نبض کند تولید خودرو
سارا اصغری– در هشتماهه نخست سالجاری، مجموع تولید سه خودروساز بزرگ کشور به ۵۶۱هزار و ۶۸دستگاه رسید که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل، کاهشی ۶/۹درصدی را ثبت کرده است. در این دوره، ایرانخودرو با رشد ۴/۱۵درصدی تولید مواجه بود اما کاهش شدید تولید در شرکتهای سایپا و پارسخودرو موجب افت کلی عملکرد صنعت شد.
کارشناسان عوامل متعددی از جمله کمبود نقدینگی، اختلال در زمانبندی تخصیص ارز، قیمتگذاری دستوری، اثرات جنگ ۱۲روزه و محدودیتهای برق در تابستان را از دلایل اصلی این کاهش برمیشمرند. باوجود تخصیص اعتبار ۴۰هزار میلیارد تومانی بانک مرکزی انتظار میرود چالشهای ارزی و نقدینگی تا پایان سالجاری تداوم داشته و تولید این صنعت را تحتتاثیر قرار دهد.
آمار ۸ ماهه تولید خودروسازان
سه خودروساز بزرگ کشور در هشتماهه امسال در مجموع ۵۶۱هزار و ۶۸دستگاه خودرو تولید کردند که نسبتبه مدت مشابه سال گذشته ۶/۹درصد کاهش را نشان میدهد و در این میان گروه پژو با تولید ۱۱۳هزار دستگاه حدود یکپنجم تولید را به خود اختصاص داده است. به گزارش ایرنا، طبق آماری که سه خودروساز بزرگ یعنی ایران خودرو، سایپا و پارسخودرو در سامانه کدال منتشر کردند، در هشتماهه امسال خودروسازان نسبتبه مدت مشابه سال گذشته ۶۰هزار دستگاه خودرو کمتر تولید کردند؛ آنها در سال گذشته در همین مدت ۶۲۱هزار و ۵۱۱دستگاه خودرو تولید کرده بودند. نگاهی به عملکرد هریک از این خودروسازان نشان میدهد که ایرانخودرو در این مدت رشد ۴/۱۵درصدی تولید را ثبت کرده و در مقابل دوخودروساز دیگر یعنی سایپا و پارسخودرو کاهش تولید داشتهاند.
افزایش تولید خانواده پژو
ایرانخودرو تا پایان آبانماه، ۳۷۷هزار و ۶۳۱دستگاه تولید کرده درحالیکه سال گذشته در همین مدت ۳۲۷هزار و ۵۹دستگاه خودرو تولید کرده بود. جزئیات تولید در این خودروسازی نشان میدهد گروه پژو ۱۱۳هزار و ۸۳دستگاه، خودروی سورن ۹۹هزار و ۵۱۹۵۳۵دستگاه، خودروی دنا ۶۱هزار و ۹۷۱دستگاه، خودروی تارا ۵۸ هزار و ۷۷۴دستگاه، خودروی رانا ۱۱هزار و ۷۸۴ دستگاه، خودروی هایما ۱۵هزار و ۴۰دستگاه و سایر محصولات ۱۷هزار و ۷۳۱دستگاه در هشتماهه امسال تولید شدهاند؛ بیشترین سهم تولید در این شرکت به خودرو پژو با تولید بیش از ۹۹هزار دستگاه و کمترین سهم تولید به رانا با بیش از ۱۱هزار دستگاه اختصاص دارد. میزان خودروهای تجارینشده این شرکت، از ابتدای امسال تاکنون ۳هزار و ۷۶دستگاه است.
بیشترین تولید شرکت سایپا
شرکت سایپا دومین خودروساز بزرگ کشور است که در هشتماه امسال ۱۴۳ هزار و ۲۱۱دستگاه خودرو تولید کرده است که نسبتبه مدت مشابه سال گذشته که ۲۲۶هزار و ۴۰۹دستگاه بوده، کاهش ۷/۳۶درصدی را نشان میدهد. بررسی وضعیت این شرکت خودرویی در سامانه کدال نشان میدهد که در هشتماه امسال روند تولید گروه200X(تیبا، کوئیک، ساینا) ۸۰هزار و ۳۲۳دستگاه، خودروی شاهین ۲۱هزار و ۱۷۴دستگاه و چانگان هشتهزار و ۲۰دستگاه است. تولید محصولات خانواده تویوتا امسال در دستور کار شرکت سایپا قرار گرفته و از اول امسال تا پایان آبانماه، ۲هزار و ۵۸دستگاه تولید شده است؛ همچنین آمارهای این شرکت از تولید پنج دستگاه آریا اتومات حکایت دارد. وانت ۱۵۱ نیز در همین مدت ۲۲هزار و ۶۳۱دستگاه تولید شده است. این شرکت خودرویی در مدت مشابه سال گذشته بیشترین تولید خودرو را در گروه X 200(تیبا، کوئیک، ساینا) با ۱۳۵هزار دستگاه داشت. امسال فروش این شرکت ۱۲۹هزار و ۷۲۰دستگاه با کاهش ۴/۳۹درصدی بوده یعنی ۸۴هزار و ۴۸۵دستگاه خودرو کمتر تولید کرده و به فروش رسانده است.
تولید ۵۶دستگاه خودروی جدید در پارسخودرو
یکی از شرکتهای زیرمجموعه سایپا، شرکت خودروسازی پارسخودرو است که این خودروساز با راهاندازی خط تولید پارس نوا از مهرماه امسال موفق به تولید ۵۶دستگاه شده است.
سامانه کدال نشان میدهد این خودروساز امسال ۴۰هزار و ۲۲۶دستگاه خودرو تولید کرده که نسبتبه مدت مشابه سال گذشته که ۶۸هزار و ۴۳دستگاه بوده، کاهش ۸/۴۰درصدی را به همراه داشته است. امسال این شرکت خودرویی ۲۷هزار و ۸۱۷ دستگاه خودرو نسبتبه مدت مشابه سال گذشته کمتر تولید کرده است. هرچند میزان فروش این شرکت خودرویی نیز امسال ۲/۴۵درصد کاهش یافته یعنی امسال ۲۸ هزار و ۹۶۲دستگاه کمتر فروخته است. بیشترین سهم تولید این شرکت اختصاص به خودروهای گروه ۲۰۰ Qبا ۲۹هزار و ۹۸۶دستگاه دارد. امسال تولید سهند به ۹هزار و ۷۳۳دستگاه رسیده است. امسال سایناs و کوئیک معمولی دندهای تولید نشده است. شرکت پارسخودرو امسال اقدام به تولید نسخه مونتاژی کراس اوور چانگان 35CSپلاس با نامP۴۲۱ کرده است که در هشتماه امسال ۴۵۱ دستگاه تولید شده است.
دلایل کاهش تولید خودروسازان
امیرحسن کاکایی، استادیار دانشکده مهندسی خودروی دانشگاه علم و صنعت ایران و کارشناس صنعت خودرو در گفتوگو با «جهانصنعت» به علل کاهش تولید خودروسازی در هشتماهه نخست امسال نسبتبه سال گذشته پرداخت و عنوان کرد: در سالجاری چند اتفاق مهم روی داد که میانگین تولید خودروسازان را نسبتبه سال گذشته کاهش داد. یکی از مهمترین عواملی که سبب کاهش تولید خودروسازان شده، کمبود ارز است. البته به خودروسازان ارز تخصیص یافته اما در زمانبندی مناسبی این اتفاق روی نداده است، برای نمونه ارزی که باید در خردادماه اختصاص پیدا میکرد، در شهریورماه اختصاص یافته است. با توجه به این موضوع که تولید خودرو یک زنجیره ارزش دارد اگر یکی از این حلقههای زنجیره دچار مشکل شود سایر حلقهها را نیز با مساله روبهرو خواهد کرد، کمبود ارز میتواند هر یک از حلقههای تولید را با چالش مواجه کند.
کاکایی در ادامه خاطرنشان کرد: طی دو، سه سال گذشته ارز بالایی به خودروسازان اختصاص یافته است، البته دولت امسال تلاش کرد که این ارزبری صنعت خودرو را کنترل کند. هرچند خودروسازان بهدلیل تعهدات خود از سال قبل به این ارز نیاز داشتند. امسال نیز خودروسازان به اندازه سال گذشته ارز دریافت کردند اما این دریافتی کمتر از نیاز آنها نسبت به سال گذشته بوده است. وی در ادامه یادآور شد: البته در این میان نباید از قیمتگذاری دستوری دولت غافل شد که بر تولید خودروسازان اثرگذار بوده است. این استاد دانشگاه در ادامه با اشاره به این موضوع که علاوهبر کمبود ارز خودروسازان در سالجاری به کمبود نقدینگی ریالی نیز مبتلا بودهاند، افزود: همراه با بیبرنامهریزی ارزی، خودروسازان با کمبود شدید نقدینگی روبهرو بوده و بدهی بالایی نیز به قطعهسازان دارند. کاکایی در ادامه با اشاره به سایر عوامل تاثیرگذار بر تولید خودروسازان در سالجاری بیان کرد: یکی از عوامل تاثیرگذار بر تولید خودروسازان رویداد جنگ ۱۲روزه بود، هرچند این جنگ ۱۲روز طول کشید اما اثرات آن بر تولید فراتر از ۱۲روز بود، علاوه بر اینکه یک واحد خودروسازی در لرستان نیز مورد اصابت مستقیم در این جنگ قرار گرفت. باوجود مدیریت خوب خودروسازان در طول جنگ اما نباید از اثرات آن نیز غافل بود.
محدودیتهای برق در تابستان
این کارشناس صنعت خودرو همچنین به موضوع اعمال محدودیتهای برق در تابستان امسال اشاره کرد و افزود: امسال خودروسازان نسبتبه سال گذشته ۵۰درصد بیشتر با محدودیتهای قطعی برق روبهرو و واحدهای تولیدی دو تا سهروز را تعطیل بودند و در راستای زنجیره تولید خودروسازان، قطعهسازان نیز تعطیل بودند. هرچند واحدهای تولیدی با کار کردن در شیفت شب و کار در روزهای تعطیل در صدد جبران روزهای تعطیل برآمدند اما با این وجود این تعطیلیها تاثیر خود را بر کاهش تولید به همراه داشت.
کاکایی در ادامه با اشاره به این موضوع که البته میزان تولید ایرانخودرو ۱۵درصد افزایش یافته است، بیان کرد: میانگین کل خودروسازان نسبت به سال گذشته با کاهش تولید همراه بوده و این کاهش تولید تا پایان سال ادامه خواهد داشت چراکه مساله کمبود ارز و نقدینگی همچنان برای این صنعت ادامهدار خواهد بود. از سوی دیگر امسال نسبتبه سال گذشته هوا هنوز چندان سرد نشده که با ورود به فصل زمستان و سرد شدن هوا واحدهای تولیدی با کمبود گاز و برق روبهرو خواهند شد.
وی در پاسخ به این پرسش که بانک مرکزی ۴۰هزار میلیارد تومان(همت) به خودروسازان اختصاص داده، آیا این پول مشکل نقدینگی خودروسازان را حل نخواهد کرد، تصریح کرد: این ۴۰همت قرار است در قالب وام به خودروسازان داده شود که تاکنون داده نشده است. دوم اینکه قرار است خودروسازان این وام را بابت بدهی خود به قطعهسازان پرداخت کنند و جز اینکه از زیان انباشته آنها خواهد کاست، گردش مالی خاصی برای آنها ایجاد نخواهد کرد.
