فرصتهای تازه ایران در بازار جهانی
جهان صنعت– با تشدید محدودیتهای صادراتی چین بر عناصر نادر خاکی، ایران فرصت پیدا کرده است تا با سرمایهگذاری در اکتشاف و فرآوری این مواد کلیدی، جایگاه خود را در بازار جهانی فناوری و صنایع پیشرفته تثبیت کند. کارشناسان معتقدند این شرایط میتواند هم نیاز داخلی را پوشش دهد و هم سهم ایران را در تامین کمبودهای جهانی افزایش دهد.
با افزایش محدودیتهای صادراتی چین بر عناصر نادر خاکی، اتحادیه اروپا سازوکاری ویژه برای اطمینان از تداوم تامین این مواد حیاتی راهاندازی کرده است تا از بروز اختلال در صنایع حساس خود جلوگیری کند. این تصمیم در حالی اتخاذ شده که اهمیت عناصر نادر خاکی در زنجیرههای صنعتی و فناورانه جهان بهشدت افزایش یافته است.پکن با اعمال کنترل بر صادرات مواد معدنی کلیدی مانند نئودیمیوم، لانتانوم و سایر عناصر مورد استفاده در تولید باتری، آهنربا و تجهیزات الکترونیکی نقش خود را در بازار جهانی پررنگتر کرده است. اروپا و آمریکا درصدد کاستن از وابستگی خود به چین هستند و مسیر توسعه منابع داخلی و تنوعبخشی به زنجیره تامین جهانی را در پیش گرفتهاند.برای ایران که دارای ذخایر قابلتوجه عناصر نادر در برخی پهنههای معدنی شرق و جنوب کشور است، شرایط کنونی میتواند زمینهای برای ورود فعالتر به بازار جهانی فراهم کند. با توجه به سلطه چین بر تولید و فرآوری این مواد، شکلگیری اختلال در صادرات این کشور فرصت بیسابقهای برای ایران ایجاد کرده تا با سرمایهگذاری در اکتشاف، فرآوری و فناوری استخراج پیشرفته جایگاه خود را در زنجیره ارزش جهانی تثبیت کند.
کارشناسان معدنی میگویند: در صورت تدوین راهبرد جامع ملی برای عناصر نادر و جذب سرمایهگذاری در واحدهای فرآوری، ایران میتواند ضمن رفع نیاز داخلی صنایع پیشرفته مانند خودروسازی برقی، الکترونیک و انرژیهای تجدیدپذیر بخشی از کمبود جهانی را نیز جبران کند. همانگونه که اتحادیه اروپا تلاش دارد از طریق همکاری با چین از توقف تولید و عرضه جلوگیری کند، ایران نیز نیازمند ایجاد سازوکارهای ارتباطی پایدار با بازیگران کلیدی بازار جهانی است تا ضمن حفظ منافع داخلی، به ثبات در تامین مواد اولیه فناوریمحور دست یابد. تحلیلگران معتقدند عناصر نادر خاکی نهفقط موضوعی معدنی بلکه ابزاری ژئواقتصادی در سیاستهای بزرگ جهانی هستند و هر کشوری که بتواند توسعه دانش فنی، ظرفیت فرآوری و تنوع شرکای تجاری را پیش ببرد، در موقعیتی راهبردی در اقتصاد آینده جهان قرار خواهد گرفت.
منبع: ایراسین
