شبکه ملی اطلاعات، گاوصندوق دیجیتال ملت است

جهان صنعت– معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در توسعه شبکه ملی اطلاعات، برنامه‌های این شبکه را با توجه به بحران‌های اجتماعی آینده اعلام کرد و گفت: «این شبکه «گاوصندوق دیجیتال ملت» است.» رسول لطفی درخصوص اولویت‌های وزارت ارتباطات در توسعه شبکه ملی اطلاعات گفت: «شبکه ملی اطلاعات یک پروژه نیست بلکه فلسفه‌ای در حکمرانی دیجیتال است. اولویت نخست ما این است که نگاه‌ها را از سطح تکنولوژی صرف به سطح حکمرانی تغییر دهیم. شبکه ملی اطلاعات باید به‌مثابه «زیرساخت حکمرانی داده» و «ضامن استمرار حیات اقتصادی- اجتماعی در بستر دیجیتال» تلقی شود.» به‌گفته او، برنامه اصلی ما بازتعریف معماری شبکه با این رویکرد است که کشور در وضعیت «تهاجم ترکیبی مداوم» قرار دارد بنابراین توسعه شبکه نباید صرفا به افزایش ظرفیت اتصال خلاصه شود بلکه باید امنیت زنجیره تامین، فرماندهی یکپارچه دیجیتال، بومی‌سازی خدمات پایه و تقویت قدرت مانور زیرساختی نیز در آن ادغام شود. لطفی به اصلاح ذهنیت عمومی نسبت به شبکه ملی اطلاعات تاکید کرد و توضیح داد: «شبکه ملی اطلاعات ابزار فیلترینگ نیست برعکس، این شبکه «گاوصندوق دیجیتال ملت» است؛ حافظ دارایی‌ها، ارتباطات و هویت دیجیتال ایرانیان است.» او به آخرین بررسی‌ها و درصد پیشرفت پروژه شبکه ملی اطلاعات چند درصد اشاره کرد و گفت: «بر اساس گزارش‌های رسمی و ارزیابی‌های میدانی، پیشرفت شبکه ملی اطلاعات در ابعاد مختلف، بین ۵۰ تا ۶۰درصد تخمین زده می‌شود اما واقعیت این است که عددِ درصد به تنهایی گویای وضعیت نیست. ما اکنون به مرحله‌ای رسیده‌ایم که توسعه کیفی، معماری منطقی و یکپارچگی زیرساخت‌ها مهم‌تر از صرفا افزایش پوشش یا پهنای باند است.» معاون توسعه شبکه ملی اطلاعات توضیح داد: «آنچه در گام بعدی اهمیت دارد، تکمیل چرخه پایداری در شرایط بحرانی، کاهش وابستگی فناورانه و خلق یک ابرملی بومی امن است که خدمات دیجیتال را حتی در شرایط قطع جهانی تداوم ببخشد.» او همچنین به نقاط ضعف و قدرت شبکه ملی اطلاعات اشاره کرد و افزود: «از جمله نقاط قوت شبکه ملی اطلاعات شامل ایجاد زیرساخت‌های پایدار در لایه دسترسی و انتقال داده، توانمندی برخی بازیگران داخلی در ارائه خدمات ابری و دیتاسنتری و افزایش خوداتکایی در زیرساخت‌های نرم‌افزاری پایه است و ازجمله این نقاط ضعف می‌توان به وابستگی در گلوگاه‌های حساس شبکه، عدم یکپارچگی در فرماندهی بحران‌های دیجیتال، نبود معماری نهایی مبتنی‌بر سناریوی جنگ ترکیبی و تاخیر در تطبیق سیاست‌های اجرایی سازمان‌ها با منطق شبکه ملی اطلاعات اشاره کرد.» لطفی در خصوص چگونگی تقویت شبکه ملی اطلاعات در بحران‌های احتمالی آینده گفت: «رویکرد آینده ما براساس سه‌محور کلیدی شکل می‌گیرد که شامل بازمهندسی معماری شبکه با منطق کشور در معرض تهدید ترکیبی دائم است که این یعنی طراحی شبکه‌ای که در برابر حملات سایبری، قطعی اینترنت جهانی، یا تهدیدات فیزیکی نیز مقاوم بماند.» او افزود: ازجمله محور کلیدی دیگر برای تقویت شبکه ملی اطلاعات، توسعه لایه‌های تاب‌آوری در دو بُعد کوتاه‌مدت و بلندمدت است که تدوین چارچوب جامع تاب‌آوری دیجیتال، بازآرایی خدمات حیاتی در بستر داخلی، ارتقای هماهنگی‌های عملیاتی بین‌سازمانی، ایجاد «کمیته‌های تطبیق زیرساخت» در نهادهای بزرگ برای اتصال به NIN از جمله بعد کوتاه‌مدت توسعه لایه‌های تاب‌آوری است.» لطفی به بعد بلندمدت دیگر در توسعه و تقویت شبکه ملی اطلاعات اشاره کرد و افزود: «تکمیل زنجیره تامین تجهیزات در داخل کشور، سرمایه‌گذاری در ظرفیت‌های ابری بومی و edge computing و همچنین توسعه نیروی انسانی متخصص در امنیت سایبری و شبکه‌های مقاوم از جمله بعدهای بلندمدت در توسعه لایه‌های تاب‌آوری محسوب می‌شود.» او به اولویت‌های سرمایه‌گذاری کلان برای آینده اشاره کرد و افزود: «به‌منظور سرمایه‌گذاری برای آینده سه حوزه راهبردی در دستورکار اصلی قرار دارد که ازجمله آنها ایجاد مراکز داده توزیع‌شده و مقاوم در برابر بحران‌ها، افزایش عمق شبکه داخلی با ابزارهای بومی‌سازی‌شده و مستقل از بیرون و ایجاد سازوکارهای واکنش سریع ملی (Digital Rapid Reaction Forces) با قدرت عمل در ثانیه‌های اول بحران است.» به‌گفته لطفی، زیرساخت دیجیتال، همان خاکریز نرم دفاع ملی است. آنچه با آن روبه‌رو هستیم این است که جنگ‌های آینده با سلاح سایبری و اقتصادی است و در این میدان، «شبکه ملی اطلاعات» باید هسته مقاومت دیجیتال و شریان زنده حکمرانی ملی باشد.

منبع: مهر