دلواپسان توافق قاهره

جهانصنعت – دوباره گشایشی دیپلماتیک رقم خورد و مجدد دلواپسیهای تندروها آغاز شد. شامگاه سهشنبه هفته گذشته بود که عباس عراقچی و رافائل گروسی پس از ساعتها گفتوگو در نشستی که با میانجیگری بدر عبدالعاطی، وزیر امور خارجه مصر در قاهره برگزار شد، از توافقی خبر دادند که شرایط را برای ازسرگیری همکاریهای ایران و آژانس فراهم میکند؛ تواقفی که البته بهباور ناظران و کارشناسان این حوزه صرفا گامی است محدود و فنی در مسیر دیپلماسی هستهای ایران و تنها قادر است این فرصت را در اختیار تهران بگذارد تا زمینه همکاریهای نظارتی آژانس را به شکل کنترلشده فراهم کند و به تعبیر حشمتالله فلاحتپیشه، رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس دهم، مانع از انسداد کامل آخرین روزنههای دیپلماسی شود.
حال آنکه این توافق حتی اگر به موفقیت کامل هم برسد، نمیتواند زمینهساز لغو تحریمها باشد بلکه در خوشبینانهترین حالت قادر است انگیزهای در طرفین برجام ایجاد کند که قدم مسیر طولانی و پر فراز و نشیبی بگذارند که جمهوری اسلامی ایران برای دستیابی به توافق جامع، کاهش تنشها و لغو تحریمها باید بپیماید.
تندروها مشغول کارند!
چنانکه اشاره شد تندروهای بیرون و درون مجلس حتی پیش از آنکه دیپلماتهای ایرانی قدم در این مسیر بلند و پرافت و خیز بگذارند، دست به کار شدند تا بار دیگر با سوءاستفاده از تریبونهای پارلمانی و غیرپارلمانی که در اختیار دارند، وارد میدان شوند. میداندارانی که میخواهند در یک برنامه نانوشته اما هماهنگ و حسابشده، از یکسو با برگزاری تجمعهای کمجمعیت اما پرسروصدا و انقلابی مقابل نهادهای حاکمیتی همچون دفتر دبیرخانه شورایعالی امنیت ملی و از سوی دیگر با اقدامات سیاسی همچون نطقها و تذکرهای شفاهی در صحن علنی مجلس و احضار وزیر امور خارجه و دبیر شورایعالی امنیت ملی به جلسات کمیسیونی پارلمان، عرصه را برای دیپلماسی تنگ کنند.
تجمع دلواپسان مقابل دبیرخانه شعام
پیش از نیمروز پنجشنبه هفته گذشته در حالی که هنوز ۴۸ساعت هم از اعلام خبر دستیابی ایران و آژانس به توافق در قاهره نگذشته بود، رسانهها از تجمع حدود چند ده مرد و زن حزباللهی مقابل محل دبیرخانه شورایعالی امنیت ملی خبر دادند. این گروه با سروصدا و جار و جنجال فراوان اعلام کردند که اجازه نخواهند داد که بازرسان آژانس به ایران بازگردند! تجمعی که هنوز پس از چند روز از برگزاری آن نه روشن است که قانونی بوده یا نه و نه حتی روشن است که به خواست کدام گروه سیاسی برگزار شده است.
تجمعکنندگانی که ظاهرا خود را «دانشجو» معرفی میکنند و در روزهای پیش از برگزاری تجمع نیز دست به تبلیغات گسترده این تجمع در شبکههای اجتماعی زده بودند.
البته درنهایت شمار تجمعکنندگان از همان چند ده نفری که معمولا در این دست تجمعها گردهم میآیند، فراتر نرفت اما باتوجه به بلندگو و پلاکاردهای فراوانی که این تجمعکنندگان در دست داشتند و مهمتر از آن بهدلیل پوشش گسترده رسانهای این تجمع در رسانههای اصولگرا، این کنش اعتراضی خیلی زود مورد توجه افکار عمومی قرار گرفت.
احضار وزیر خارجه و دبیر شعام به پارلمان
این تنها کنش اعتراضی تندروهای مخالف روندهای دیپلماتیک نبود چه آنکه صبح دیروز، ابتدا روحالله متفکرآزاد که از جمله نمایندگان اصولگرا و اعضای هیاترییسه مجلس است، از درخواست شماری از نمایندگان جهت برگزاری یک نشست فوقالعاده با حضور دبیر شورایعالی امنیت ملی و وزیر امور خارجه با هدف بررسی گزارش مربوط به توافق اخیر ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی در قاهره خبر داد.
این نماینده اصولگرا که توضیح داده این «جلسه فوقالعاده» در «صحن مجلس» برگزار خواهد شد، همچنین مدعی است که «مجلس از خطوط قرمز کوتاه نمیآید!»
این در حالی بود که ساعتی پس از انتشار این خبر، رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز از دستور رییس مجلس جهت برگزاری یک «نشست اضطراری در این کمیسیون» خبر داد و گفت: «در این جلسه همه جوانب مفاد توافق با آژانس بررسی و در حضور وزیر خارجه توافق با قانون مجلس مطابقت داده خواهد شد.»
ابراهیم عزیزی که تنها از سیدعباس عراقچی بهعنوان مهمان این نشست کمیسیونی نام برده و اشارهای به نام لاریجانی نکرده، در اظهاراتی عجیب خطاب به ملت ایران گفته: «مردم هیچ نگرانی در این راستا نداشته باشند زیرا نمایندگان آنها در قوه مقننه اجازه نخواهند داد تا منافع ملی خصوصا در حوزه هستهای آسیب ببیند!»
اظهاراتی که احتمالا برای مخاطبان «جهانصنعت» بهنحوی طعنهآمیز یادآور تحلیلی است که در شماره پیشین این روزنامه به نقل از حشمتالله فلاحتپیشه منتشر شد.
اغراض پنهانی دلواپسان توافق قاهره
این استاد علوم سیاسی و روابط بینالملل دانشگاه که علاوهبر تجربه حضور در چند دوره مجلس، سابقه ریاست کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس دهم را نیز در کارنامه دارد به «جهانصنعت» گفته بود: «متاسفانه بخشی از قوانین و نطقهای نمایندگان کنونی مجلس هر روز بیش از پیش از سیاستهای کلی نظام دور میشود؛ مواضعی که ظاهرا تنها با هدف قانع کردن همان چنددرصدی از جامعه ایراد میشود که در جریان انتخابات اسفندماه۱۴۰۲ و اردیبهشتماه۱۴۰۳ به این نمایندگان رای دادند.»
فلاحتپیشه که معتقد است «امکان تشکیل چنین مجلسی با هیچ نظام انتخاباتی در جهان وجود ندارد»، گفته است: «این نمایندگان با حد نصاب آرای تکرقمی و زیر ۱۰درصد آرا وارد پارلمان شدند و مجلسی را تشکیل دادند که برآمده از رای اکثریت ملت ایران نیست.» رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس دهم در عین حال گفته است: «مواضعی که طیفی از تندروهای مجلس علیه این توافق اتخاذ کرده و میکنند، همچون دیگر مواضعشان در این یکسال و چند ماه گذشته که در پارلمان حضور دارند، لزوما در راستای منافع اکثریت ملت ایران نیست و صرفا میخواهند همان پایگاه رای حداقلی خود را حفظ کنند.»
بدین ترتیب به نظر میرسد تندروهای بیرون و درون پارلمان با تجمعهای کمجمعیت اما پرسروصدا و گروکشیهای پارلمانی و سیاستزده خود در تلاشند تا به هر نحو ممکن، مانع از عملی شدن توافق قاهره شوند و در عین حال در تقلایی بینتیجه سعی دارند مطامع سیاسی و جناحی خود را به حساب ملت ایران فاکتور کنند! آن هم در حالی که شمار شرکتکنندگان در تجمعهای گاه و بیگاهشان اغلب سه رقمی هم نمیشود و حد نصاب آرایی که در انتخابات از ملت ایران اخذ کرده و میکنند نیز اغلب عددی است تکرقمی!