بخشنامههای متعدد و سردرگمی تولیدکننده
اکبر خانی ، مدیرعامل شرکت گلنوش
با توجه به افزایش جمعیت مسلمانان جهان، هر روزه به اهمیت بحث حلال در جهان بیش از پیش اضافه میشود. با وجود این مورد متاسفانه ما در کشورمان به اندازه ای که باید به این موضوع نپرداختهایم و اطلاعرسانی درباره این موضوع و نحوه آن جای کار بیشتری دارد و اداره استاندارد به عنوان متولی اصلی این بحث باید تمرکز بیشتری را بر بحث اطلاعرسانی و معرفی ظرفیتهای موجود در بحث حلال اختصاص دهد. تمرکز در بحث حلال بیشتر از محصولات کشاورزی بر محصولات گوشتی و دامی متمرکز است اما محصولات کشاورزی نیز با استفاده از نشان حلال میتوانند بر کیفیت و سلامت محصولاتشان تاکید کنند. طبیعتا تمرکز بازار محصولات حلال بیشتر بر کشورهای مسلمان است اما کشورهای غیرمسلمان دارای جمعیت مسلمان نیز میتوانند جزو بازار هدف باشد.
گفتیم که بازار محصولات حلال این روزها بیشتر از همیشه داغ است و طبیعتا گردش مالی چشمگیری نیز دارد؛ کشورهای گوناگون از قبیل اندونزی، عربستان، ترکیه، امارات و پاکستان تمرکز و توجه زیادی را به این صنعت اختصاص دادهاند و پیشروان صنعت مانند ترکیه موفق شدهاند با نیازسنجی صحیح بازار کشورهای هدف به درآمد بسیار خوبی از این حوزه برسند. با یک حساب و کتاب ساده متوجه میشویم که ایران ظرفیتهای بسیار متنوع و گستردهتری در حوزههای گوناگون صنعت حلال نسبت به کشورهای رقیب دارد و میتواند در صورت استفاده صحیح از این ظرفیتها به پیشروی بیرقیب این صنعت تبدیل شود. در اینجا یک سوال ایجاد میشود و آن اینکه چرا با وجود انواع ظرفیتها و پتانسیلهای انتسابی و اکتسابی ایران در میان صادرکنندگان محصولات حلال جایگاه مناسبی ندارد و نتوانسته از ظرفیتهای خود به خوبی استفاده کند؟ پاسخ این سوال را باید در اقدامات دولت جستوجو کرد.
در بخش خصوصی این باور وجود دارد که اگر اجازه دهد تولیدکنندگان خود کارشان را انجام دهند کارها بسیار بهتر انجام میشود تا زمانی که دولت به قصد بهبود اوضاع در امور دخالت کند. حجم بخشنامههای گوناگون و بیثباتی آنها در طول سال تا جایی است که تولیدکننده باید چند نفر را تنها به قصد اجرای آنها استخدام کند! تصمیمگیریها عجولانه است و گاها میبینیم در طول سال چندین تصمیم موازی گرفته میشود که تنها باعث سردرگمی تولیدکننده خواهد شد. متولی اصلی این حوزه در ابتدا بخش خصوصی بود اما در چند سال اخیر اداره استاندارد به متولی اصلی این حوزه تبدیل شده است.
در این میان موضوعاتی از قبیل حل افایتیاف و رفع تحریمها میتواند باعث گشایش در بسیاری از این موارد شود و خصوصا در بحث صادراتمان بسیار تاثیرگذار شود. ما در حال حاضر با برخی از کشورهای اروپایی نظیر انگلستان، رومانی و روسیه همکاری داریم و به آنها محصولات غذایی از قبیل رب گوجه و انواع کنسرو را صادر میکنیم اما صادرات به این کشورها به علت محدودیتهای ناشی از شرایط تحریم دشوارتر از کشورهای اطراف است. در صورت حل موضوع افایتیاف میتوان به دسترسی به بازارهای بیشتر امیدوار بود.