اقتصادی پویا با وزرای جوان
جهان صنعت – سال گذشته و در اوج التهابات سیاسی و اقتصادی، مجلس شورای اسلامی در جلسه‌ای پرتنش، عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد را استیضاح و از سمت خود برکنار کرد. این اقدام پس از افزایش انتقادات نسبت‌به عملکرد وزارت اقتصاد در کنترل نرخ ارز صورت گرفت؛ انتقاداتی که بی‌اساس بودن آن، با کاهش شدید نرخ ارز پس از اعلام خبر مذاکرات میان ایران و آمریکا مشخص شد. حالا دولت در نظر دارد سید علی مدنی‌زاده، اقتصاددان جوان و رییس دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف را به‌عنوان گزینه پیشنهادی برای وزارت اقتصاد به مجلس معرفی کند. این تصمیم با واکنش‌های متفاوتی روبه‌رو شده است؛ مهم‌ترین انتقاد مخالفان مدنی‌زاده، اشاره به سن اوست چراکه معتقدند مدنی‌زاده ۴۳ساله، توانایی راهبری وزارت امور اقتصادی و دارایی را ندارد. با این حال، بررسی نمونه‌های موفق وزرای اقتصاد جوان در سطح جهان، مانند وزرای اقتصاد در کشورهای فنلاند، فرانسه و آرژانتین که در دهه چهارم زندگی خود به این مقام رسیده‌اند، بیانگر آن است که نیروی جوان می‌تواند منشا پویایی و مدیریت قوی باشد.
در بسیاری از کشورها، سن و سال دیگر معیار قطعی برای واگذاری مسوولیت‌های کلان حکومتی نیست بلکه دانش، تجربه و توانمندی‌های فردی جایگزین آن شده‌اند.
امروز دیگر به‌روشنی می‌بینیم که افراد زیر ۴۰سال نیز می‌توانند با تکیه بر تخصص، بینش و نگاهی تازه، مسوولیت‌های سنگین دولتی از جمله وزارت را بر عهده بگیرند و حتی در بزنگاه‌های حساس، تحولات بزرگی را رقم بزنند. ترکیب انرژی جوانی با دانش آکادمیک به‌روز و تجارب عملی متنوع، فرصتی بی‌نظیر برای کشورهای مختلف فراهم کرده است تا مسیرهای تازه‌ای را در مدیریت امور اقتصادی، اجتماعی و سیاسی خود تجربه کنند.
وزارتخانه‌ها، به‌ویژه در حوزه‌های کلیدی مانند اقتصاد و دارایی، نیازمند مدیرانی هستند که نه‌تنها با تحولات جهانی آشنا باشند بلکه جسارت ایجاد تغییرات ساختاری و اصلاحات ضروری را نیز داشته باشند. جوان‌ترها غالبا فارغ از محافظه‌کاری‌های رایج، با انگیزه و روحیه‌ای نوآورانه به میدان می‌آیند و می‌توانند با ارائه راهکارهای خلاقانه، فرآیندهای فرسوده و ناکارآمد را به‌روزرسانی کنند. این ویژگی‌ها در دنیای امروز که تحولات اقتصادی و تکنولوژیک با سرعتی بی‌سابقه جریان دارد، ارزشی دوچندان پیدا کرده است.
نمونه‌های موفق از وزرای جوان در کشورهای مختلف نشان می‌دهد که داشتن سن کم به هیچ‌عنوان مانعی برای مدیریت موفقیت‌آمیز نیست؛ به شرط آنکه دانش تخصصی، دید راهبردی، مهارت‌های مدیریتی و تعهد کاری در کنار هم قرار گیرند. چهره‌هایی همچون مارتین گوسمان در آرژانتین، پیتر کاستلو در استرالیا، کارل- هاینتس گراسر در اتریش و دیگران، در سنینی کمتر از ۴۰سال، هدایت وزارتخانه‌های اقتصادی مهم را به دست گرفتند و در دوره‌های خود تاثیرات ماندگاری بر جای گذاشتند. برخی از این افراد، مانند میلویکو اشپاییچ در مونته‌نگرو، حتی پس از تجربه وزارت، در سطوح بالاتر حکومتی همچون نخست‌وزیری نیز به ایفای نقش پرداختند.
از سوی دیگر، حضور افراد جوان در راس وزارتخانه‌ها می‌تواند الگو و انگیزه‌ای برای نسل‌های جدیدتر باشد. وقتی جوانان ببینند که می‌توانند با تلاش، تحصیل و کسب تجربه، به عالی‌ترین مناصب دولتی دست یابند، اعتمادبه‌نفس و انگیزه بیشتری برای مشارکت فعال در امور کشور پیدا خواهند کرد. این چرخه مثبت می‌تواند در بلندمدت به نوسازی پیاپی بدنه مدیریتی کشورها بینجامد و از فرسودگی ساختارهای حکومتی جلوگیری کند بنابراین جوانی نه‌تنها ضعف نیست بلکه می‌تواند با همراهی علم، تجربه و تعهد، به یکی از بزرگ‌ترین سرمایه‌های مدیریتی کشورها تبدیل شود. تجارب کشورهای گوناگون موید آن است که گشودن درهای مسوولیت‌های کلان به روی نیروهای جوانِ شایسته، آینده‌ای پویاتر، انعطاف‌پذیرتر و کارآمدتر را برای ملت‌ها رقم خواهد زد.
طی سه دهه گذشته تعداد زیادی از وزرای اقتصاد یا دارایی در جهان توانسته‌اند پیش از ۴۰سالگی به این مقام حساس دست یابند. در ادامه مشخصات این وزرای جوان را بررسی خواهیم کرد.
آرژانتین: مارتین گوسمان
مارتین گوسمان در سن ۳۷سال و ۵۹روزگی، در تاریخ ۱۰دسامبر۲۰۱۹ به‌عنوان وزیر اقتصاد آرژانتین منصوب شد. او که فارغ‌التحصیل دانشگاه‌های معتبر اقتصادی بود، نقش مهمی در مذاکرات بازسازی بدهی‌های خارجی این کشور ایفا کرد. گوسمان در نهایت در ۲ژوئیه۲۰۲۲ از مقام خود استعفا داد.
استرالیا: پیتر کاستلو
پیتر کاستلو که در زمان انتصاب خود ۳۸سال و ۲۱۰روز داشت، در ۱۱ مارس ۱۹۹۶ وزیر خزانه‌داری استرالیا شد. دوران مسوولیت طولانی او تا دسامبر ۲۰۰۷ ادامه داشت و او به عنوان یکی از تاثیرگذارترین وزرای اقتصادی استرالیا در حافظه تاریخی این کشور ماندگار شد.
اتریش: کارل- هاینتس گراسر
کارل- هاینتس گراسر در ۳۱سالگی (۴فوریه۲۰۰۰) وزیر دارایی اتریش شد. او یکی از جوان‌ترین وزرای اقتصادی تاریخ مدرن اتریش به‌شمار می‌آید و تا ژانویه ۲۰۰۷ در این جایگاه ماند.
بلغارستان: میلِن وِلچِف
میلِن ولچف در ۳۵سالگی، در تاریخ ۲۴ ژوئیه ۲۰۰۱ مسوولیت وزارت دارایی بلغارستان را بر عهده گرفت. او که سابقه فعالیت در بانک‌های بین‌المللی داشت، تا اوت ۲۰۰۵ این سمت را حفظ کرد.
ایرلند: جَک چیمبرز
جک چیمبرز تازه‌ترین نام این فهرست است. وی در ۲۶ژوئن۲۰۲۴ و در ۳۳ سال و ۲۱۸ روزگی به‌عنوان وزیر دارایی ایرلند منصوب شد و تاکنون در این جایگاه فعالیت دارد.
مونته‌نگرو: میلویکو اشپاییچ
میلویکو اشپاییچ در ۳۳سالگی، در ۲ دسامبر۲۰۲۰ وزارت دارایی مونته‌نگرو را به دست گرفت. او که پیشینه‌ای در موسسات مالی بین‌المللی داشت، تا آوریل۲۰۲۲ وزیر ماند. اشپاییچ در ادامه به نخست‌وزیری این کشور رسید.
صربستان: لازار کرستیچ
لازار کرستیچ با حدود ۲۹سال سن، در ۲۶اوت۲۰۱۳ وزیر دارایی صربستان شد. او در طول دوره کوتاه حضورش اصلاحات جنجالی اقتصادی را در پیش گرفت اما پس از حدود یکسال استعفا داد.
سوئد: آندِش بواری
آندش بواری در ۶ اکتبر۲۰۰۶ و در ۳۸سالگی به وزارت دارایی سوئد رسید. دوره کاری او تا ۳اکتبر۲۰۱۴ ادامه داشت.
بریتانیا: جرج آزبرن
جرج آزبرن که فقط چند روز با جشن تولد ۳۹سالگی‌اش فاصله داشت، در ۱۱مه۲۰۱۰ به عنوان وزیر خزانه‌داری بریتانیا منصوب شد. او طی دوران مسوولیت خود خود سیاست‌های اصلاحی گسترده‌ای را اجرا کرد و تا ژوئیه۲۰۱۶ در این مقام باقی ماند. چند تن از این چهره‌های جوان پس از دوران وزارت نیز به مقام‌های عالی‌تری دست یافته‌اند. میلویکو اشپاییچ به نخست‌وزیری مونته‌نگرو رسید، پیتر کاستلو جانشین نخست‌وزیر استرالیا شد، جرج آزبرن به عنوان رییس اول دولت بریتانیا خدمت کرد و جک چیمبرز نیز اکنون در ایرلند در حال پیشرفت به سمت‌های بالاتر سیاسی است.
به گزارش اقتصاد آنلاین، تجربه کشورهای مختلف نشان می‌دهد که نیروی جوانی، در صورت همراه شدن با دانش، تجربه و جسارت، می‌تواند عاملی مهم در بهبود مدیریت وزارتخانه‌ها باشد. وزرای زیر ۴۰سال با نگرش‌های نوآورانه و انرژی بالا، توانسته‌اند اصلاحات موثر و تغییرات پایدار ایجاد کنند.
حضور آنان نه‌تنها بهره‌گیری از آخرین دانش و تجربیات جهانی را تسهیل می‌کند بلکه انگیزه‌ای قوی برای مشارکت نسل‌های تازه در امور حکومتی فراهم می‌آورد. این روند، با جلوگیری از فرسودگی ساختارهای مدیریتی، می‌تواند زمینه‌ساز پویایی، پیشرفت و تاب‌آوری بیشتر در اداره امور کشورها شود.
