سهم ایران از تولید جهانی تنها ۷/۱ درصد
جهان‌صنعت– مدیرعامل هلدینگ سرمایه‌گذاری توسعه معادن تازه‌ترین داده‌های جهانی و داخلی بازار طلا و مس را تحلیل کرد.
اردشیر سعدمحمدی بیان کرد: ایالات متحده آمریکا با ذخیره ۲۳میلیون تن مس و تولید سالانه ۱۱۰۰تن، همچنان در میان کشورهای دارای جایگاهی قابل‌قبول به‌شمار می‌رود؛ استرالیا با دارا بودن ۹۷میلیون تن ذخیره مس، نمونه‌ای بارز از یک کشور معدنی موفق است. دلیل تاکید بر استرالیا و کانادا این است که این کشورها جزو کشورهای طراز اول معدنی جهان محسوب می‌شوند و به عنوان نمونه حدود ۱۶درصد سرمایه‌گذاری‌های اکتشافی دنیا در استرالیا انجام می‌شود. بنابراین الگوگیری و عمل به روش‌های این دو کشور، به‌ویژه از نظر دانش و تکنیک‌های فنی می‌تواند بسیار ارزشمند باشد.
او اظهار کرد: تنها در بخش استفاده از هوش‌مصنوعی در معادن چین، ۱۵میلیارد دلار سرمایه‌گذاری شده و تاکنون ۳۲درصد از شرایط معادن این کشور به فناوری‌های هوشمند مجهز شده‌اند. این موضوع نشان می‌دهد که در جهان رقابتی امروز اجرای هوش‌مصنوعی در معادن فراتر از یک بحث نظری ساده است و نیاز به سرمایه‌گذاری و زیرساخت‌های سنگین دارد. مدیرعامل هلدینگ سرمایه‌گذاری توسعه معادن گفت: ذخایر جهانی مس خالص حدود ۱۰۰۰میلیارد تن برآورد می‌شود و ذخایر ایران ۵۴میلیون تن است؛ تولید ایران ۳۳۵هزار تن مس محتوا و ۲۹۰هزار تن مس کاتد است، در حالی که تولید جهانی مس محتوا حدود ۵/۲۷میلیون تن است. سهم ذخایر ایران از جهان حدود ۵درصد و سهم تولید حدود ۷/۱درصد است که نشان‌دهنده فاصله عملکرد تولیدی نسبت به ظرفیت ذخایر است. او تصریح کرد: هزینه سرمایه‌گذاری برای تولید هر تن مس کاتد اکسیدی ۳ تا ۶هزار دلار، برای کنسانتره مس سولفیدی ۴ تا ۶هزار دلار و برای کاتد حاصل از کنسانتره سولفیدی ۳ تا ۹هزار دلار برآورد شده است. در سال ۲۰۲۴ سرمایه‌گذاری اکتشافی در حوزه مس توسط شیلی و کنگو ۲/۳میلیارد دلار بوده و کشورهای شیلی، چین و آمریکا در پروژه‌های تولید مس خود سرمایه‌گذاری ۵۰میلیارد دلاری انجام داده‌اند که این رقم در مقایسه با کل صادرات ما بسیار قابل ملاحظه است. کشور کنگو رشد چشمگیری در تولید مس داشته و تولید آن از مرز ۳میلیون تن گذشته است که به نظر می‌رسد تا ۱۰سال آینده شاهد رشد بی‌نظیر این کشور در تولید مس باشیم. سعدمحمدی اشاره کرد: اسکوندیدا در شیلی با تولید ۴/۱میلیون تن مس در سال جزو بزرگ‌ترین تولیدکنندگان جهان به‌شمار می‌رود. کل تولید مس در سال ۲۰۲۴ حدود ۴۸۶/۲۷میلیون تن بوده است که از این مقدار ۰۷/۲۲میلیون تن از استخراج معدن تامین شده و حدود ۷/۴میلیون تن از آن از طریق بازیافت به دست آمده است یعنی بخش قابل‌توجهی از مس تولیدی از منابع بازیافتی بازگشت یافته است.
او یادآور شد: اتحادیه اروپا مس را نخستین عنصر استراتژیک برای سرمایه‌گذاری معرفی کرده است؛ هر خودروی برقی به طور متوسط ۸۹کیلوگرم و هر خودروی معمولی حدود ۴کیلوگرم مس مصرف می‌کند، هر توربین بادی نیز حدود ۴تن مس نیاز دارد. این ظرفیت‌های تولیدی در سال ۲۰۲۴ شامل مس تصفیه شده است که نشان‌دهنده روند روبه رشد و اهمیت بازیافت در تامین منابع این فلز حیاتی است.
مس، کلید اصلی توسعه انرژی پاک و صنایع پیشرفته است
سعدمحمدی در خصوص وضعیت انرژی در جهان افزود: در حال حاضر ۶۳درصد از تولید انرژی جهان از سوخت‌های فسیلی شامل نفت، گاز و زغال‌سنگ تامین می‌شود. همچنین ۲۲درصد از انرژی تولیدی از برق، ۶درصد از بایومس و مابقی از منابع دیگر تامین می‌شود.
مدیرعامل هلدینگ سرمایه‌گذاری توسعه معادن و فلزات افزود: طبق سناریوی پیش‌بینی شده برای سال ۲۰۵۰ سهم سوخت‌های فسیلی از ۶۳درصد به ۱۲درصد کاهش خواهد یافت و ظرف ۳۰سال آینده، نفت جایگاهی در بازار جهانی برای تولید انرژی نخواهد داشت و سهم الکتریسیته از ۲۲درصد به ۵۱درصد افزایش می‌یابد یعنی ۵۱درصد میزان انرژی تولیدی در سال ۲۰۵۰ از برق است که مهم‌ترین عنصر در این موضوع مس خواهد بود؛ مس به عنوان یکی از مهم‌ترین عناصر در مسیر توسعه انرژی پاک شناخته می‌شود که به دلیل خاصیت بالای هدایت الکتریکی، نقش کلیدی در این حوزه دارد.
او تصریح کرد: از سوی دیگر برای توسعه صنایع پیشرفته و های‌تک نیاز به بهبود زیرساخت‌ها و برنامه‌ریزی‌های استراتژیک وجود دارد؛ صنایع های‌تک به طور متوسط ۷۰ برابر سوددهی بیشتری نسبت به صنایع معمولی دارند اما کشور ما در این حوزه جایگاه مناسبی ندارد؛ در مقابل کره‌جنوبی ۱۹درصد از صنایع خود را به فناوری‌های پیشرفته اختصاص داده و متوسط درآمد سرانه بالای ۲۵هزار دلار را تجربه می‌کند.
سعدمحمدی گفت: آلیاژهای متنوعی مانند آلیاژهای برنج دریایی و ترکیبات مختلف مس که در صنایع های‌تک کاربرد فراوانی دارند در کشور ما به‌خوبی مورد استفاده قرار نمی‌گیرند و تمرکز بیشتر بر تولید مفتول و سیم است که بازدهی کمتری دارد. بنابراین امیدواریم بتوانیم در آینده‌ای نزدیک به فناوری‌های پیشرفته کشورهای پیشرو در این زمینه دست یابیم و از ظرفیت‌های طلا و مس کشور بهره‌وری لازم را به‌دست آوریم.
