واردات جایگزین تولید می‌شود؟
جهان صنعت_کارشناسان کشاورزی و اقتصادی هشدار می‌دهند که تولید گندم با کاهش چشمگیری مواجه شده و کشاورزان با مشکلات متعددی از جمله قیمت‌گذاری ناعادلانه تا مشکلات تامین آب و قطعی برق مواجه هستند. گندم‌کاران در سال زراعی جاری که از مهرماه ۱۴۰۳ آغاز شده با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو شدند چون ابتدای کشت گندم‌شان مقارن با قطعی برق و ناترازی شد تا جایی که حتی به درستی نتوانستند دو آب مهمی که ابتدای کشت گندم نیاز است و دانه‌های خوشه‌های طلایی گندم‌هایشان به آن بستگی دارد را نداشته باشند.
مشکلات گندم‌کاران اما حتی قبل از کشت یعنی شهریورماه آغاز شد که دولت قیمت پیشنهادی کشاورزان را نپذیرفت و روی قیمت ۲۰هزار و ۵۰۰تومان پافشاری کرد تا به عقیده کشاورزان امروز شاهد کاهش انگیزه تولید از سوی گندم‌کاران باشیم.
جالب اینکه فعالان صنفی و تشکل‌های کشاورزی در سراسر کشور نسبت به این موضوع هشدار دادند اما دولت توجهی به این موضوع نکرد تا جایی که حتی بنیاد گندم‌کاران نسبت به کاهش تولید گندم و ضرورت واردات این محصول بعد از یک سال خودکفایی هشدار داد.
کاهش فاحش تولید گندم
سال زراعی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ به لحاظ تولید گندم سالی طلایی بود و تولید ۵/۱۶میلیون تن گندم سبب شد تا کشور از واردات بی‌نیاز شود اما پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که در سال زراعی جاری، میزان تولید گندم به طرز فاحشی کاهش پیدا خواهد کرد و در نتیجه دولت مجبور به واردات می‌شود تا مشکلی که خودش با ناترازی‌ها پدید آورده را به هزینه‌های هنگفتی حل کند.
صدای اعتراض کشاورزان اما نسبت به قطعی برق چاه‌ها و عدم تامین آب مورد نیازشان در کنار قیمت‌گذاری گندم متاسفانه شنیده نشد و امروز بسیاری از صاحب‌نظران بر این عقیده هستند که کشاورزان در کشت گندم با ضرر روبه‌رو شده‌اند.
عطاءالله هاشمی، رییس بنیاد گندم‌کاران کشور در گفت‌وگو با خبرنگار بازار، ضمن اشاره به اهمیت گندم برای کشورمان بیان کرد: گندم ستون اصلی خیمه غذایی کشور است لذا بحث شوخی‌برداری نیست و باید کمال دقت‌نظر را در آن داشت اما سوالی که ما از مسوولان داریم این است که چطور الزاماتی که باید برای گندم داشته باشیم به راحتی رعایت نمی‌شود ؟
باید وارد‌کننده باشیم
هاشمی بیان کرد: امسال به‌راحتی متاسفانه باید وارد‌کننده گندم باشیم. این در حالی است که به همت گندم‌کاران در سال گذشته به خودکفایی رسیده بودیم و نیازی به واردات نداشتیم. ما هم در بخش نانوایی‌ها و هم‌صنف و صنعت سال گذشته نیازی به واردات نداشتیم اما همین اقدامات صورت گرفته ماند قطعی برق چاه‌ها به راحتی ما را وارد‌کننده گندم می‌کند.
وی افزود: ما بین سال های ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۳ قیمت‌گذاری مناسبی برای گندم داشتیم و حتی در سال ۱۴۰۲ دوبار اصلاح قیمت خرید تضمینی گندم رقم خورد و این امر کشاورزان را دلگرم می‌کرد که دولت به فکر منافع کشاورزان است ولی وقتی قیمت کم گذاشته می‌شود و بر روی آن اصرار می‌کنند که اصلاحی صورت نگیرد، طبیعتا تاثیرات منفی خودش را می‌گذارد و دولت به این موضوع بی‌توجه است.
رییس بنیاد گندم‌کاران کشورمان ادامه داد: شهریورماه سال قبل بود که قیمت ۲۰هزار و ۵۰۰تومانی گذاشته شد و ما بلافاصله در یک گرداب هولناکی به نام نرخ ارز و تصاعدی بودن تورم افتادیم و در صورتی است که در تمام این هشت ماه نرخ گندم اصلاح نشده است.
الزام اصلاح نرخ گندم
هاشمی با بیان اینکه بارها اعلام کردیم که باید نرخ گندم اصلاح شود و با این قیمت کشاورز ورشکسته می‌شود، ابراز داشت: متاسفانه ما در دولت به جایی نرسیدیم لیکن با قیمت کنونی کشاورز سودی نخواهد برد و دلسرد می‌شود.
وی افزود: سال گذشته ۵/۱۶میلیون تن گندم در کشور تولید شد که ۵/۱۲میلیون تن آن توسط دولت خرید تضمینی شد اما امسال پیش‌بینی می‌شود که حداکثر تولید کل کشورمان به ۱۲میلیون تن هم نخواهد رسید و میزان خرید تضمینی هم بین ۸ الی ۵/۸ میلیون تن خواهد بود و لذا ۴تا ۵/۴میلیون تن گندم باید وارد کنیم.
تاثیر مستقیم بر سفره مردم
محمدحسین خنکال، دبیر خانه کشاورز استان سمنان نیز در همایش گندم و نان با بیان اینکه دولت اگر می‌گوید مقوله تولید گندم دارای اهمیت است باید چالش‌های تولید گندم را هم حل کند، گفت: تولید گندم تاثیر مستقیم بر سفره و زندگی و نان مردم دارد و ما کشاورزان هم پذیرفته‌ایم که باید گندم را تولید کنیم تا سفره‌های مردم خالی نباشد اما چه کنیم که امروز وضعیت کشاورزی کشورمان با قطعی‌های مکرر برق و کم‌آبی و قیمت‌گذاری و… جالب نیست. خنکال که مسوول بنیاد گندم‌کاران استان سمنان نیز محسوب می‌شود با بیان اینکه قیمت خرید تضمینی گندم امسال ۱۷درصد افزایش داشت در صورتی که همه شاهد هستیم که تورم از شهریورماه که قیمت‌گذاری شده تا به امروز چقدر افزایش داشته است، بیان کرد: بنیاد ملی گندم‌کاران با مشقت فراوان تلاش می‌کنیم که بتوانیم قیمت را اصلاح کنیم هر چند همین افزایش قیمت هم با تورمی که به وجود آمده، همخوانی ندارد اما چه کنیم که ما کشاورزان نمی‌توانیم کار دیگری انجام دهیم. وی با بیان اینکه شعار سال جاری سرمایه‌گذاری برای تولید است، افزود: سال گذشته جهش تولید با کمک مردم به هیچ وجه محقق نشد و حتی ناترازی‌های انرژی و مشخصا برق زیان‌هایی را هم به تولیدکنندگان و مردم وارد کرد و کشاورزان با پدیده‌هایی مانند بستن چاه‌های آب، جریمه چاه‌های آب، افزایش قیمت نهاده‌ها و خشکسالی و… روبه‌رو شدند که بسیار اذیت‌شان کرد. به عبارت دیگر هم طبیعت و هم مسوولان کشاورزان را تحت فشار قرار داده‌اند.
یک کارشناس کشاورزی، ضمن اشاره به افزایش هزینه‌های تولید برای کشاورزان و گندم‌کاران بیان کرد: امروز در حالی گندم ۲۰هزار و ۵۰۰تومان خرید تضمینی می‌شود که بنا به محاسباتی که انجام می‌شود شامل پول کود و کشت و کارگر، بذر و ادوات و سمپاشی و … مبلغ خرید تضمینی گندم باید ۲۷هزار تومان باشد تا کشاورز هزینه فایده سر‌به‌سر شود که با قیمت کنونی بسیار فاصله دارد.
رشد هزینه‌های تولید
محسن دربانیان با بیان اینکه همه هزینه‌ها و کالاها و نهاده‌ها و خدمات و… از سال ۱۴۰۲ تاکنون بعضا بیش از ۵۰ الی ۱۰۰درصد رشد کردند و برای مثال سمی که پاکتی ۳۵۰هزار تومان بود به یک‌میلیون تومان رسیده اما قیمت گندم از ابتدای سال زراعی ۱۴۰۲-۱۴۰۳ تاکنون ۱۵ الی ۱۷درصد رشد داشته است، بیان کرد: این موضوع نشان می‌دهد که قیمت‌گذاران هیچ درکی نسبت به شرایط کشاورزان ندارند. وی با بیان اینکه در سال‌های ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲ قیمت‌گذاری گندم به خوبی اعمال شد و شاهد رضایتمندی کشاورزان بودیم که قطعا حاصل این رضایتمندی هم تولید بیش از ۹۵هزار تن گندم فقط در استان سمنان بود که سال‌ها رکورد گندمش بین ۶۷ تا ۷۴هزار تن می‌چرخید، افزود: متاسفانه این برخورد دولتی‌ها کشاورزان و گندم‌کاران را دلسرد می‌کند و این شرایط اصلا به نفع کشورمان نیست.
