پاییز بیباران، روایت زندگی در سرزمینی که الگوی بارش آن تغییر کرده است
جهان صنعت، شبکه تلویزیونی آمریکایی سیانان در گزارشی نوشت: تهران تنها نقطه ای در ایران نیست که با بحران کمبود آب مواجه است. بنا بر اعلام کارشناسان، حدود ۲۰ استان از ابتدای فصل بارش، حتی یک میلیمتر باران دریافت نکردهاند و نزدیک به ۱۰ درصد سدهای کشور به طور عملی خشک شدهاند.
سیانان، برداشت بیرویه در کنار تغییرات اقلیمی و مدیریت نادرست منابع آبی را از علل کمبود آب در ایران دانست و افزود: خشکسالی کنونی، بدترین خشکسالی دستکم ۴۰ سال اخیر ایران است و ذخایر آبی در زمانی کاهش یافته که به طور معمول، زمان افزایش آنهاست.
این رسانه آمریکایی نوشت: کاهش بیسابقۀ بارشها، افزایش دما و برداشت سنگین از سفرههای آب زیرزمینی برای کشاورزی، ایران را به «ورشکستگی آبی» کشانده است. در کنار آن، صنایع آببَر، رشد جمعیت شهری و شبکههای فرسوده موجب شده حدود ۳۰ درصد آب شرب در مسیر توزیع هدر برود. تلاشها برای بارورسازی ابرها نیز تاکنون تأثیر چشمگیری نداشته است.
سیانان افزود: بحران عمیقتر از آن است که با چند بارندگی حل شود. سفرههای زیرزمینی خالیشده دیگر بهراحتی احیا نمیشوند و اکوسیستمهای آسیبدیده نیز به سرعت بازنمیگردند.
این رسانه انگلیسی زبان افزود: کارشناسان هشدار میدهند اگر اصلاحات جدی و ساختاری در مدیریت آب، الگوی کشاورزی و مصرف انجام نشود، گزینههای ایران هر روز محدودتر خواهد شد. این بحران تنها، یک بحران زیست محیطی نیست و بهتدریج، به مسالهای اجتماعی و سیاسی برای آینده کشور بدل میشود.
براساس گزارش سیانان، تصاویر منتشرشده از سوی «گتیایمیجز» نشان میدهد سطح آب سد لتیان، یکی از مهمترین منابع تأمین آب تهران – در فاصله ۱۹ اردیبهشت تا ۲۰ آبان ۱۴۰۴- بهطور چشمگیری کاهش یافته است. این تصاویر بیانگر عقبنشینی گسترده آب در مخزن سد و تشدید اثرات خشکسالی طولانیمدت در استان تهران است. بر پایه این گزارش، افت شدید تراز آب سد لتیان همزمان با هشدار مقامهای مسوول درباره احتمال اعمال محدودیتهای مصرف در صورت تداوم کمبارشی رخ داده است؛ موضوعی که نگرانیها درباره تأمین آب پایتخت را افزایش داده است.
تصاویر تازه آژانس فضایی اروپا نیز نشان میدهد سد امیرکبیر که یکی از مهمترین منابع تأمین آب تهران است، طی یک سال گذشته با کاهش چشمگیر حجم آب روبهرو شده است. این تصاویر مربوط به ۲۶ آبان ۱۴۰۳ و ۲۸ آبان ۱۴۰۴ است و کاهش محسوس سطح آب و عقبنشینی پهنه آبی سد را نشان میدهد.
افت شدید ذخایر سد امیرکبیر در حالی ادامه دارد که تهران و استانهای البرز و مرکزی با خشکسالی کمسابقه و کاهش بارشها مواجه هستند؛ وضعیتی که مقامهای مسوول، آن را یک بحران جدی برای تأمین آب شرب پایتخت توصیف کردهاند.
براساس گزارش سیانان، تصاویر منتشرشده از سوی آژانس فضایی اروپا نشان میدهد سد اردکان، یکی از منابع اصلی تأمین آب مشهد، طی یک سال گذشته با کاهش بیسابقه ذخایر آبی روبهرو شده است. این تصاویر که مربوط به ۲۸ آبان ۱۴۰۳ و ۲۹ آبان ۱۴۰۴ است، کاهش گسترده سطح آب و گسترش بستر خشکشده مخزن سد را بهوضوح نشان میدهد.
کاهش شدید حجم آب سد ارداک در حالی رخ میدهد که مقامهای محلی پیشتر اعلام کرده بودند برخی مخازن آبی خراسان رضوی تنها چند درصد از ظرفیت خود را در اختیار دارند. ادامه خشکسالی، کاهش بارشها و افت سفرههای آب زیرزمینی، نگرانیها درباره تأمین آب شرب مشهد در ماههای پیشرو را افزایش داده است.
تصاویر منتشرشده از سوی آژانس فضایی اروپا نشان میدهد سطح آب سد سفیدرود در نزدیکی منجیل در شمال کشور نیز، طی یک سال گذشته دچار کاهش چشمگیر شده است. این تصاویر که مربوط به ۲۰ آبان ۱۴۰۳ و ۲۹ آبان ۱۴۰۴ است، نمایانگر عقبنشینی محسوس آب و گسترش نواحی خشک در مخزن سد است.
این تغییرات همزمان با تداوم خشکسالی کمسابقه در شمال و شمالغرب کشور رخ داده و نگرانیها درباره وضعیت تأمین آب و منابع کشاورزی در استان گیلان و مناطق پاییندست را افزایش داده است.
منبع: ایرنا
