گواتر در مسیر کنترل با برنامه ید رسانی
جهان صنعت، فریدون عزیزی روز یکشنبه در نشست خبری به مناسبت روز جهانی تیروئید که در ستاد وزارت بهداشت برگزار شد، اظهار کرد: اجرای برنامه ید رسانی در کشور باعث صرفه جویی بیش از ۲۴هزار میلیارد ریال در هزینه‌های بهداشتی و درمانی ناشی از بیماری گواتر در کشور شده است.
وی با بیان اینکه زنان باردار تا پایان سه ماهه اول باید از ترکیبات اسیدفولیک و ید استفاده کنند، افزود: در غیر اینصورت دچار کم کاری تیروئید می‌شوند و این موضوع برای جنین نیز عوارض ایجاد می‌شود همچنین همه افراد باید در روز ۵ تا ۶ گرم نمک مصرف کنند.
عزیزی ادامه داد: در بررسی های انجام شده در زنان باردار در سال ۱۴۰۲، ۱۲ استان از جمله آذربایجان غربی، اصفهان، خراسان رضوی، هرمزگان، مازندران، تهران و فارس به اندازه کافی ید ندارند و برای آنها فقط اسید فولیک تجویز می‌شود در حالی که باید مکمل ید نیز مصرف کنند.
فعالیت ۵۸۰ متخصص غدد در کشور
رئیس پژوهشگاه غدد درون ریز و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به فعالیت ۵۸۰ متخصص غدد در کشور، گفت: ایران در زمینه مطالعات علمی غدد دهمین رتبه دنیا را دارد.
وی یادآور شد: غده تیروئید با ترشحات هورمونی، متابولیسم کل بدن را عهده دار است و مهمترین تاثیر تیروئید در زمان جنین و دوران بارداری است که ترشحات هورمونی رشد و تکامل جنین را عهده دار باشد به ید نیز نیاز دارد.
عزیزی ادامه داد: ید، ریزمغذی ضروری برای رشد، تکامل و بقای انسان است و اهمیت این موضوع در گروه‌های آسیب پذیر به ویژه نوزادان بیش از پیش آشکار است و مهمترین عارضه کمبود ید در این گروه سنی است و اگر درمان به موقع انجام نشود عوارض زیادی بر رشد و تکامل ذهنی و جسمی آنها می‌گذارد.
کمبود ید باعث ایجاد گواتر می‌شود
وی تصریح کرد: اهمیت ید در رشد سلول‌های مغز بسیار موثر است و کمبود آن باعث ایجاد گواتر می‌شود؛ به همین خاطر از سال ۶۷ کمیته کشوری برای کنترل بیماری‌های ناشی از کمبود ید تشکیل شد و از سال ۶۹ نیز تولید نمک ید دار و توزیع آن شروع شد و با انجام فعالیت‌ها و اقدامات پیشگیرانه و به خصوص قانون همگانی شدن تولید نمک ید دار برای خانوارها در سال ۱۳۸۲، ایران به عنوان کشور عاری از کمبود ید توسط سازمان جهانی بهداشت شناخته شد.
عزیزی با تاکید بر ید رسانی برای زنان باردار اظهار کرد: اولین بررسی ملی زنان باردار در سال ۹۴ انجام شد و برنامه مکمل یاری ید توسط وزارت بهداشت اجرا شد.
جلوگیری از ابتلای ۳۰ میلیون نفر به گواتر با اجرای برنامه ید رسانی در کشور
نمک‌های دریایی و رنگی ید ندارند
رئیس پژوهشگاه غدد درون ریز و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی اظهار کرد: نمک‌های سنتی و دریایی به رنگ‌های مختلف، ید ندارند و بعضی از خانوارها آنها را استفاده می‌کنند که منجر به کمبود ید و شیوع گواتر می‌شود.
شیوع گواتر در نوجوانان و جوانان از ۶۸ درصد در ۳۰ سال اخیر به هفت درصد کاهش یافته و ضریب هوشی افراد با مصرف ید بالاتر رفته است.
عزیزی بر استمرار حمایت از کارخانه‌های نمک ید دار، اجرای دقیق ید دار کردن نمک، پایش مستمر و منظم توسط وزارت بهداشت، فعال نگهداشتن کمیته کشوری مبارزه با کمبود ید و تجویز مکمل یاری ید زنان باردار را ضروری دانست.
وی با بیان اینکه مردم نباید اطلاعات پزشکی در زمینه مصرف نوع نمک را از فضای مجازی دریافت نکنند، افزود: در حال حاضر شیوع گواتر در نوجوانان و جوانان از ۶۸ درصد در ۳۰ سال اخیر به هفت درصد کاهش یافته و ضریب هوشی افراد با مصرف ید بالاتر رفته است.
عزیزی با بیان اینکه مصرف داروی یدوفولیک در زنان باردار کاهش یافته است، گفت: عدم آگاهی پزشکان از اهمیت مصرف داروی یدوفولیک به عنوان مکمل، از دلایل اصلی کاهش مصرف آن در زنان باردار است.
وی با اشاره به اینکه مشکل کمبود ید در کشور وجود ندارد، اظهار کرد: درحالی که سال‌های گذشته ۶۸ درصد دانشجویان با مشکل بزرگی غده تیرویید و بیماری گواتر درگیر بودند، امروز این آمار به ۵ تا ۶ درصد کاهش یافته است.
رئیس پژوهشگاه غدد درون ریز و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی افزود: کاهش رشد جسمی و ذهنی در کودکان و بروز مشکل تیرویید در بزرگسالان نشانه کمبود ید است.
به گفته دکتر عزیزی، ۷۵ درصد چاقی، دیابت(حدود ۱۴ درصد افراد بالای ۲۰ سال به آن مبتلا هستند)، پوکی استخوان(به خصوص در زنان بعد از دوران یایسگی)، کمبود ویتامین دی، کمبود مصرف کلسیم، و کم و یا پر کاری تیرویید از شایع‌ترین بیماری‌ها در جامعه محسوب می‌شود.
وی با بیان اینکه غربالگری تیرویید برای ۹۹ درصد نوزادان متولد شده در کشور انجام می شود، اظهار کرد: بر اساس مطالعات انجام شده، حدود ۱۲ درصد بیماری‌های تیرویید در کشور، کم کاری پنهان و آشکار(تیرویید) و یک درصد هم پرکاری تیرویید آشکار است ضمن اینکه یک تا ۲ درصد افراد جامعه نیز دارای گره تیرویید هستند.
وی با بیان اینکه هنوز و از نظر علمی، ارتباط مصرف غذاهای آماده با بروز بیماری‌های تیرویید ثابت نشده است، اما بر اساس مطالعات انجام شده در اروپا استفاده از مواد پلاستیکی و مصنوعی در دوره طولانی مدت ممکن است اثرات سویی در خصوص تیرویید داشته باشد ضمن اینکه مصرف زیاد و طولانی مدت سویا نیز برای کسانی که زمینه کم کاری تیرویید دارند، مضر است.
دکتر عزیزی با تاکید بر اینکه روش‌های سنتی تاثیری بر درمان بیماری های تیرویید ندارد، اظهار کرد: براساس آمارهای رسمی نسبت ابتلا به سرطان تیرویید، پنج تا ۱۰ نفر به ازا هر یک میلیون نفر است.
وی تصریح کرد: در حال حاضر تولید یک داروی موثر برای درمان تیرویید توسط شرکتهای دانش بنیان در مرحله آزمایش است که نتایج مثبتی هم داشته و به زودی در این خصوص اطلاع رسانی لازم انجام خواهد شد.
منبع: ایرنا
