روزنامه جهان صنعت

بازار سرمایه ایران در دومین روز معاملاتی هفته با افت شاخص کل و فشار فروش شدید روبرو بوده و به دلیل نرخ بهره بالا و ریسک‌های کلان اقتصادی، نقدینگی خروجی و صف‌های فروش افزایش یافته‌اند که نشانه ناپایداری و تداوم روند نزولی یا رکود بازار است.

میانگین نرخ بهره بین‌بانکی در ایران در هفته‌های اخیر با افزایش به حدود 23.95 تا 23.98 درصد رسیده که نزدیک سقف کریدور نرخ بهره است و این نوسانات به دلیل عوامل کلیدی مانند تعادل عرضه و تقاضای ذخایر بانکی، سیاست‌های مداخله بانک مرکزی در پایه پولی و تقویم مالی دولت به ویژه شرایط ویژه جنگی و مالیاتی است.

قیمت هر اونس طلا در بازار جهانی طی معاملات روز چهارشنبه با افزایش ۰.۱ درصدی به ۳,۳۸۳ دلار و ۶۷ سنت رسید، تحت تاثیر چشم انداز کاهش نرخ بهره در آمریکا که جذابیت طلا را بالا برده است.

بازارهای سهام آسیا با توجه به داده‌های ضعیف اشتغال آمریکا و احتمال کاهش نرخ بهره فدرال رزرو، به همراه انتظار محتاطانه نسبت به تصمیم بانک مرکزی هند و تنش‌های تجاری ترامپ با هند، با انرژی ولی با تردید در مسیر صعودی حرکت کردند.

قیمت طلا پس از انتشار آمار اشتغال ضعیف آمریکا و اعلام تعرفه های جدید، حدود ۲ درصد افزایش یافت و به بالاترین سطح هفته گذشته رسید، در حالی که بازارها انتظار کاهش نرخ بهره فدرال رزرو را تقویت کرده اند.

فشارهای سیاسی دونالد ترامپ بر فدرال رزرو برای کاهش ۳۰۰ واحد پایه ای نرخ بهره ناشی از درک نادرست اقتصادی و بی توجهی به اهمیت استقلال بانک مرکزی است که در اقتصاد پولی نقش کلیدی در جلوگیری از سوءاستفاده قدرت سیاسی و حفظ ثبات قیمتی دارد.

کتاب «نظریه اشتغال، بهره و پول» جان مینارد کینز با تأکید بر نقش تقاضای مؤثر و مداخله دولت، توضیح می‌دهد که بیکاری و رکود اقتصادی ناشی از کمبود تقاضا است و نرخ بهره تحت تاثیر تمایل به نگهداری نقدینگی تعیین می‌شود.

نرخ بهره به‌عنوان هزینه پول، نقشی کلیدی در تنظیم مصرف، سرمایه‌گذاری، تورم و رشد اقتصادی دارد و تصمیم‌های بانک مرکزی درباره آن تأثیرات گسترده داخلی و بین‌المللی بر اقتصاد کشورها از جمله ایران دارد.

بازار پیش‌بینی پلی‌مارکت با احتمال ۹۶ درصد، انتظار دارد که فدرال‌رزرو در جلسه ۲۹ و ۳۰ جولای نرخ بهره را ثابت نگه دارد و تغییر محسوسی اعمال نکند، در حالی که تنش‌ها میان دونالد ترامپ و جروم پاول بر سر سیاست‌های پولی همچنان ادامه دارد.

شورای حکام بانک مرکزی اروپا روز پنج‌شنبه تصمیم گرفت نرخ‌های بهره کلیدی را بدون تغییر نگه دارد. این تصمیم در حالی اتخاذ شده که نرخ تورم منطقه یورو در سطح هدف ۲ درصدی قرار دارد و فشارهای داخلی بر قیمت‌ها کاهش یافته است.