آیا اصفهان باید تخلیه شود؟
جهان صنعت، پدیده فرونشست زمین در کلانشهر اصفهان به مرحله‌ای رسیده که کارشناسان آن را یکی از بزرگ‌ترین تهدیدهای زیست‌محیطی و انسانی کشور توصیف می‌کنند. علی بیت‌اللهی، رئیس بخش زلزله‌شناسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، در گفت‌وگویی تازه هشدار داد که در صورت ادامه روند فعلی، امکان تخلیه میلیون‌ها نفر از جمعیت این شهر و اطراف آن وجود دارد.
دلایل اصلی تشدید فرونشست
به گفته این کارشناس، توسعه بی‌رویه کشاورزی و باغات در بالادست سد زاینده‌رود، حفر حدود ۴ هزار حلقه چاه در امتداد رودخانه و کاهش ۱۵ تا ۲۰ درصدی نزولات جوی از مهم‌ترین عوامل کاهش سطح آب‌های زیرزمینی و تشدید فرونشست است. همچنین تغییر الگوی بارش از برف‌های زمستانی به باران‌های کوتاه‌مدت، منابع آبی منطقه را بیش از گذشته آسیب‌پذیر کرده است.
پیامدهای آشکار در شهر
بیت‌اللهی تاکید کرد که بسیاری از محلات اصفهان، به‌ویژه در شمال شهر شامل حبیب‌آباد، دولت‌آباد و فرودگاه، هم‌اکنون درگیر فرونشست هستند. ترک‌خوردگی دیوارها، نشست حیاط‌ها و حتی فروریزش‌های ناگهانی خیابان‌ها نشانه‌های عینی این بحران‌اند. هفته گذشته در خیابان هشت‌بهشت، یک تیر چراغ برق ۹ متری به طور کامل در گودالی ناشی از فروریزش فرو رفت.
تهدید آثار تاریخی و مراکز آموزشی
بررسی‌ها نشان می‌دهد تاکنون ۲۸۸ مسجد، از جمله برخی بناهای تاریخی اصفهان، و نزدیک به ۳۰۰ مدرسه تحت تأثیر فرونشست قرار گرفته‌اند. از این تعداد، حدود ۴۰ مدرسه به دلیل ناایمن بودن تخلیه شده‌اند. محله خانه اصفهان و شهرک نیروی هوایی از جمله مناطقی هستند که بیشترین آسیب را متحمل شده‌اند.
هشدار درباره بحران ملی
این کارشناس تصریح کرد: «اگر اقدامات فوری برای مهار فرونشست انجام نشود، ممکن است ناچار به تخلیه ۲.۵ تا ۳ میلیون نفر از ساکنان اصفهان و حومه شویم. چنین رخدادی یک بحران ملی خواهد بود که تبعات آن به‌سختی قابل مدیریت است.» او تأکید کرد دولت باید هرچه سریع‌تر برنامه‌ای جامع برای کنترل برداشت آب، مدیریت کشاورزی و حمایت از زیرساخت‌های شهری در اصفهان تدوین کند.
