ایران‌مال در فهرست فروش بانک آینده؛ بزرگ‌ترین معامله املاک کلید خورد؟
جهان صنعت ، صبح شنبه، نخستین جلسه مشترک هیات گزیر و هیات‌مدیره صندوق ضمانت سپرده‌ها با حضور محمدرضا فرزین، رئیس‌کل بانک مرکزی برگزار شد تا درباره نحوه تعیین تکلیف دارایی‌های بانک آینده تصمیم‌گیری شود. بر اساس مصوبه شورای عالی بانک مرکزی، بانک آینده به‌طور رسمی وارد فرآیند گزیر یا فیصله شده و فعالیت آن تحت عاملیت بانک ملی ایران ادامه می‌یابد. به این ترتیب، تمام سپرده‌های مشتریان به بانک ملی منتقل شده و خدمات بانکی بدون وقفه ادامه خواهد داشت.
فرزین در این جلسه تأکید کرد که «اولویت نخست صندوق ضمانت سپرده‌ها، استفاده از روش‌های متنوع برای فروش دارایی‌های تملک‌شده و نقد کردن آنهاست.»
او همچنین تصریح کرد که این فرآیند ادغام نیست؛ بلکه صرفاً دارایی‌های نقدشونده معادل سپرده‌ها به بانک ملی منتقل می‌شود و دارایی‌های سمی و غیرقابل نقد‌شدن از جمله املاک و پروژه‌های سرمایه‌گذاری سنگین باید توسط شرکت مدیریت دارایی‌ها تعیین تکلیف شود.
ایران‌مال در فهرست دارایی‌های قابل فروش است؟
بدون تردید، مهم‌ترین دارایی بانک آینده، ایران‌مال است؛ مجموعه‌ای عظیم با بیش از ۱.۷ میلیون مترمربع زیربنا، شامل مرکز خرید، دفاتر اداری، فضاهای فرهنگی، ورزشی و هتل پنج‌ستاره که ارزش آن در سال‌های گذشته حدود ۷ تا ۸ میلیارد دلار برآورد شده بود.
اما در شرایط فعلی، با رکود بخش املاک لوکس و افت بازده پروژه‌های تجاری، ارزش واقعی ایران‌مال احتمالاً کمتر از این ارقام برآورد می‌شود. رقمی که می‌تواند بخش مهمی از کسری تراز بانک آینده را پوشش دهد، البته به شرطی که امکان فروش یا مشارکت در آن فراهم شود.
سناریوهای پیش‌رو؛ فروش کامل یا واگذاری مرحله‌ای؟
فروش ایران‌مال به‌صورت کامل در کوتاه‌مدت تقریباً غیرممکن است؛ زیرا هم ابعاد پروژه بسیار بزرگ است و هم تعدد ذی‌نفعان و مسائل حقوقی مالکیت، فرآیند فروش را پیچیده کرده است. ازاین‌رو، محتمل‌ترین سناریو، واگذاری مرحله‌ای بخش‌های تجاری، هتلی و اداری به سرمایه‌گذاران داخلی یا خارجی در قالب مزایده یا قرارداد مشارکتی است.
شرکت مدیریت دارایی‌ها که مأمور رسیدگی به دارایی‌های سمی بانک‌هاست، مسئول قیمت‌گذاری، بازاریابی و واگذاری ایران‌مال خواهد بود. هدف این شرکت، تبدیل دارایی غیرمولد به نقدینگی برای بازپرداخت سپرده‌ها و تسویه بدهی‌هاست.
تصمیم بانک مرکزی برای فروش دارایی‌های بانک آینده به‌ویژه ایران‌مال، نقطه آغاز فصل جدیدی در نظم مالی کشور است.
اگرچه فروش کامل چنین پروژه‌ای در کوتاه‌مدت دشوار به‌نظر می‌رسد، اما با توجه به ارزش تقریبی میلیارد دلاری آن هرگونه واگذاری حتی جزئی از آن می‌تواند بهبود معناداری در وضعیت نقدینگی صندوق ضمانت سپرده‌ها و بانک ملی ایجاد کند.
به‌این‌ترتیب، به‌نظر می‌رسد پرسش ایران‌مال به فروش می‌رسد؟ دیگر صرفاً یک گمانه‌زنی رسانه‌ای نیست؛ بلکه به‌طور جدی در دستور کار بانک مرکزی و شرکت مدیریت دارایی‌ها قرار گرفته است؛ فروشی که می‌تواند بزرگ‌ترین معامله ملکی تاریخ ایران لقب گیرد.
