کوچ اجباری مستاجران به شهرهای دورتر
جهان صنعت– افزایش عجیب‌وغریب اجاره‌بها و هزینه‌های زندگی که در سال‌های قبل مستاجران را به حاشیه تهران رانده بود، اکنون در حال کوچاندن اجباری آنها به شهرهای دورتر در استان‌های همجوار است. در سال‌های اخیر افزایش سرسام‌آور هزینه‌های زندگی در تهران بسیاری از شهروندان را به سوی شهرهای حاشیه‌ای این کلانشهر سوق داده است، با این حال، گزارش‌های میدانی نشان می‌دهد که این مهاجرت به حاشیه نه‌تنها مشکلات مالی این افراد را حل نکرده بلکه با افزایش چشمگیر اجاره‌بها در شهرستان‌های اطراف تهران، بار مضاعفی بر دوش آنها نهاده و این وضعیت، موجی از مهاجرت‌های جدید به شهرهای دورتری مانند ایوانکی، هشتگرد، فردیس و ساوه را به دنبال داشته است. در شهرستان‌های مختلف اطراف تهران، مالکان و موجران در ابتدای فصل جابه‌جایی‌ها، افزایش ۴۰ تا ۱۰۰درصدی اجاره‌بها را نسبت به سال گذشته مطالبه می‌کنند. این افزایش در حالی رخ می‌دهد که بسیاری از فعالان بازار مسکن این قیمت‌ها را غیرواقعی و خارج از توان مالی مستاجران می‌دانند.
به عنوان مثال در پاکدشت برای یک واحد آپارتمان ۷۰متری با امکانات ابتدایی، در طبقه سوم بدون آسانسور، موجر ۱۰۰میلیون تومان ودیعه و ۸میلیون تومان اجاره ماهانه طلب می‌کند، این رقم افزایش ۵۳درصدی نسبت به سال گذشته را نشان می‌دهد یا در صفادشت ملارد نیز در واحدی که سال گذشته با ۱۰۰میلیون تومان ودیعه و ۳میلیون تومان کرایه ماهانه اجاره داده شده بود، اکنون موجر برای تمدید قرارداد، ۷میلیون تومان اجاره یا افزایش ۱۰۰میلیون تومانی ودیعه را مطالبه می‌کند.
این افزایش قیمت‌ها در حالی رخ می‌دهد که فصل جابه‌جایی‌ها تازه آغاز شده و انتظار می‌رود با افزایش تقاضا، فشار بر مستاجران بیش از پیش تشدید شود.
مطابق آمار مرکز آمار ایران، در مناطق شهری کشور، ۶۹درصد خانوارها مالک و ۲۳درصد مستاجر هستند. این نسبت در مناطق روستایی به ۸۹درصد مالکیت و تنها ۴/۴درصد استیجار می‌رسد. این آمار نشان‌دهنده وابستگی قابل‌توجه بخش بزرگی از جمعیت شهری به بازار اجاره است که هرگونه نوسان در آن، مستقیما زندگی میلیون‌ها نفر را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد.
افزایش اجاره‌بها در حاشیه تهران را می‌توان به چند عامل نسبت داد؛ نخست، تقاضای بالای مسکن در این مناطق به دلیل مهاجرت از تهران است که فشار بر بازار اجاره را افزایش داده، دوم، تورم عمومی اقتصاد کشور که هزینه‌های زندگی را در همه بخش‌ها بالا برده است و سوم، نبود نظارت کافی بر بازار اجاره که به موجران اجازه می‌دهد قیمت‌ها را به‌صورت غیرمنطقی افزایش دهند.
کارشناسان معتقدند که برای کنترل این بحران، دولت باید اقدامات چندجانبه‌ای انجام دهد. افزایش عرضه مسکن استیجاری از طریق ساخت واحدهای مسکونی و حمایت از ساخت‌وساز، تقویت نظارت بر بازار اجاره و ارائه تسهیلات مالی به مستاجران کم‌درآمد از جمله این اقدامات است، همچنین توسعه زیرساخت‌های شهری در شهرهای حاشیه‌ای می‌تواند از فشار بر شهرهای نزدیک به تهران بکاهد و مهاجرت به این مناطق را تسهیل کند.
افزایش بی‌سابقه اجاره‌بها در حاشیه تهران، زندگی بسیاری از شهروندانی را که به امید کاهش هزینه‌ها به این مناطق مهاجرت کرده بودند، به شدت تحت تاثیر قرار داده است. این بحران نه‌تنها فشار مالی بر این خانواده‌ها را افزایش داده بلکه آنها را به سوی مهاجرت‌های جدید به شهرهای دورتری سوق داده است در حالی که سیاست‌های دولتی مانند اعطای اختیار به استان‌ها برای کنترل اجاره‌بها بدون نظارت کافی می‌تواند چالش‌های جدیدی ایجاد کند.
برای بسیاری از مستاجران، آینده نامعلوم است، آنها بین ماندن در حاشیه تهران با اجاره‌های سرسام‌آور و مهاجرت به شهرهای دورتر با چالش‌های جدید گرفتار شده‌اند.
آنچه مسلم است نیاز فوری به راهکارهای جامع و پایدار برای حمایت از این قشر آسیب‌پذیر است تا از تشدید این بحران اجتماعی جلوگیری شود.
منبع: بازار
