روزنامه جهان صنعت

رشد بی‌سابقه نرخ بازدهی اوراق بدهی در بازار سرمایه، نقدینگی را از صنایع تولیدی دور کرده و سرمایه‌گذاران حقیقی را به سمت ابزارهای بدون ریسک سوق داده است؛ روندی که کارشناسان آن را تهدیدی برای آینده بخش مولد اقتصاد می‌دانند.

بورس تهران روز یکشنبه با رشد ۳۸۰۰ واحدی شاخص کل توقف کرد و ۵۰۰ میلیارد تومان خروج پول حقیقی ثبت شد؛ نرخ ۴۰ درصدی اوراق بدهی و جهش دلار/طلا رقبا را تقویت کرده اما اظهارات عراقچی درباره مذاکره هسته‌ای ریسک سیاسی را کاهش داد.

وقتی دولت برای پوشش کسری بودجه، اوراق بدهی را با حجم بالا عرضه می‌کند، چند اتفاق رخ می‌دهد: 1- افزایش نرخ سود بدون ریسک 2- کاهش نقدینگی بازار سهام و 3- اثر منفی بر شرکت‌ها.

بازدهی اوراق اسناد خزانه اسلامی و اوراق گام در معاملات فرابورس به ۳۲ تا ۴۲ درصد رسیده است، در حالی که بازدهی یک‌ماهه اکثر صندوق‌های درآمد ثابت زیر ۲.۵ درصد گزارش شده است. این موضوع نشان‌دهنده اختلاف قابل توجهی بین بازدهی اوراق بدهی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری است.

 بازار سرمایه ایران در نیمه دوم سال با ترکیبی از متغیرهای کلان اقتصادی، سیاست‌های مالی دولت و رفتار بازیگران عمده مواجه است؛ مجموعه‌ای از عوامل که مسیر آینده بازار را پیچیده و چندلایه کرده‌اند.

اگر عواملی که می‌توانند سودآوری شرکت‌های بورسی ایران را تحت‌تاثیر قرار دهند، اصلاح شوند، به واسطه عایدی ایجاد شده در شرکت‌ها می‌توانیم شاهد کاهش ریسک‌های سودآوری و بازدهی در بازار باشیم.

بازار بدهی ایران به‌عنوان ستونی پنهان در اقتصاد، نقش حیاتی در تامین مالی دولت و شرکت‌ها دارد و رشد آن اگر با شفافیت و مدیریت صحیح همراه باشد، به کنترل تورم و ثبات مالی کمک می‌کند.

در حالی که صنعت تامین سرمایه در جهان با رشد ۱۰‌درصدی درآمدهای کارمزدی در ۹ ماهه نخست سال ۲۰۲۴ به رقم 3/‏‏85میلیارد دلار رسید، بررسی‌ها نشان می‌دهد که بازار سرمایه ایران نیز در تلاش است سهم خود را از ابزارهای نوین مالی و تامین مالی سازمان‌یافته افزایش دهد.

وزارت اقتصاد اعلام کرد جهش بدهی به تولید ناخالص داخلی ناشی از ثبت دقیق بدهی‌های معوق است و رشد واقعی بدهی دولت نیست.

در فروردین ۱۴۰۴، مجموع اوراق بدهی منتشرشده به ۷.۶ همت رسید که سهم دولت ۱ همت، بخش غیردولتی ۵.۴ همت و شهرداری‌ها ۱.۲ همت بوده است.