لاریجانی: ما با مذاکرهٔ مستقیم با آمریکا موافقت کردیم
جهان صنعت، علی لاریجانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی، در سخنانی که به بررسی جزئیات پروندهٔ برجام و روند مذاکرات مرتبط اختصاص داشت، ضمن تأکید بر آمادگی ایران برای «مذاکرهٔ عادلانه و واقع‌بینانه»، اعلام کرد تهران حتی مذاکرهٔ مستقیم با آمریکا را پذیرفته بود؛ اما به گفتهٔ او، ایالات متحده حاضر به بازگشت به تعهداتش و ورود به گفت‌وگو نشد.
اسنپ‌بک، خروج آمریکا و عملکرد اروپایی‌ها
لاریجانی روند رخدادها را این‌گونه توصیف کرد: «ماجرای اسنپ‌بک» متضمن این است که اگر یک طرف به تعهدات عمل نکند، طرف مقابل می‌تواند به وضعیت قبلی بازگردد. او تأکید کرد که آمریکا ابتدا از برجام خارج شد و به تعهدات خود عمل نکرد. در ادامه، اتحادیهٔ اروپا ــ هرچند پس از خروج آمریکا به‌طور ظاهری یک‌سال با وعده‌هایی همکاری را ادامه داد ــ اما وعده‌ها را عملی نکردند؛ از جمله وعدهٔ ایجاد کانال بانکی و همکاری شرکت‌های اروپایی که به گفتهٔ لاریجانی «یک گام هم برنداشتند». پس از گذشت یک سال و مشاهدهٔ عدم اجرا، ایران تصمیم به بازگشت گرفت و از دید او اکنون کسانی که باید پاسخگو باشند، همین طرف‌ها هستند.
پیشنهاد روسیه و شرط‌های اروپا
دبیر شورای عالی امنیت ملی گفت روسیه پیشنهادی برای «تعویق شش‌ماههٔ اجرای مکانیزم اسنپ‌بک» مطرح کرد که تهران آن را پذیرفت. اروپایی‌ها نیز پیشنهادی ارائه دادند که مشروط به تحقق چند بند بود؛ از جمله رسیدن به توافق با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که به گفتهٔ لاریجانی این بند محقق شد، و شرط دیگر مذاکره با آمریکا بود. وی این نکته را واجد اهمیت خواند که اروپا طرحی مطرح می‌کند که شرط اجرای آن، مذاکره با آمریکا است و این امر وزن نسبی طرف‌ها را نشان می‌دهد. در عین حال لاریجانی گفت در صورتی که مذاکرات در قالب جمع ۱+۵ برگزار شود، ایران مانعی برای حضور آمریکا در آن جمع قائل نیست.
وقتی پرسیده شد آیا منظور این است که «اگر آمریکا در جمع ۱+۵ باشد نیز مذاکره را می‌پذیرید؟»، لاریجانی پاسخ مثبت داد و تأکید کرد حضور آمریکا در کنار دیگر کشورها مشکلی ایجاد نمی‌کند.
شرط‌گذاری‌های آمریکا و موضوع موشکی
لاریجانی دربارهٔ شروط آمریکا برای ورود به مذاکره توضیح داد که واشنگتن اصرار دارد موضوع موشکی در مذاکرات مطرح شود و این طلبِ آمریکایی را «منهای غنی‌سازی» می‌داند. او به توافق قبلی اشاره کرد که در آن سطح غنی‌سازی تا حدود ۳.۵ درصد تنظیم شده بود، و گفت اروپایی‌ها در آن زمان نیز این شرط‌ها را پذیرفته بودند؛ اما خواستِ برخی طرف‌ها مبنی بر «عدم داشتن هرگونه غنی‌سازی» را غیرمنطقی خواند. لاریجانی سپس تأکید کرد نکتهٔ حساس و اصلی، مسئلهٔ موشک‌ها است: «آن‌ها می‌خواهند برد موشک‌های ما را کاهش دهند — گاهی گفته‌اند تا کمتر از ۵۰۰ کیلومتر، گاهی تا زیر ۳۰۰ کیلومتر — یعنی عملاً تنها عاملِ دفاعی یا تهاجمی کشور را از ایران بگیرند.» او افزود ایران در برابر چنین خواسته‌هایی نه تنها مقاومت خواهد کرد بلکه «قاطعانه ایستادگی» خواهد نمود و اجازه نخواهد داد ابزار دفاعی ملت با فشار از آن گرفته شود.
