لزوم تقویت تابآوری مقاصد در شرایط اضطرار
اردشیر اروجی، مدیرکل سابق آمار و برنامهریزی سازمان وقت میراث فرهنگی و گردشگری و کارشناس گردشگری
در ایران چند مقصد گردشگری اصلی وجود دارد و معمولا مردم نیز در هنگام سفر و همچنین در شرایط اضطراری (نظیر زمان بروز حملات هوایی) راهی همین مقاصد میشوند و البته در همین شهرها هم زیرساختهای گردشگری تا حدودی فراهم است. نوار شمالی کشور، شیراز، اصفهان و مشهد عمدهترین شهرهای مسافرپذیر کشورند و این شهرها هستند که در زمینه جذب مسافر و گردشگر در زمان شکلگیری موج سفرها ظرفیت دارند.
با نگاهی به رخدادهای اخیر باید در نظر داشت که در درجه نخست لازم است سیستمهای پدافند هوایی کشور و هواپیماهای جنگنده تقویت شوند چراکه اگر این تقویت انجام نشود (در صورت تکرار تجاوز) احتمال مشکل در هر کجای کشور وجود دارد.
در درجه دوم به نظرم شهرهایی که مسافرپذیر و جاذب گردشگری هستند باید امنیتشان بیشتر تقویت شود و لازم است مکانهایی را برای اسکان مردم در شرایط اضطراری و در خارج از شهرها آمادهسازی کنند. سالها قبل و در زمان جنگ ایران و عراق، معاون عمران شهری سازمان برنامهوبودجه بودم، آن زمان صحبت این بود که در نزدیکی تمام شهرها، محیطهایی پیشبینی شده و در آنها کمپینگ درست شود. قرار بر این بود که سرویسهای بهداشتی، برق، آب و موارد دیگر در این مراکز تامین شود و زیرساختهای کلی مورد نیاز فراهم باشد تا در مواقع اضطراری مردم بتوانند به این کمپینگها رجوع کرده و آنجا چادر بزنند. چنین کمپینگهایی هم در مواقعی نظیر زمان وقوع زلزله و هم در زمان بروز حملات هوایی و موارد دیگر میتوانند مفید و کارآمد باشند. به هر حال ایران نیز کشوری زلزلهخیز است و البته که در این شرایط هم احتمال حمله (مجدد) وجود دارد و باید برای هر سناریویی آماده بود.
به نظرم وجود چنین کمپینگهای خارج از شهری خصوصا برای اقشار ضعیف جامعه مهم است و این فرصت را به آنها میدهد که بتوانند در زمان اضطرار در این مکانهای امن استقرار یابند. باوجود اینکه در ابتدای امر ایجاد این کمپینگها پیگیری شد اما در ادامه موضوع آنطور که باید و شاید دنبال نشده و در نهایت هم رها شد. فکر میکنم امروز اما باید ایجاد کمپینگهای اضطراری در پیرامون اکثر شهرهای کشور به شکل جدی طرف توجه قرار گیرد. طبیعتا وجود چنین کمپینگهایی نیازهای مردم در شرایط اضطرار را تامین کرده و مورد استفاده قرار خواهد گرفت. در همین ۱۲روز گذشته که کشور با شرایط جنگی روبهرو بود شخصا خیلی احساس کردم که چقدر خوب بود که کمپینگهای اضطراری آماده شده بود و امروز میشد مورد استفاده مردم واقع شود.
توجه داشته باشید در این کمپهای اضطراری حتی چنانچه مشکل قطع برق در شهر پیش آید هم میتوان با استفاده از ژنراتور یا ترانسفورموتور به کمپها برقرسانی سریع انجام داد و حداقل نیازهای مردم در شرایط اضطراری را تا حدودی تامین کرد.
در پایان باید اذعان کنم که حتی میتوان برای این کمپینگها کارکردهای دوگانه تعریف کرد. به این صورت که در مواقعی که شرایط عادی است کارکرد یک اردوگاه تفریحی را داشته باشند و در شرایط اضطرار و در زمانی که مشکلی وجود دارد به مناطقی برای سکونت مردم و اسکان جمعیت تبدیل شوند البته باید تعداد این سبک کمپینگهای اضطراری در اطراف شهرهای گردشگرپذیر بیشتر هم باشد.