنین حالتی بندر چابهار به نقطه تلاقی دو کریدور بزرگ ITI و CPEC تبدیل می‌شود؛ طرحی که می‌تواند چین را از مسیر کوتاه‌تر و ایمن‌تر به بازارهای اروپا و مدیترانه برساند. در نشست اخیر ایران، ترکیه و پاکستان با حضور دبیرکل سازمان اکو در اسلام‌آباد، سه کشور توافق کردند حداقل ماهی یک رام قطار باری در مسیر ITI به حرکت درآید.
کریمی‌قهی تاکید کرد: هرچند حجم فعلی بار در این مسیر هنوز کمتر از نیم‌میلیون تن در سال است اما کارشناسان این توافق را گامی جدی در مسیر فعال‌سازی کامل کریدور می‌دانند.
این کارشناس ترانزیت با اشاره به موانع موجود در بهره‌برداری از ظرفیت این مسیر گفت: چالش‌هایی همچون اختلاف عرض ریل میان ایران و پاکستان، کمبود ناوگان در منطقه بلوچستان و ضعف زیرساخت‌های گمرکی در مرز میرجاوه هنوز مانع بهره‌برداری کامل از ظرفیت این مسیر است. بااین‌حال همگرایی منافع چهار کشور می‌تواند بر این موانع غلبه کند.
او با تاکید بر اهمیت نقش ایران در این میان یادآور شد: ایران با جایگاه ژئواستراتژیک خود و در شرایطی که نیازمند ایجاد جریان‌های پایدار درآمدی غیرنفتی است، باید منافع چین، پاکستان و ترکیه را به‌گونه‌ای درگیر کند که اتصال ITI و CPEC به پروژه‌ای مشترک و تجاری بدل و کشورمان به حلقه اصلی این ابتکار تبدیل شود.
کریمی‌قهی خاطرنشان کرد: تحقق این اتصال نه‌تنها مسیر تجارت زمینی از اقیانوس هند تا اروپا را کوتاه می‌کند، بلکه جایگاه ایران را به‌عنوان محور مرکزی ترانزیت آسیا تثبیت خواهد کرد.
او در پایان تاکید کرد: اگر این ابتکار چهارجانبه به واقعیت بپیوندد، قاره کهن شاهد تولد یکی از بزرگ‌ترین شاهراه‌های ریلی قرن۲۱ خواهد بود؛ مسیری که می‌تواند نظم ژئو اقتصادی شرق و غرب را برای سال‌های آینده بازتعریف کند.
