آیا ارز تک‌نرخی فشار تورم را افزایش می‌دهد؟
جهان صنعت، موضوع اختلاف رئیس کل بانک مرکزی و وزیر اقتصاد این روز‌ها و در میانه جهش ارزی بیشتر از گذشته بالا گرفته و یک هفته گذشته شاهد اظهار نظرهای رفت و برگشتی این دو مقام حوزه اقتصادی بودیم که عمدتا حول سیاست‌های ارزی بانک مرکزی می‌چرخد.
اخیرا ابراهیم سوزنچی، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، بار دیگر این اختلاف را پررنگ کرده و گفته است که وزیر اقتصاد و رئیس دفتر پزشکیان موافق تک‌نرخی شدن ارز و رئیس کل بانک مرکزی و رئیس برنامه و بودجه مخالف این موضوع هستند.
حالا ارز تک نرخی به موضوعی اختلاف‌افکن نه در میان بانک مرکزی و وزارت اقتصاد بلکه میان اعضای اقتصادی دولت تبدیل شده است. سازمان برنامه‌و بودجه همچون بانک مرکزی معتقد است در شرایط تحریم که ارز به صورت قطره چکانی وارد کشور می‌شود و انگیزه زیادی برای خروج ارز از کشور وجود دارد و بانک مرکزی نیز توان پاسخگویی به این حجم تقاضا برای سفته‌بازی را ندارد تک نرخی کردن ارز ریسک زیادی دارد.
به اعتقاد کارشناسان این سازمان، پیشنهاد بازار آزاد برای ارز باعث بحران تامین ارز برای نیازهای واقعی کشور خواهد شد که می‌تواند افزایش تورم و کاهش رشد اقتصادی را به دنبال داشته باشد.
بانک مرکزی نگران تکرار تجربه تورمی افزایش نرخ نیما
پیش از این نیز بانک مرکزی بارها اعلام کرده است که نرخ ارز بر روی تورم تاثیر زیادی دارد. چند روز پیش نیز محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی از آثار تورمی نرخ ارز بر روی کالاها صحبت کرد.
فرزین گفت که در سال گذشته نرخ نیما از ۴۰ هزار تومان به نرخ بازار غیررسمی ۷۰ هزار تومان نزدیک شد تا تعداد نرخ‌های ارز در بازار کاهش یابد. اما نتیجه آن کاملا روشن بود و بررسی‌ها نشان داد که افزایش نرخ نیما آثار تورمی شدید ایجاد کرد و منجر به افزایش قیمت‌ها شد.
نگرانی رئیس کل بانک مرکزی از افزایش تورم با افزایش نرخ ارز رسمی را شاید بتوان از این بابت دانست که او قانونا مسئول کنترل تورم است و به تجربه می‌داند که افزایش نرخ ارز می‌تواند فشار سنگینی بر تورم و حوزه مسئولیت او بگذارد و دست بانک مرکزی را برای کنترل تورم خالی کند.
حال آنکه وزرای اقتصاد این مسئولیت را ندارند و تبعات آن روی دوش بانک مرکزی می‌گذارند. همچنان که پیش از این نیز این اتفاق افتاده است و عبدالناصر همتی، وزیر پیشین اقتصاد، گفته بود که کنترل تورم بر عهده من نیست ولی کمک می‌کنم که بانک مرکزی در کنترل تورم موفق بشود.
هماهنگی اقتصادی؛ حلقه گمشده‌ای در سیاست ارزی دولت
با این حال در همان زمان با فشار وزیر اقتصاد برای تک نرخی کردن ارز، نرخ نیما به یکباره افزایش یافت که حالا رئیس کل بانک مرکزی از اثرات تورمی شدید آن پرده‌برداری کرده است.
در حال حاضر نیز سید علی مدنی‌زاده، وزیر اقتصاد می‌گوید که بانک مرکزی مسئولیت انحصاری سیاست‌های پولی و ارزی را در اختیار دارد پس مشخصا مسئول اول و آخر در مسائل مربوط به نرخ ارز و تورم است. با وجود این از سیاست‌های ارزی بانک مرکزی انتقاد می‌کند.
چند روز پیش رسول بخشی دستجردی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس، از جر و بحث ارزی وزیر اقتصاد با رئیس کل بانک مرکزی در جلسه هیئت عالی بانک مرکزی خبر داد که وزیر اقتصاد بر روی آزادسازی قیمت ارز و عدم کنترل آن پافشاری می‌کرد و در مقابل رئیس کل بانک مرکزی از افزایش تورم و غیرقابل کنترل شدن قیمت‌ها با آزاد شدن نرخ ارز می‌گفت.
در نهایت، اختلاف میان وزیر اقتصاد و رئیس کل بانک مرکزی بر سر سیاست‌های ارزی و تک‌نرخی کردن ارز، نشان‌دهنده چالش بزرگ دولت در مدیریت بازار ارز و کنترل تورم است. بانک مرکزی نگران آثار تورمی افزایش نرخ ارز و کمبود منابع است، در حالی که وزارت اقتصاد به آزادسازی قیمت‌ها و تک نرخی شدن ارز اصرار دارد.
این تنش، نیاز به هماهنگی بیشتر و سیاستگذاری دقیق برای ثبات اقتصادی را برجسته می‌کند و به نظر می‌رسد همان دستگاهی که مسئولیت دارد باید اختیار سیاستگذاری هم داشته باشد تا بتوان آن را پاسخگو کرد.
منبع: فارس
