چین از خرید نفت ایران جا میزند؟

جهان صنعت– با افزایش احتمال فعالسازی مکانیسم ماشه از سوی برخی قدرتهای غربی، فعالان حوزه انرژی نسبت به تاثیرات احتمالی این اقدام بر صادرات نفت، همکاریهای تجاری و مسیرهای تامین تجهیزات هشدار میدهند. سیدحمید حسینی، سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای نفت، گاز و پتروشیمی ایران به ایلنا گفته است که آماری برای صادرات نفت ایران و واردات نفت چین ثبت نمیشود و ما رسما طبق اسناد هیچ صادرات نفتی به چین نداریم ممکن است مشکلی برای ما ایجاد نشود.
سیدحمید حسینی معتقد است فعال شدن مکانیسم ماشه الزاما به معنای اختلال جدی در صادرات نفت ایران نیست چراکه به گفته او «تحریمهای نفتی عمدتا از سوی ایالات متحده اعمال شدهاند و صادرات فعلی ایران خارج از چارچوب رسمی و با استفاده از روشهای خاص انجام میشود.» وی تاکید کرد: «با توجه به اینکه صادرات نفت به نام ایران صورت نمیگیرد، قاعدتا نباید تجارت کنونی ما مستقیما تحت تاثیر قرار بگیرد.» با این حال به گفته حسینی، نگرانی اصلی مربوط به واکنش مشتریان است. وی هشدار داد که برخی کشورها ممکن است به دلیل نگرانی از عواقب همکاری با ایران در شرایط بازگشت تحریمهای شورای امنیت، همکاریهای خود را کاهش دهند یا خواهان تخفیفهای بیشتر شوند. او گفت: «در حال حاضر چین بزرگترین خریدار نفت ایران است. اگر دولت چین تحت فشار قرار گیرد و تصمیم به رعایت تحریمهای سازمان ملل بگیرد، ممکن است بر صادرات نفت ایران تاثیر بگذارد.»
سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان با اشاره به تاثیرات منفی احتمالی مکانیسم ماشه بر فرآیندهای تولید، سرمایهگذاری و تامین اقلام صنعت نفت هشدار داد: «ممکن است تامین تجهیزات دشوارتر شود و کشتیهایی که به مقصد ایران در حرکت هستند مورد بازرسی قرار گیرند چراکه طبق قطعنامههای سازمان ملل، این امکان برای بررسی کشتیهای مشکوک وجود دارد.» حسینی در بخش دیگری از اظهارات خود به چالشهای بانکی نیز اشاره کرد اما یادآور شد که «در حال حاضر نقلوانتقال پول از مسیر رسمی انجام نمیشود و به همین دلیل بخش مالی صادرات نفت تا حد زیادی مستقل از تحریمهای رسمی باقی مانده است.» با این حال او تاکید کرد که میزان سختگیری کشورهایی مانند چین در همکاری با ایران میتواند بر میزان دسترسی به منابع مالی و تسهیل تجارت اثرگذار باشد. به گفته حسینی، وی درباره اینکه ممکن است مجبورشویم نفت را با تخفیف بیشتر از اکنون بفروشیم، توضیح داد: اینکه نفت را با تخفیف بیشتر بفروشیم یا خیر بستگی به خیلی عوامل دارد؛ تنها کشور ما نیست که نفت تحریمی میفروشد، اروپا نفت روسیه را تحریم کرد و قیمت مجاز فروش نفت روسیه را روی ۴دلار تعیین کرده است، اگر روسیه نفت را تحت قوانین و مقررات بینالمللی میفروخت، میتوانست از کشتی، شبکه بانکی و بیمه استفاده کند و بقیه را با استفاده از ناوگان اشباح بهفروش برساند، اکنون بستگی به این دارد که روسیه چقدر نرخ ۴۷دلار را بپذیرد و محمولههای نفتی را با چه میزان تخفیف در بازار بفروشد البته بستگی به شرایط بازار هم دارد، این موضوع به تنهایی قابل تفکیک نیست. وی همچنین به سفر قریبالوقوع رییسجمهور به چین گفت:بخش بزرگی از روند و نوع همکاری چین و تاثیر تحریمهای سازمان ملل در روابط دو کشور به سفر قریبالوقوع آقای پزشکیان به چین دارد، آن سفر میتواند برای ما راهگشا باشد و مشخص کند که همکاری اقتصادی تهران- پکن ادامه خواهد داشت یا رو به کاهش میرود.
مکانیسم ماشه (Snapback Mechanism) سازوکاری است که در توافق هستهای برجام پیشبینی شده و به یکی از طرفهای این توافق اجازه میدهد در صورت نقض تعهدات توسط ایران، روند بازگشت خودکار تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل را فعال کند. در صورت اجرایی شدن این مکانیسم، تمامی تحریمهای لغو شده طبق قطعنامه۲۲۳۱ به حالت قبلی بازمیگردند، از جمله تحریمهای تسلیحاتی، محدودیتهای تجاری و مقررات سختگیرانه درباره مبادلات مالی و حملونقل دریایی.
منبع: ایلنا