از توافق صلح تا آتش‌بس تجاری
جهان‌صنعت – دونالد ترامپ، رییس‌جمهور ایالات متحده صبح دیروز اولین مقصد از تور آسیایی خود را با ورود به مالزی به منظور شرکت در اجلاس سران آسه‌آن آغاز کرد؛ جایی علاوه بر دیدار با انور ابراهیم، نخست وزیر مالزی در یک نشست جالب توجه توافق صلح میان تایلند با کابوج را در حضور رهبران این کشور به امضا رساند.
این توافق بلافاصله پس از ورود ترامپ به کوالالامپور امضا و مطابق با آن تایلند متعهد شد ۱۸سرباز کامبوجی را که در اسارت خود دارد آزاد کرده و دوطرف نیز روند خارج کردن تسلیحات سنگین از منطقه مرزی را آغاز کنند.
به گزارش خبرگزاری یورونیوز پس از مراسم آتش‌بس نیز ترامپ توافقی با کامبوج درباره تجارت متقابل و توافقی با تایلند در زمینه مواد معدنی راهبردی امضا کرد. یک مقام کاخ سفید اعلام کرد که ترامپ در مدت حضور خود در کوالالامپور، توافقی در حوزه مواد معدنی راهبردی با مالزی نیز امضا خواهد کرد.
از مالزی به ژاپن و کره‌جنوبی
طبق گزارشی که روز گذشته روزنامه آساهی شیمبون ژاپن منتشر کرده، ترامپ در دوره اول ریاست‌جمهوری خود تنها یک بار در اجلاس سالانه انجمن کشورهای جنوب شرق آسیا (آسه‌آن) شرکت کرد. او همچنین روز گذشته دیداری با لولا داسیلوا، رییس‌جمهور برزیل داشت؛ دیداری که در سایه اختلافات اساسی میان دو کشور برگزار شد زیرا رییس‌جمهوری برزیل خواستار کاهش ۴۰درصدی تعرفه واردات این کشور از سوی آمریکاست. دولت واشنگتن این تعرفه‌ها را با استناد به پیگرد قضایی ژائیر بولسونارو رییس‌جمهور پیشین و متحد ترامپ توجیه کرده است. فراتر از موضوع تجارت، لولا روز جمعه از عملیات نظامی آمریکا در سواحل آمریکای‌جنوبی با هدف مقابله با قاچاق مواد مخدر انتقاد کرده و گفت قصد دارد نگرانی‌های خود را در دیدار روز یکشنبه در مالزی با ترامپ مطرح کند.
پس از مالزی، ترامپ عازم ژاپن و کره‌جنوبی خواهد شد. انتظار می‌رود در این بخش از سفر، مذاکراتی برای سرمایه‌گذاری حدود ۹۰۰میلیارد دلار در کارخانه‌ها و پروژه‌های آمریکایی در دستور کار قرار بگیرد؛ سرمایه‌گذاری‌هایی که در ازای کاهش تعرفه‌های برنامه‌ریزی شده ترامپ از ۲۵درصد به ۱۵درصد وعده داده شده‌اند.
لازم به ذکر است سفر او به توکیو تنها یک هفته پس از انتخاب سانائه تاکایچی، نخست‌وزیر جدید ژاپن انجام می‌شود. براساس گفته یکی از مقامات ارشد آمریکایی، ترامپ در ژاپن همچنین قرار است مهمان امپراطور نارهیتو باشد و با نیروهای آمریکایی مستقر در ژاپن دیدار کند.
در کره‌جنوبی نیز ترامپ قرار است دیداری با شی جین‌پینگ، رییس‌جمهور چین در حاشیه اجلاس همکاری اقتصادی آسیا-اقیانوسیه (APEC) داشته باشد. این دیدار که البته هنوز قطعی نشده پس از ماه‌ها تنش و اقدامات متقابل در جنگ تجاری میان چین و آمریکا صورت می‌گیرد که اقتصاد جهانی را به شدت متزلزل کرده است. اوایل ماه جاری، ترامپ از اقدام پکن برای وضع محدودیت‌های صادراتی بر عناصر کمیاب مورد استفاده در فناوری‌ها و تهدید به افزایش شدید تعرفه‌های تلافی‌جویانه خشمگین شد. ترامپ گفته بود که می‌خواهد چین خرید سویا از آمریکا را از سر بگیرد. با این حال او در روزهای اخیر لحنی خوش‌بینانه‌تر داشته و پیش‌بینی کرده است که با شی به یک توافق فوق‌العاده خواهد رسید.
تنها دیداری که ممکن است از نظر اهمیت با نشست ترامپ و شی برابری کند، دیدار ناگهانی احتمالی با کیم جونگ‌اون، رهبر کره‌شمالی است. از زمانی که وزیر وحدت کره‌جنوبی، چونگ دونگ‌یونگ، ماه جاری به نمایندگان پارلمان گفته بود احتمال دیدار مجدد ترامپ و کیم در منطقه غیرنظامی مرزی همانند دیدار سال ۲۰۱۹ وجود دارد، گمانه‌زنی‌ها دراینباره شدت گرفته است. با این حال براساس گفته مقامات آمریکایی، چنین دیداری در برنامه رسمی این سفر رییس‌جمهور گنجانده نشده است.
به سمت آتش‌بس تجاری؟
در چنین شرایطی گزارش‌ها حاکی از آن است که پیش از سفر ترامپ به کره‌جنوبی و دیدارش با شی، اسکات بسنت، وزیر خزانه‌داری آمریکا اعلام کرده که مذاکره‌کنندگان تجاری دو کشور بر سر چارچوبی بسیار مثبت به توافق رسیده‌اند؛ چارچوبی که نشان می‌دهد احتمال تمدید آتش‌بس تجاری دو کشور که ماه آینده به پایان می‌رسد، بسیار زیاد است. به گزارش روزنامه فایننشال‌تایمز، بسنت به همراه جیمی سون‌گریر، نماینده بازرگانی آمریکا و هه لی‌فِنگ، معاون نخست‌وزیر چین روز یکشنبه پس از دو روز گفت‌وگوی تجاری در مالزی مذاکرات را به پایان رساندند. او گفت: می‌توانم این مذاکرات را سازنده، گسترده، عمیق و فراهم‌کننده زمینه‌ای مثبت برای پیشرفت و آماده‌سازی دیدار رهبران دو کشور توصیف کنم. وقتی از او پرسیده شد آیا دو کشور می‌توانند آتش‌بس تجاری که قرار است ۱۰نوامبر منقضی شود را تمدید کنند، پاسخ داد: به‌نظر من بله. با این حال تاکید کرد که تصمیم نهایی دراینباره از سوی دولت آمریکا برعهده ترامپ خواهد بود. وزیر خزانه‌داری افزود که دو هیات مذاکره‌کننده درباره خرید محصولات کشاورزی از سوی چین نیز گفت‌وگو کرده‌اند و منتظر تایید رهبران دو کشور در این بخش از توافق هستند.
آمریکا همچنین روز یکشنبه توافق‌های تجاری و معدنی مشابهی را با مالزی نهایی کرد. براساس این توافق‌ها، تعرفه بازرگانی سه کشور مذکور به ۱۹درصد کاهش می‌یابد، در حالی که پیشتر تا ۴۹درصد هم رسیده بود.
در همین راستا شواهد حاکی از آن است که پکن هیچ نشانه‌ای از عقب‌نشینی از این محدودیت‌های صادراتی مواد معدنی حیاتی نشان نداده است؛ محدودیت‌هایی که به دلیل تاثیرشان بر زنجیره‌های تامین جهانی با انتقاد آمریکا و متحدانش مواجه شده‌اند. چین از سیاست خود دفاع کرده و گفته است این اقدام در پاسخ به قرار دادن شرکت‌های چینی در فهرست سیاه صادراتی از سوی واشنگتن انجام شده است. از سوی دیگر کشورهای دیگر منطقه نیز به سفر ترامپ چشم دوخته‌اند تا موضع او درباره سیاست هند و اقیانوس آرام (Indo-Pacific) را روشن‌تر کنند.
در حالی که رییس‌جمهور آمریکا به‌منظور کاهش کسری تجاری ایالات متحده، تعرفه‌هایی بر کالاهای کشورهای آسیایی وضع کرده است اما تاکنون درباره استراتژی خود در زمینه امنیت و سیاست خارجی توضیح روشنی نداده است. ترامپ یک روز پیش از ورود به مالزی، در پاسخ به یک آگهی تلویزیونی در کانادا که در آن رونالد ریگان در مخالفت با تعرفه‌ها نقل‌قول شده بود، ۱۰درصد تعرفه اضافی بر کالاهای کانادایی اعمال کرد. مارک کارنی، نخست‌وزیر کانادا نیز در اجلاس آسه‌آن حضور دارد اما ترامپ گفته است برنامه‌ای برای دیدار با او ندارد.
سانائه تاکایچی، نخست‌وزیر جدید ژاپن که او نیز در نشست آسه‌آن شرکت خواهد کرد، در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که در گفت‌وگویی تلفنی با ترامپ گپ‌وگفت‌های خوب و صریح داشته است. ترامپ قرار است روز دوشنبه به ژاپن پرواز و با تاکایچی دیدار کند. تاکایچی روز جمعه اعلام کرده بود که ژاپن روند افزایش بودجه دفاعی خود را تسریع خواهد کرد؛ اقدامی که مقامات ژاپنی امیدوارند رضایت ترامپ را جلب کند.
