فراساحل؛ میدان جدید رقابت انرژی اروپا

قدرت طاهری– انرژی تجدیدپذیر دریایی شامل انرژی بادی فراساحلی، انرژی اقیانوسی و سایر منابع انرژی اقیانوسی است. دو منبع انرژی سبز که برای اهداف اتحادیه اروپا در کربن‌زدایی بخش انرژی خود کلیدی هستند.

متمرکزترین بخش انرژی دریایی، صنعت بادی فراساحلی است، جایی که فناوری فراساحلی ثابت در بستر دریا همچنان اکثریت پروژه‌ها را تشکیل می‌دهد اما روندی به سمت فناوری‌های فراساحلی شناور وجود دارد که تاثیر کمتری بر بستر دریا دارد. انرژی اقیانوسی یک بخش امیدوارکننده است که اتحادیه اروپا نقش پیشرویی در توسعه فناوری آن ایفا کرده است.

انرژی بادی فراساحلی

انرژی بادی فراساحلی با تعداد کمی نیروگاه آزمایشی در اوایل دهه‌‌۲۰۰۰ آغاز به‌کار کرد، در حال حاضر تنها انرژی تجدیدپذیر دریایی است که به صورت تجاری با پذیرش گسترده روبه‌رو شده است. اتحادیه اروپا اکنون میزبان ظرفیت تجمعی ۹/۱۸‌گیگاوات انرژی بادی فراساحلی است که در ۱۱‌کشور ساحلی اروپا گسترش یافته است.

این بخش در سال ۲۰۲۲ بیش از ۳/۵‌میلیارد یورو ارزش افزوده ناخالص تولید کرد که ۴۲درصد افزایش نسبت به سال‌۲۰۲۱ داشته است. سود ناخالص ۱/۴میلیارد یورو بوده که ۵۶درصد از سال ۲۰۲۱ بیشتر بوده است؛  گردش مالی گزارش شده حدود ۲۵‌میلیارد یورو گزارش شده است. داده‌های موقت برای سال ۲۰۲۳ نشان می‌دهد که این رشد برای هر سه شاخص ادامه داشته است.

این بخش در سال‌۲۰۲۲ به طور مستقیم ۱۷۳۰۰نفر را استخدام کرده (تخمین موقت برای سال ۲۰۲۳: ۱۸۴۰۰نفر) که الگوی رشد عمومی مشاهده شده در دهه گذشته را ادامه می‌دهد. متوسط دستمزد سالانه در سال ۲۰۲۲، ۷۲۱۰۰‌یورو بود که ۶/۴درصد  نسبت به سال ۲۰۲۱ افزایش داشته است. برآورد آن برای سال ۲۰۲۳، ۷۱۵۰۰‌یورو بوده است.

با استفاده از داده‌های یورواستات و با در نظر گرفتن تولید، انتقال و توزیع برق، می‌توان اشتغال در بخش فراساحلی را برآورده کرد.

اشتغال: بیشترین سهم را آلمان با ۶۹درصد (۱۱۹۰۰‌نفر) دارد، پس از آن دانمارک با ۱۲درصد (۲۱۰۰نفر)، هلند با ۱۰درصد (۱۸۰۰نفر) و بلژیک با ۹درصد (۱۵۰۰‌نفر) در سال‌۲۰۲۲ قرار دارند. توزیع اشتغال در فعالیت‌ها نشان می‌دهد که ۵۹درصد از کارگران در تولید، ۲۸درصد در توزیع و ۱۳درصد در انتقال برق مشغول به کار هستند.

ارزش افزوده ناخالص: بیشترین سهم در سال ۲۰۲۲ را آلمان با ۵۷درصد (۱/۳‌میلیارد یورو)، دانمارک با ۱۹درصد (یک‌میلیارد یورو)، هلند با ۱۳درصد (۷/۰میلیارد یورو) و بلژیک با ۱۱درصد (۶/۰‌میلیارد یورو) دارند. از ارزش‌افزوده ناخالص تولید برق ۶۸درصد، توزیع ۲۰درصد و انتقال ۱۲درصد باقیمانده را تشکیل می‌دهد.

داده‌های اشتغال در اکوسیستم صنعت انرژی بادی در منابع مختلف به طور قابل توجهی متفاوت است، که معمولا شامل فعالیت‌های مختلفی در طول زنجیره می‌شود.  انجمن بادی اروپا (WindEurope)مشاغل مستقیم و غیرمستقیم در صنعت بادی اروپا (اتحادیه اروپا و بریتانیا) را برای بخش‌های خشکی و فراساحلی شامل توسعه‌دهندگان انرژی، تولیدکنندگان توربین بادی فراساحلی، ارائه‌دهندگان خدمات فراساحلی و زیرساخت‌های انرژی بادی فراساحلی برای سال‌های ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۹ محاسبه کرده است. به دلیل فقدان داده‌های خاص، فرض بر این است که سهم اشتغال اتحادیه اروپا در بریتانیا با نسبت ظرفیت نصب شده بادی فراساحلی تعیین می‌شود که منجر به تخمینی از اشتغال در اتحادیه اروپاست.

تخمین متفاوتی توسط ویرایش چهارم گزارش فراساحلی ارائه شده و برآورد نهایی انجام گرفته است.  به طوری که صنعت بادی فراساحلی تقریبا ۴۷۰۰۰‌شغل تمام‌وقت در اتحادیه اروپا در سال‌۲۰۲۴ پشتیبانی کرده که ۲۸۰۰۰‌شغل مستقیم بوده است. قابل ذکر است که این تخمین براساس نسبت‌های فعالیت نصب سالانه و نصب‌های تجمعی است که ممکن است با روش‌های مورد استفاده WindEurope  متفاوت  باشد. اختلاف در تعداد مشاغل و روش‌شناسی بین این منابع، پیچیدگی و تغییرپذیری کمی‌سازی مشاغل در صنعت بادی فراساحلی را برجسته می‌کند.

اشتغال در بخش بادی فراساحلی، ۲۰۲۴-۲۰۱۴

بخش بادی فراساحلی اروپا در طول ۵/۱دهه گذشته، تحت‌تاثیر ترکیبی از نوآوری‌های تکنولوژیکی، صرفه‌جویی در مقیاس و سیاست‌های حمایتی دستخوش تحولات چشمگیری شده است. به عنوان یک جزء کلیدی از ترکیب انرژی اتحادیه اروپا، باد فراساحلی از تجربه و تخصص کسب شده در بخش بادی- خشکی و همچنین از توسعه فناوری‌ها و شیوه‌های جدید بهره‌مند شده است. با پتانسیل عظیم خود برای تولید برق، باد فراساحلی اکنون آماده است تا نقش حیاتی در کمک به اتحادیه اروپا برای دستیابی به اهداف اقلیمی و انرژی خود ازجمله گذار به یک اقتصاد بدون کربن ایفا کند.

اتحادیه اروپا اهداف بلندپروازانه‌ای برای باد فراساحلی با هدف استقرار تقریبا ۱۱۱‌گیگاوات تا سال ۲۰۳۰ و ۳۱۷گیگاوات تا سال ۲۰۵۰ تعیین کرده است که دستیابی به ۵/۴۲درصد از کل مصرف انرژی از منابع تجدیدپذیر تا سال‌۲۰۳۰ کمک خواهد کرد. سال ۲۰۳۰، اتحادیه اروپا گام‌های بیشتری برای حمایت از توسعه فناوری‌های خالص (کربن) صفر، ازجمله باد فراساحلی با معرفی قانون صنعت خالص (کربن) صفر برداشته است. این قانون مهم با هدف تقویت تولید فناوری‌های خالص (کربن) صفر در اتحادیه اروپا، تضمین می‌کند که این منطقه در گذار جهانی به یک اقتصاد کم‌کربن پیشرو باقی بماند. با ترکیب این ابتکارات، اتحادیه اروپا در موقعیت خوبی برای دستیابی به اهداف بلندپروازانه باد فراساحلی خود، پیشبرد نوآوری و ایجاد آینده‌ای پایدار برای نسل‌های آینده قرار دارد.

پژوهشگر انرژی‌های تجدیدپذیر