اتفاق جدیدی نمی‌افتد
نادر کریمی جونی
بسیاری از ایرانیان تصور می‌کنند که در سفر مسعود پزشکیان به نیویورک هیچ اتفاق مهمی نخواهد افتاد و عملا هیچ‌یک از انتظارهایی که در مورد توقف مکانیسم ماشه یا عدم اجرا و جلوگیری از توقف تحریم‌ها وجود دارد، محقق نخواهد شد. این در حالی است که همین حالا برخی به پزشکیان توصیه می‌کنند که در جریان این دیدار با دونالد ترامپ ملاقات و گفت‌وگو کند و زمینه را برای ایجاد تفاهم میان ایران و ایالات متحده فراهم آورد. البته این عده که در میان‌شان چهره‌های شناخته‌شده و مشهوری از اصلاح‌طلبان به چشم می‌خورند توضیح نمی‌دهند که منظورشان از این خواسته دقیقا چیست و چگونه پزشکیان می‌تواند با ترامپ ملاقات و گفت‌وگو کند. اگرچه منظور این افراد انجام گفت‌وگوی رسمی میان دو طرف است، در وهله نخست باید دیپلمات‌های دوطرف با هم دیدار کرده و دستور کار و محورهای مطرح یا قابل طرح در این ملاقات را تدوین کنند. این سازوکار و تشریفات لازم البته در زمان حاضر و با توجه به اندک بودن زمان حضور ترامپ در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، دور از ذهن و ناشدنی می‌نماید بنابراین موضوع انجام ملاقات رسمی با توجه به تشریفات و لوازم آن ناشدنی است اما اگر قرار است -مانند آنچه برای ملاقات با باراک اوباما به حسن روحانی توصیه می‌شد- ملاقات میان مسعود پزشکیان و دونالد ترامپ به طور غیررسمی انجام گیرد، تنها راهی که برای این کار قابل تصور است، آن است که پزشکیان در راهروهای سازمان ملل متحد پرسه بزند و بر سر راه ترامپ قرار گیرد، سپس در موقعی که ترامپ از مقابل پزشکیان عبور می‌کند، ناگهان رییس‌جمهور ایران با رییس‌جمهور ایالات‌متحده ملاقات و گفت‌وگو کند. البته این شیوه خیالی و فانتزی که فقط می‌توان آن را در کارتون‌ها سراغ گرفت نیز ناممکن و غیرقابل انجام می‌نماید چراکه حتما محافظان رییس‌جمهور ایالات‌متحده از انجام این ملاقات جلوگیری می‌کنند، همانطور که محافظان رییس‌جمهور ایران در موارد همانند، اقدامی مشابه انجام خواهند داد. حال اگر چنین ملاقاتی انجام نشود، از آنجا که هیچ ملاقاتی میان گروه آمریکایی و دیپلمات‌های جمهوری اسلامی ایران تدوین و برنامه‌ریزی نشده است، هیچ توافقی هم نمی‌تواند شکل بگیرد و به سرانجام برسد. در نتیجه میان ایران و ایالات‌متحده به عنوان یکی از اصلی‌ترین طرف‌های تاثیرگذار بر مناقشه هسته‌ای ایران و اجرای بازگشت تحریم، نه فقط توافق که حتی گفت‌وگویی هم شانس انجام و به نتیجه رسیدن ندارد. از این بابت بسیار بعید است که در نبود آمریکایی‌ها، اروپایی‌ها خود راسا وارد میدان شوند و با انجام گفت‌وگو با پزشکیان یا دیپلمات‌های ایرانی و از جمله عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان با وی به نتیجه برسند. این امر نشان می‌دهد که از منظر اردوگاه اروپایی‌ها و آمریکایی، در حاشیه نشست فعلی مجمع عمومی سازمان ملل متحد، برنامه‌ای برای توافق با ایران و توقف بازگشت تحریم‌ها وجود ندارد.
در عین حال و از طرف ایران، آیا ظرفیتی برای پذیرش خواست‌های اروپایی‌ها وجود دارد؟ اگر شرایط فقط به خواست‌هایی که از طرف اروپا مطرح شده و می‌شود محدود باشد، در یک نگاه خوشبینانه می‌توان پیش‌بینی کرد که ظرفیت پذیرش تعلیق غنی‌سازی به مدت طولانی، موافقت با انجام بازرسی‌ها آژانس و اجرای قطعنامه‌ها و درخواست‌های آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای از طرف کشورمان وجود دارد اما مشکل بزرگ آن است که در طرف مقابل به جای پایتخت‌های اروپایی و واشنگتن، تل‌آویو نقش‌آفرینی می‌کند. در واقع تل‌آویو موقعیت حاضر را بهترین موقعیت برای حذف جمهوری اسلامی ایران تشخیص داده و تلاش می‌کند از حصول هرگونه توافق که بقای حکومت جمهوری اسلامی ایران را دربر داشته باشد، جلوگیری کند. نتانیاهو و همکارانش می‌گویند اگرچه اکنون ترامپ با همه خواسته‌های اسرائیل موافقت و از انجام عملیات‌های جاسوسی، امنیتی و نظامی اسرائیل حمایت می‌کند اما معلوم نیست این حمایت دائمی باشد یا در صورت پایان دوره ریاست‌جمهوری ترامپ و به روی کار آمدن رییس‌جمهوری دیگر تکرار شود.
در مقابل این خواسته اسرائیلی‌ها، ایران هم به پرچمداری خود برای مقابله با رژیم صهیونیستی ادامه می‌دهد و احتمالا بخش اعظم سخنرانی پزشکیان در مجمع عمومی سازمان ملل متحد علیه تل‌آویو و رهبران آن ایراد شود که شامل بخش‌های متفاوتی درباره جنگ غزه، جنگ ۱۲روزه و حمله رژیم صهیونیستی به قطر خواهد بود. قابل پیش‌بینی است که در این دوره از نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد لحن سخنرانی مسعود پزشکیان علیه رژیم صهیونیستی تند و گزنده باشد و نشانه‌ای از صلح‌طلبی در مقابل ایالات‌متحده و رژیم صهیونیستی نداشته باشد. با این رویکرد آنچه مسعود پزشکیان درباره همگرایی میان ملت‌ها و دولت‌های جهان بر زبان می‌آورد و اظهاراتی که درباره صلح و دوستی می‌گوید، موعظه‌هایی که قبلا هم از سوی همه شهروندان جهان شنیده شده و هیچ‌کس امیدی به عملیاتی شدن آن و تحقق صلح فراگیر در جهان ندارد.
