«ChatGPT»؛ ماشینی پولساز در دنیای «AI»

جهان صنعت– کمپانی «OpenAI»، سازنده چتبات ChatGPTاعلام کرده که در پی رشد خیرهکننده این محصول توانسته به درآمد سالانه ۱۰میلیارد دلاری دست یابد. این درآمد کمتر از سه سال پس از راهاندازی ChatGPT حاصل شده است. یکی از سخنگویان OpenAI دراینباره گفت که این درآمد ۱۰میلیارد دلاری شامل فروش محصولات مصرفی شرکت، محصولات تجاریChatGPT وAPI های این شرکت میشود و البته درآمد حاصل از صدور مجوز به مایکروسافت و قراردادهای بزرگ را دربر نمیگیرد. آمارها نشان میدهد که اوپنایآی سال گذشته حدود ۵میلیارد و ۵۰۰میلیون دلار درآمد تکرارشونده سالانه (ARR) داشته است. دستیابی به چنین نرخ رشد خیرهکنندهای نیازمند حجم پول قابلتوجهی است. البته این استارتاپ مستقر در سانفرانسیسکو در سال گذشته میلادی حدود ۵میلیارد دلار نیز ضرر ثبت کرده است. برخی منابع آگاه که نامشان فاش نشده گفتهاند هدف مشخصشده توسط OpenAI این است که تا سال ۲۰۲۹ به درآمد ۱۲۵میلیارد دلاری دست یابد. شاخصهای درآمدی جدید درک بهتری از ارزشگذاری عظیم OpenAI به ما میدهند. این شرکت در ماه مارس یک دور جذب سرمایه جدید به ارزش ۴۰میلیارد دلار را نهایی کرد که بهعنوان بزرگترین معامله خصوصی تاریخ فناوری شناخته میشود. با توجه به ارقام فعلی، OpenAI حدود ۳۰برابر درآمد سالانهاش ارزشگذاری شده که نشان میدهد سرمایهگذاران انتظار رشد بالایی برای این استارتاپ هوش مصنوعی دارند. ازجمله سرمایهگذاران عمده در OpenAI میتوان به مایکروسافت، سافتبانک و Altimeter اشاره کرد. اواخر ماه مارس گذشته، OpenAI اعلام کرد تعداد کاربران فعال هفتگی این شرکت به بیش از ۵۰۰میلیون کاربر رسیده است. این شرکت همچنین اوایل ماه جاری میلادی گفت تعداد کاربران تجاری پولی OpenAI به ۳میلیون نفر افزایش پیدا کرده است، در حالی که این رقم در ماه فوریه ۲میلیون نفر گزارش شده بود.
قرارداد همکاری شگفتانگیز «گوگل» و «اوپنایآی»
طبق گزارشهای منتشرشده به نظر میرسد خالق ChatGPT، شروع به استفاده از سرورهای ابری گوگل خواهد کرد. این اقدام دیگری از سوی این شرکت برای تنوع بخشیدن به مجموعه محاسباتی خود فراتر از «مایکروسافت آژور» است. شرکت اوپنایآی با شرکت گوگل قراردادی امضا کرده تا استفاده از سرویس ابری دوم خود را برای رفع نیازهای رو به رشد آن به منظور افزایش ظرفیت محاسباتی آغاز کند. با توجه به اینکه گوگل و اوپنایآی در فضای هوش مصنوعی رقیب هستند، این یک همکاری شگفتانگیز تلقی میشود. شرایط این قرارداد ناشناخته باقی مانده اما گزارشها نشان میدهد که در چند ماه گذشته در مرحله مذاکره بوده است. این نشاندهنده آخرین اقدام اوپنایآی برای تنوع بخشیدن به منابع محاسباتی خود به دور از «Microsoft Azure» است. مایکروسافت تا ژانویه ارائهدهنده مرکز داده انحصاری اوپنایآی بود تا اینکه «سم آلتمن»، مدیر عامل اوپنایآی کمبود ظرفیت محاسباتی را عامل تاخیر چندین محصول دانست. این شرکت در ماه مارس قراردادی با شرکت «CoreWeave» برای افزایش ظرفیت محاسبات ابری منعقد کرد که ارزش این معامله نزدیک به ۱۲میلیارد دلار بود. از حالا ممکن است «Microsoft Azure» دیگر ارائهدهنده انحصاری ابری اوپنایآی نباشد اما اینطور نیست که راه دو شرکت از هم جدا شده باشد. اوپنایآی هنوز به شدت به Azure متکی است و شرکتها در حال حاضر در حال مذاکره برای تجدید نظر در شرایط مشارکت خود هستند که احتمالا سهام مایکروسافت در اوپنایآی مورد بازبینی قرار میگیرد. با این حال، این قطعا یک پیروزی برای گوگل است. چتباتChatGPT بزرگترین تهدید برای کسبوکار جستوجوی گوگل در سالهای اخیر بوده و این معامله میتواند نشاندهنده نرم شدن این دو شرکت باشد. در هر صورت، مطمئنا این قرارداد پول زیادی به خزانه گوگل وارد خواهد کرد. بخش «گوگلکلود» در سال گذشته ۴۳میلیارد دلار درآمد داشت و ۱۲درصد از درآمد کلی شرکت مادر گوگل موسوم به «الفبت» را به خود اختصاص داد. اکنون اضافه شدن اوپنایآی به سبد مشتریان این شرکت احتمالا این اعداد را به طرز چشمگیری افزایش خواهد داد. گوگل برای پاسخگویی به تقاضای مشتریان برای خدمات ابری خود تلاش زیادی کرده است و این قبل از ارائه اوپنایآی بود. به زبان ساده، گوگل به مراکز داده بیشتری نیاز دارد اما آیا اکنون اوپنایآی نسبت به مشتریان قبلی اولویت دسترسی دارد؟ گوگل هنوز پاسخی به این پرسش نداده است. برای این منظور، اوپنایآی مطمئنا در حال پیشرفت است. این شرکت اخیرا اعلام کرده که نرخ پذیرش فعلی نرمافزار آن از ژوئن به درآمد سالانه ۱۰میلیارد دلاری منجر خواهد شد. به سرمایهگذاران نیز گفته است که هدف درآمدی حدود ۱۲میلیارد دلاری برای سال جاری دارد.
از طرفی «هسم آلتمن»، مدیرعامل OpenAI، در پستی که روز سهشنبه در وبلاگش منتشر کرد، مدعی شده که به طور میانگین هر پرسش از ChatGPT حدود ۳۲۱۷۶/۰میلیلیتر آب مصرف میکند که معادل «تقریبا یکپانزدهم قاشق چایخوری» است. براساس گزارشها، او این آمار را بدون ذکر منبع مشخصی مطرح کرده و آن را در قالب مطلبی گستردهتر درباره پیشبینیهایش از تاثیر هوش مصنوعی بر آینده جهان بیان کرده است. آلتمن در بخشی از یادداشت خود توضیح داده که یکی از پرسشهای رایج درباره ChatGPT میزان انرژی مصرفی آن است. او گفته که به طور متوسط، هر پرسش حدود ۳۴/۰واتساعت انرژی مصرف میکند؛ مقداری که تقریبا برابر با مصرف یک فر در بیش از یک ثانیه یا یک لامپ کممصرف در چند دقیقه است. وی همچنین افزوده که در نهایت، هزینه هوشمندی باید به سطحی نزدیک به هزینه برق محدود شود. شرکتهای فعال در حوزه هوش مصنوعی در ماههای اخیر به دلیل میزان مصرف انرژی و منابع طبیعی مورد بررسی و انتقاد قرار گرفتهاند. برای نمونه در سال جاری برخی پژوهشگران پیشبینی کردهاند که مصرف انرژی توسط هوش مصنوعی تا پایان سال ممکن است از مصرف انرژی ماینینگ بیتکوین نیز فراتر برود. در گزارشی دیگر که سال گذشته میلادی توسط واشنگتنپست منتشر شد، این رسانه با همکاری پژوهشگران محاسبه کرد که تولید یک ایمیل ۱۰۰کلمهای توسط چتبات مبتنیبر GPT-4 به اندازه «کمی بیشتر از یک بطری» آب مصرف میکند، همچنین مشخص شد که میزان مصرف آب میتواند به محل استقرار دیتاسنترها بستگی داشته باشد چراکه شرایط جغرافیایی و اقلیمی بر میزان آب مورد نیاز برای خنکسازی تجهیزات تاثیر دارد. با وجود مطرح شدن این ارقام، آلتمن هیچ منبعی برای آن ارائه نکرده و مشخص نیست این آمارها دقیقا بر چه مبنایی استخراج شدهاند. این موضوع پرسشهایی را درباره شفافیت اطلاعات مرتبط با مصرف منابع در فرایندهای هوش مصنوعی برانگیخته است.