نزاع اصولگرایان با اسم رمز«حجاب اجباری»
علیرضا کیانپور- موضوع حجاب باردیگر جنجال‌برانگیز شده است منتها این بار هر دو سوی نزاع اصولگرا هستند؛ یک طرف اصولگرایانی از جنس محمدرضا باهنر که سال‌ها و بلکه دهه‌ها در قامت رهبری این جریان سیاسی ایفای نقش کرده و می‌کنند و سوی دیگر، اصولگرایانی همچون محمدتقی نقدعلی که چندسالی بیشتر از حضورشان در عرصه سیاست‌ورزی نمی‌گذرد و در نتیجه شاید حتی برخی فعالان اصولگرا هم چندان شناختی از آنان نداشته باشند اما در همین مدت کوتاه آنقدر سروصدا و جار و جنجال به راه انداخته‌اند که این جریان سیاسی خواه‌ناخواه مجبور به پذیرش آنان شده و بعضا آنان را در برخی تصمیم‌گیری‌های درون‌گفتمانی خود نیز سهیم می‌کنند. موضوع اصلی اختلافشان که نیاز به توضیح ندارد. همانی است که همیشه بوده؛ گروهی که با تندروی، خود را معیار و مدار حق می‌دانند، اصرار دارند که هر کسی آنچه را آنان می‌پسندند، نپسندد، نه مسلمان است، نه حق اظهارنظر دارد و نه اساسا درک و فهمی از مناسبات سیاسی و اجتماعی دارد که بخواهد حرفی بزند و نظری را ابراز کند. احتمالا حالا پس از توصیف فضای حاکم بر این نزاع تازه می‌توانیم به مصادیق هم بپردازیم و از این بگوییم که دوباره چه شده که تندروهای منتسب‌به جبهه پایداری مجلس را روی سرشان گذاشته‌اند!
مواضع تازه باهنر در مخالفت با «حجاب‌اجباری»
ماجرا از عصر نخستین روز هفته آغاز شد؛ زمانی که محمدرضا باهنر به‌عنوان دبیرکل جبهه پیروان خط امام و رهبری و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در یک نشست مطبوعاتی حاضر شد تا به سوالات خبرنگاران درباره موضوعات مختلف سیاست داخلی و خارجی پاسخ دهد. در این میان اما یکی از خبرنگاران از او خواست تا از جزئیات دیدگاهش درباره موضوع بحث‌انگیز حجاب سخن بگوید و باهنر هم گفت. او ابتدا به سخنان چندی پیش خود اشاره کرد و گفت: « صراحتا عرض کردم که عده‌ای دنبال این بودند که حجاب باید اجباری باشد اما بنده از روز اول اعتقادی به حجاب اجباری نداشته و ندارم.» او سپس این بحث را دقیقا از همان زاویه‌ای که موردنظر اصولگرایان است، مورد بحث قرار داد و گفت: «سوال اساسی این است که تا چقدر برهنگی آزاد است؟ بالاخره تا یک حدی باید باشد!» نایب‌رییس ادوار مجلس با بیان اینکه «همه کشورها در پوشش عرف دارند و باید حتما رعایت شود»، خاطرنشان کرد: «هنوز هم عده‌ای دنبال حجاب اجباری هستند و جلوی مجلس تحصن می‌کردند اما ما دنبال تک‌صدایی نیستیم. نمی‌گوییم همه دهن‌ها را ببندیم. ما روزنامه‌هایی داریم که با مذاکراتی که آقای عراقچی با زحمت انجام می‌دهند، مخالف هستند. بنابر این بحث ما تک‌صدایی نیست؛ بحث تصمیمات ملی نظام بوده و تصمیم کلی نظام هم درحال‌حاضر این است که «قانون حجاب» لازم‌الرعایه نیست.»
جبهه‌گیری پایداری‌ها علیه باهنر و عقلای اصولگرا
همین اظهارنظر به‌غایت محافظه‌کارانه باهنر باعث شد بلافاصله تندروهای جریان اصولگرایی، او را هدف حملات خود قرار دهند. این‌بار هم البته فرمان حمله را حسین شریعتمداری در یادداشت شماره یکشنبه روزنامه کیهان صادر کرد اما حملات اصلی با آغاز نشست علنی دیروز مجلس و مشخصا از سوی یکی از اعضای پرسروصدای جبهه پایداری در مجلس انجام شد. محمدتقی نقدعلی که حداکثر چها،پنج‌سالی بیشتر از دوران حضورش در فضای سیاسی کشور نمی‌گذرد، در بخشی از نطق میان‌دستور خود به اظهارات یکی از کهنه‌کارترین سیاستمداران اصولگرا و باتجربه‌ترین چهره‌های فعال در ادوار مجلس شورای اسلامی اشاره کرد و گفت: «مردم متدین حق دارند از ما عصبانی باشند؛ برهنگی، مشروبات الکلی و بدن‌نمایی را می‌بینند و در کنارشان، کسی که مدت‌ها بر جایگاه نیابت رییس همین مجلس تکیه زده بوده، می‌گوید که حجاب دیگر مستند قانونی ندارد، از خون برادر شهیدت خجالت بکش!» این نماینده معمم مجلس که آشکارا سعی می‌کرد دیگر اعضای پارلمان را نیز علیه باهنر بشوراند، ادامه داد: «واقعا خجالت‌آور است اگر اقدامی نکنیم عزیزان، قطعا به غضب خدا گرفتار می‌شویم. اگر ما به شریعت پایبند نباشیم و احکام شریعت را در زمین حجاب پیاده نکنیم، قطعا ناامنی ایجاد می‌شود.»
این سخنان و مواضع تند و تیز نقدعلی به‌عنوان یک نماینده به‌نسبت ناشناس منتسب‌به جبهه پایداری به‌واقع جای تعجب نداشت. اتفاق عجیب وقتی رقم خورد که علی نیکزاد به‌عنوان نایب‌رییس مجلس نیز آنچه را این نماینده کم‌تجربه علیه باهنر به زبان آورده بود، تایید کرد و گفت: «فرمایشات آقای نقدعلی در مورد کسی است که آمده درصدی از جامعه را حزب‌اللهی و بقیه را غیرحزب‌اللهی بیان کرده و ما نفهمیدیم این تقسیم‌بندی را از کجا آورده!» نیکزاد که علاوه‌بر این پنج سال گذشته که در مجلس قبلی و فعلی به‌عنوان نایب‌رییس فعالیت کرده، دو،سه سالی هم در دولت احمدی‌نژاد سابقه وزارت داشته، پس از تاکید بر اینکه در این بحث با نظر نقدعلی موافق است، گفت: «اما اینکه بگوییم رییس مجلس قانون را اجرا نمی‌کند، درست نیست. من در این جایگاه اعلام می‌کنم که دبیر شورای‌عالی امنیت ملی (آن زمان) مکتوب اعلام کرد که فعلا قانون عفاف و حجاب اجرا نشود.»
این توضیحات تکمیلی نیکزاد که علاوه‌بر رد بخشی از سخنان نقدعلی، مهم‌ترین نکته یادداشت حسین شریعتمداری در شماره دیروز کیهان مبنی‌بر اینکه «شورای‌عالی امنیت ملی مصوبه‌ای در این خصوص نداشته و توقف آن با تصمیم سران قوا صورت گرفته» را هم رد می‌کرد، در ادامه باعث شد نقدعلی بار دیگر پشت تریبون مجلس برود و به باهنر و دیگر مخالفان «حجاب اجباری» بتازد. او با اشاره به بخشی از سخنان باهنر که در آن تاکید کرده بود عدم اجرای قانون حجاب به‌معنای آزادی برهنگی نیست، گفت: «کاش آقای باهنر توضیح می‌دادند که آیا فقط برهنگی را جرم می‌دانند؟ و از نظر ایشان، کشف حجاب، تا زمانی که به برهنگی نرسیده باشد، مجاز است! اگر چنین برداشتی دارند که متاسفانه از اظهارات ایشان همین‌گونه برداشت می‌شود، انتظار آن است که بفرمایند این دیدگاه با کجای قوانین جاری و مبانی شرعی انطباق دارد؟!» نقدعلی سپس رییس‌جمهور را خطاب قرار داد و گفت: «دختر شما حجاب چادر را برگزیده‌اند بنابراین شما نباید اجازه دهید ناموس ما اینگونه در کشور وارد عرصه تبرج شود و سه قوه باید نسبت به این موضوع و اجرای قانون پیگیری کنند. اقتصاد و معیشت، فرهنگ، غیرت و حیا باید هر سه با هم انجام شود.»
تحلیل مصطفی درایتی از نزاع تازه اصولگرایان بر سر حجاب
مصطفی درایتی، روحانی اصلاح‌طلب که در این رابطه با «جهان‌صنعت» به گفت‌وگو نشسته، می‌گوید: «بخشی از جریان اصولگرا که واقع‌گرایی بیشتری نسبت‌به مسائل کشور دارد، طبیعتا نسبت‌به برخی مسائل جزئی که صرفا در کشور ایجاد مشکل می‌کند، معقول‌تر رفتار می‌کند و درمقابل هم تندروهای این جریان سیاسی سعی می‌کند مسائلی همچون حجاب را به‌عنوان ابزار و سپر دفاعی برای خود مورد استفاده قرار دهد.» او گفت: «با وجود اینکه همین اظهارنظرهای تند و تیز درباره مسائلی همچون حجاب، پیامدهای منفی فراوانی در سطح جامعه برای آنها دارد اما به نظر می‌رسد که این افراد هیچ توجهی به این مسائل ندارند و صرفا دنبال این هستند با استفاده از هر حربه‌ای که ممکن بود، مدتی جار و جنجال راه بیندازند و بدین ترتیب خود را در فضای عمومی مطرح کنند.» این عضو ارشد حزب اتحاد ملت در عین حال با تاکید بر اینکه «عقلای جریان اصولگرایی چه در گذشته و چه در این سال‌های اخیر وقتی می‌دیدند ممکن است یک مساله همچون همین بحث حجاب در سطح جامعه ایجاد تنش کند، بی‌توجه به فشار تندروها حرفشان را می‌زدند و سعی می‌کردند بدین ترتیب از تعمیق شکاف اجتماعی جلوگیری کنند»، گفت: «اما متاسفانه همین عقلای اصولگرا در این سال‌های گذشته، میدان را برای تندروها خالی کردند و شرایطی را ایجاد کردند که حالا حتی خودشان هم مصونیت ندارند.» درایتی خواستار این شد که اصولگرایان میانه‌رو هرچه سریع‌تر تکلیف خود را با تندروها روشن کند و گفت: «متاسفانه جریان تندرو، نه‌تنها درکی از مصالح کشور و ملت ندارد، بلکه ظاهرا مصلحت خود را هم درک نمی‌کند؛ با این همه تندروها هم‌اکنون میدان را در اختیار خود گرفته و با اتکا به بهانه‌هایی همچون همین اظهارنظر آقای مهندس باهنر درباره «حجاب اجباری» سعی می‌کنند مانع از آن شوند که احیانا عقلای اصولگرا بتواند پایگاه اجتماعی خود را در میان جامعه تقویت کند.» درایتی در عین حال تاکید کرد که «تندروهای اصولگرا هرگز نمی‌توانند پایگاه خود را در میان جامعه به‌دست بیاورند و اگر هم امروز احیانا در نهادهایی همچون مجلس صاحب کرسی هستند، صرفا به دلیل نظارت استصوابی و برگزاری انتخابات زیرنظر شورای نگهبان و حذف رقبای سیاسی آنهاست.»
