بیم و امید بورس در بزنگاه سیاست
جهان‌صنعت- بازار سرمایه پس از هفته‌ها کلنجار رفتن با سقوط مداوم و خروج پی‌درپی سرمایه‌های حقیقی، هفته گذشته برای خروج از بحرانی که از زمان جنگ تحمیلی ۱۲روزه با آن دست به گریبان بود، آخرین چتر نجات خود را باز کرد. با این حال بازار سرمایه در هفته پیش‌رو با خبرهای سیاسی مهمی نیز روبه‌رو خواهد بود؛ از جمله نشست روز دوشنبه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که قرار است بار دیگر پرونده هسته‌ای ایران و رخدادهای هفته‌های گذشته را مورد بررسی قرار دهد.
هفته دوم شهریور در حالی آغاز شد که سرمایه‌گذاران همچنان در نگرانی از ریزش‌های سهمگین هفته‌های گذشته بودند اما هرچه معاملات بازار سهام به پایان هفته نزدیک‌تر شد، این ترس جای خود را به امید برای رشد و یا دست‌کم یک کف‌سازی مطمئن برای بازار داد.
از آنجا که اکثریت سهام بازار از لحاظ قیمتی در شرایط خوبی قرار دارند، خریدهای روزانه و پی‌درپی توسط حقوقی‌ها و صندوق تثبیت، کم‌کم تعدادی از فعالان بازار را نیز با خود همراه کرد تا جایی که یک هفته کاری با ورود پیوسته پول حقیقی در بازار سرمایه رقم خورد. البته از آنجا که حجم و ارزش معاملات همچنان پایین و در محدوده چهار الی پنج‌هزار‌میلیارد تومان باقی ماند، نشان می‌دهد که همچنان‌درصد زیادی از پول‌های پارک شده در بازارهای موازی، ریسک نکرده و منتظر روزهای روشن‌تر و با ثبات بیشتری هستند.
عملکرد بازارساز در هفته‌ای که گذشت
در هفته‌ای که گذشت نحوه رفتار بازارساز و تعدادی از حقوقی‌ها یک نمود بارز داشت و آن هم ثبات عملکرد آنها بود. چنان که بازار با عرضه‌های آبشاری از سوی آنان مواجه نشد و به نوعی در صدد انتقال این مفهوم به سرمایه‌گذار حقیقی بود که از این بازار حمایت خواهد شد.
همین امر سبب شد با وجود برقرار بودن ریسک‌هایی همچون فعال شدن مکانیسم ماشه و سایر ریسک‌هایی که در این چند ماه بازار با آنها مواجه بود، حقیقی‌ها تصمیم به ورود و خرید مجدد سهام، اگرچه با حجم کم و محدود نمایند و بخشی از نقدینگی خود را مجددا به خرید سهام اختصاص دهند.
تاثیر بازار طلا و ارز در هفته گذشته
می‌توان در کنار رفتار بازارساز، به کاهش جذابیت موقت بازارهای موازی همچون طلا و ارز در هفته گذشته نیز اشاره کرد که پس از رشد چندهفته‌ای، وارد فاز اصلاحی شده و به عبارتی هرچند به صورت موقت، ترمز رشد قیمت‌شان کشیده شد. همین امر موجب شد سرمایه‌های فعال در بازار به سمت خرید سهام و حتی صندوق‌های اهرمی سرازیر شوند.
هفته پیش‌رو، بزنگاهی مهم برای بازار
بازار این هفته را در حالی شروع می‌کند که روز دوشنبه ۱۷شهریورماه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اجلاس خود را آغاز خواهد کرد. پالس‌های مخابره شده از این نشست پیرامون پرونده هسته‌ای ایران تاثیر مستقیم بر فضای اقتصادی داخلی گذاشته و هرگونه خبر مثبت، حتی کوچک می‌تواند موجب آسودگی خاطر فعالان بازار شود زیرا نوع موضع‌گیری آژانس در قبال پرونده هسته‌ای ایران بر روند بررسی بازگشت تحریم‌های سازمان ملل تاثیر خواهد داشت.البته اخبار مثبت صادر شده از سوی ایران در هفته‌های گذشته و رایزنی‌های انجام گرفته و نیز حفظ ارتباط ایران با آژانس در این مدت می‌تواند عاملی در جهت تخفیف سوگیری منفی از سوی شورای حکام باشد.
ورود و خروج پول حقیقی با هدف کسب سود
با این حال فارغ از تمام ریسک‌های بیرونی تحمیلی به بازار احتمال می‌رود تعدادی از فعالان حقیقی با کسب بازدهی در هفته گذشته اقدام به فروش و سیو سودهای خود کنند که همین عامل باعث خروج مجدد پول حقیقی از بازار خواهد شد اما چنانچه بازارساز همانند هفته گذشته درصدد حفظ ثبات و تعادل در بازار و بازگشت اعتماد عمومی به آن باشد، می‌توان امیدوار بود حجم زیادی از نقدینگی که منتظر سیگنال‌های معتبرتر صعودی در بازار بودند با ورود به بازار و خرید سهام تعادل را به بازار بازگردانده و معاملات عمده‌ای از سوی حقیقی‌های بازار صورت گیرد. در این هفته اگر سیگنال منفی خاصی به بازار مخابره نشود فضای اقتصادی دوباره تحت تاثیر فضای سیاسی قرار نگیرد و با در نظر گرفتن اینکه همچنان سهام در محدوده جذاب قیمتی خود قرار دارند، ادامه یافتن رفتار اطمینان بخش بازارساز در هفته پیش‌رو می‌تواند آثار مثبت خود را نشان داده و با جلوگیری از عرضه‌های عمده و آبشاری در سمت فروش از سوی بعضی از حقوقی‌ها، سرمایه‌های خارج شده از بازار را مجددا به بورس بازگرداند تا روند و حجم معاملات از حالت رکود خارج شود.
روی دیگر سکه معاملات سهام
روی دیگر این سکه می‌تواند برمبنای همان تحلیلی صورت گیرد که رشد هفته گذشته بازار سرمایه را مقطعی و صرفا یک استراحت کوتاه‌مدت و فرصتی برای فرار سرمایه‌های جامانده می‌دید و همچنان در دیدگاه بلندمدت خود بازار را در روند نزولی یا دست‌کم در یک حالت رنج تحلیل می‌کند.پایه استدلال این تحلیل بر سه مبنا استوار است: نخست؛ باقی بودن ریسک‌های سیستماتیک و روزشمار پایان مهلت اسنپ‌بک و تداوم تهدیدهای منطقه‌ای، دوم؛ وجود رقبایی قدرتمند برای بازار سهام همچون سود بین بانکی، صندوق‌های درآمد ثابت و سود تضمینی بانک‌ها و نیز پیش‌بینی صعود بازار جهانی طلا در کنار رشد پیوسته قیمت ارز در داخل که می‌تواند برای فعالان بازار سودآوری کم‌ریسک‌تری به ارمغان آورد. سوم؛ کاهش حاشیه سود شرکت‌های بازار سرمایه در سایه رشد هزینه‌ها، سرکوب و تثبیت قیمت‌های فروش.
آیا بازار سرمایه خواهد توانست از آزمون هفته سوم اردیبهشت نیز سربلند خارج شود؟
گفتنی است، طبق بیانیه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نشست شورای حکام آژانس قرار است از روز دوشنبه ۸ تا ۱۲سپتامبر (۱۷ تا ۲۱ شهریورماه) در مقر این سازمان در وین برگزار شود. در این بیانیه آمده است که در این نشست انتظار می‌رود مباحث هیات‌مدیره شامل ایمنی هسته‌ای و تشعشعات، گزارش امنیت هسته‌ای ۲۰۲۵، تقویت فعالیت‌های آژانس در رابطه با علوم، فناوری و کاربردهای هسته‌ای، راستی‌آزمایی و نظارت در جمهوری اسلامی ایران با توجه به قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) شورای امنیت سازمان ملل متحد، اعمال پادمان‌ها در کره‌شمالی، اجرای توافقنامه پادمان‌های NPT در جمهوری عربی سوریه، توافقنامه پادمان‌های NPT با جمهوری اسلامی ایران، ایمنی، امنیت و پادمان‌های هسته‌ای در اوکراین، انتقال مواد هسته‌ای در چارچوب AUKUS و پادمان‌های آن در تمام جنبه‌های تحت NPT و اعمال پادمان‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در خاورمیانه مورد بحث و بررسی قرار گیرند.
