آخرین وضعیت خط آهن شلمچه- بصره
جهان صنعت_خط ریلی شلمچه- بصره به عنوان حلقه طلایی اتصال ریلی ایران و عراق، نقش کلیدی در توسعه ترانزیت، تسهیل زیارت اربعین و گسترش مبادلات تجاری میان دو کشور ایفا می‌کند. احداث خط ریلی شلمچه- بصره به عنوان یکی از راهبردی‌ترین پروژه‌های حمل‌ونقل بین‌المللی، نقطه عطفی در توسعه روابط اقتصادی، ترانزیتی و زیارتی میان ایران و عراق محسوب می‌شود. این خط ریلی که با مشارکت دو کشور در حال اجراست نه‌تنها گامی مهم در تقویت زیرساخت‌های حمل‌ونقل منطقه‌ای به شمار می‌رود بلکه با اتصال شبکه ریلی ایران به عمق بازار عراق، افق‌های تازه‌ای برای تبادل تجاری و فرهنگی میان دو ملت می‌گشاید.
براساس برنامه‌ریزی صورت‌گرفته، عملیات اجرایی احداث پایانه مرزی ریلی شلمچه به بصره چهارم بهمن‌ماه۱۴۰۳ با حضور فرزانه صادق، وزیر راه‌و‌شهرسازی در آبادان آغاز شد. این پروژه با اعتباری بالغ بر ۲۰هزار میلیارد ریال و با هدف افزایش ظرفیت جابه‌جایی مسافر و کالا در حال اجراست. طبق برآوردهای رسمی، با بهره‌برداری کامل از این خط ریلی، امکان جابه‌جایی سالانه میلیون زائر عتبات عالیات و انتقال بیش از ۹میلیون تن کالا بین ایران و عراق فراهم خواهد شد.
خط ریلی شلمچه- بصره به عنوان مکمل کریدور شمال- جنوب و کریدور شرق به غرب، نقش مهمی در ارتقای جایگاه ژئوپلیتیکی ایران ایفا می‌کند. این پروژه با تکمیل زنجیره اتصال ریلی جمهوری اسلامی ایران به کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس، بستر مناسبی برای گسترش صادرات، ترانزیت و همچنین توسعه گردشگری مذهبی به‌ویژه در ایام اربعین فراهم می‌آورد. با کاهش ترافیک جاده‌ای، نقش موثری در بهبود ایمنی، کاهش تصادفات و کاهش مصرف سوخت ایفا خواهد کرد.
جبارعلی ذاکری، مدیرعامل راه‌آهن ۳۰فروردین۱۴۰۴ ضمن تاکید بر اهمیت احداث خط ریلی شلمچه – بصره برای زائران اربعین اظهار کرد: در شش ماه اخیر توافقات جدی با دولت و راه‌آهن عراق صورت گرفت و دو مسوولیت در خارج از کشور به ایران داده شده؛ یکی از این مسوولیت‌ها بحث مین‌روبی است که حدود ۱۴ تا ۱۵کیلومتر ابتدای مسیر باید کار انجام شود.
او بیان کرد: در مساله مین‌روبی اقدامات جدی صورت گرفته و طبق آخرین آمار حدود ۸کیلومتر از این مسیر مین‌روبی شده و ۶کیلومتر بعدی در سه‌ماه آینده انجام می‌شود تا پرونده مین‌روبی را به اتمام برسانیم. رزاق محیبس السعداوی، وزیر حمل‌ونقل عراق با بیان اینکه این خط ریلی شلمچه- بصره مورد توجه دولت عراق قرار گرفته زیرا وسیله حمل‌ونقل مهم و ایمن برای زائران و مسافران به ویژه در ایام زیارت میلیونی اربعین است، گفت: احداث این خط ریلی موجب ارتقای بخش گردشگری بین دو کشور به طور کلی به ویژه گردشگری مذهبی می‌شود.
از سوی دیگر براساس اعلام خبرگزاری عراق، وزارت حمل‌ونقل این کشور با شرکت «ایماتیا کانستراکشن» اسپانیا برای احداث خط ریلی بصره- شلمچه به طول ۳۶کیلومتر قرارداد امضا کرده است.
با توجه به اینکه مدیرعامل راه‌آهن ایران ۳۰فروردین۱۴۰۴ اعلام کرد که مین‌روبی خط ریلی شلمچه- بصره تا سه ماه دیگر به اتمام می‌رسد اما سید مصطفی داودی، معاون فنی و زیربنایی راه‌آهن روز سه‌شنبه، ۲۳ اردیبهشت از اتمام مین‌روبی این پروژه خبر داد و گفت: پیرو تاکیدات وزیر راه‌و‌شهرسازی و پیگیری مدیرعامل راه‌آهن، مین‌روبی پروژه خط آهن شلمچه- بصره زودتر از برنامه زمان‌بندی به اتمام رسید. او افزود: با همت جوانان و متخصصان ایرانی، یکی از سه مانع مهم در اجرای پروژه خط آهن شلمچه- بصره برداشته شد و مین‌روبی مسیر این پروژه که در تعهد ایران بود انجام و برای شروع عملیات اجرایی احداث خط، تحویل طرف عراقی خواهد شد. معاون فنی و زیربنایی راه‌آهن بیان کرد: دو تعهد دیگر این پروژه که شامل احداث پایانه مرزی و پل بزرگ روی رودخانه اروندرود است طبق برنامه زمان‌بندی در دست اجراست که ان‌شاءالله در موعد مقرر به اتمام خواهد رسید. کارشناسان حوزه حمل‌ونقل معتقدند که این پروژه می‌تواند به الگویی موفق از همکاری‌های مشترک منطقه‌ای تبدیل شود. اتصال ریلی شلمچه- بصره نه‌تنها یک مسیر فیزیکی بلکه پیوندی راهبردی در توسعه دیپلماسی حمل‌ونقل و تقویت روابط دو کشور تلقی می‌شود.
با توجه به افزایش سالانه تعداد زائران عتبات عالیات و رشد مبادلات تجاری میان ایران و عراق، بهره‌برداری از این خط ریلی، تحولی بنیادین در کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل و تسهیل تردد مسافران و کالاها ایجاد خواهد کرد. بدون تردید، شلمچه به عنوان یکی از مهم‌ترین دروازه‌های مرزی غرب ایران، با اتصال به شبکه ریلی بصره، به یکی از کانون‌های اصلی تبادلات منطقه‌ای تبدیل خواهد شد.
