برق ابربحران می‌شود

جهان صنعت– افزایش اعتراض‌ها درباره قطعی برق و شدت گرفتن ناترازی در سال‌جاری، وزیر نیرو را در معرض استیضاح قرار داده است. نمایندگانی که عباس علی‌آبادی، وزیر نیرو را تهدید به استیضاح می‌کنند، براین باورند که مشکل ناترازی ناشی از ضعف مدیریت است.

بحران برق امسال وارد چهارمین سال خود می‌شود. هر سال بدتر از سال گذشته. آنطور که ‌هاشم اورعی، استاد دانشگاه صنعتی شریف گفته است: کسری برق در اوج تابستان امسال به ۲۴‌هزار مگاوات می‌رسد و این ناترازی برق، بحرانی است که دارد به سمت ابربحران می‌رود.

کارشناسان براین باورند که کمبود سرمایه‌گذاری باعث شده که تولید از رشد مصرف جا بماند و همزمان برخی از آنان براین باورند که افزایش مصرف در ایران ناشی از شدت مصرف انرژی است به طوری که ایران یکی از بزرگ‌ترین مصرف‌کنندگان انرژی در ایران است.

گروهی دیگر هم می‌گویند که فرسودگی نیروگاه‌ها و روند سریع استهلاک و کاهش راندمان تولید همگی دست به دست هم داده و وضعیت تولید برق را در بحران قرار داده است. هرچند وزیر نیرو مصرف بالای برق و البته استخراج رمز ارز و برق دزدی را عامل تشدید ناترازی عنوان کرده، با این حال گزارش‌های کارشناسی نشان می‌دهد که همه موارد اتفاقا درست است. شرایط نامساعدی که باعث شده فشار بر بخش صنعت طاقت‌فرسا شود و برای بخش خانگی هم غیرقابل تحمل شده است. ‌آش آنقدر شور شده که دونالد ترامپ، رییس‌جمهور آمریکا هم ناترازی برق ایران را به سخره می‌گیرد.

بازتاب‌های گسترش ناترازی و اعتراض‌های مردمی، وزیر نیرو را در تیررس استیضاح قرار داده است. نمایندگان در روزهای نشست علنی هفته گذشته بارها نسبت به ناترازی برق اعتراض و وزیر را تهدید به استیضاح کردند.

بهنام سعیدی، نماینده مردم جیرفت و عنبرآباد در صحن علنی مجلس گفت: وزیر نیرو باید به مجلس بیاید و به نماینده‌ها پاسخ بدهد.

او تاکید کرد: آنچه در وزارت نیرو می‌گذرد، مشکل ناترازی نیست. مشکل مدیریت است. مدیریت در آنجا{وزارت نیرو} معنا ندارد. وزارت نیرو معاون پارلمانی هم ندارد. هیچ‌کس پاسخگوی سوال نمایندگان نیست. یک‌ماه پیش از وزیر نیرو سوال کردیم گفتند به ما یک ماه مهلت بدهید. یک ماه مهلت دادیم اما کوچک‌ترین اقدامی نکردند.

او افزود: امروز استیضاح وزیر نیرو را مطرح کردیم و تا آخر هم دنبال می‌کنیم، مگر اینکه وزیر نیرو بیاید و پاسخ نمایندگان را بدهد.

سعیدی تصریح کرد: ما می‌گوییم که اگر ناترازی برق وجود دارد که ما هم قبول داریم اما چرا اختیار به استانداران نمی‌‌دهید؟ چرا مدیریت نمی‌کنید؟ چرا زیرمجموعه خودتان را رهبری نمی‌کنید؟ حرف ما این است خواهش می‌کنم وزیر محترم نیرو پاسخگوی زیرمجموعه خودش باشد.

کارخانه‌ها رو به تعطیلی است

در حالی که قطع برق بخش خانگی و کشاورزی امسال افزایش یافته است، صنایع وارد چهارمین قطع برق در تابستان شده‌اند. نماینده درود و ازنا در صحن علنی مجلس خطاب به وزیر نیرو گفت: تمام کارخانه‌‌داران درود و ازنا به من زنگ زدند و گفتند که اعلام کردند برق کارخانه‌ها باید قطع بشود؛ این صدای خاموشی کارخانه‌ها را نمی‌دانم عزیزان می‌شنوند یا نه؟ این صدای بی‌برقی نیست. این صدای بی‌تدبیری و بی‌عدالتی است.

وی افزود: آقای رییس! مگر صنایع لرستان چقدر برق می‌برند که تمام برق صنایع لرستان را قطع و کارخانه‌ها را دارند تعطیل می‌کنند؟

در کجای دنیا برای مدیریت بحران اول برق کارخانه‌ها را قطع می‌کنند؟ خاموشی امروز کارگاه‌ها روشن‌کننده یک حقیقت تلخ است که در اولویت‌بندی شما اول برق کارخانه‌ها را قطع می‌کنند.به گفته وی، خاموشی امروز کارگاه‌ها روشن‌کننده یک حقیقت تلخ است که در اولویت‌بندی شما کارگر ته صف قرار دارد. امروز با خاموشی کارخانه‌ها کارگران را داریم تعطیل می‌کنیم و به خانه‌های‌شان می‌فرستیم.

برادر عزیز! شما چه کاره هستی؟

علی بابایی کارنامی، نماینده مردم ساری در مجلس هم گفت: چرا باید ویلاهای استان مازندران همه برق داشته باشند اما برق کارخانه سیمان و واحدهای تولیدی قطع شود؟

او با بیان اینکه در بحث ناترازی انرژی در استان‌ها قرار بود که وزیر نیرو اختیار به استانداران بدهد و دخالت هم نکند، افزود: همین الان ما خبر داریم در استان‌های شمالی به ویژه استان مازندران از یک طرف می‌گویند استانداران اختیار دارند از آن طرف تماس تلفنی می‌گیرند با مدیران شبکه صنعت برق می‌گویند که آقا باید برق واحدهای تولیدی همه قطع شود.

بابایی تصریح کرد: برادر عزیز شما چه کاره هستی در استان دخالت می‌کنی، اجازه بده استانداران تصمیم بگیرند.

عقبگرد از برنامه

ناترازی‌هایی که هر سال تکرار می‌شود، نه فقط اقتصاد کشور را گرفتار کرده بلکه برنامه‌های کلان کشور را هم دچار خدشه کرده و در برنامه‌های دولتمردان فقط وعده حل مشکل است و از نتیجه هم خبری نیست، این در حالی است که قوانین بالادست حل ناترازی برق را تکلیف کرده است.

هاشم اورعی، رییس اتحادیه انجمن‌های انرژی ایران می‌گوید: در اجرای سند چشم‌انداز ۲۰ساله به صورت کامل شکست خوردیم. در حالی که طبق سند چشم‌انداز ۲۰ساله طبق این سند قرار بود سهم انرژی‌های تجدید‌پذیر تا ۱۴۰۴ به ۳۰‌درصد برسد و این در حالی است که سهم انرژی‌های نو از تامین سبد برقی کشور امروز تنها یک‌درصد است.

او اضافه می‌کند: جدای از این قرار بود که شدت مصرف انرژی که در زمان شروع سند چشم‌انداز حدود ۵/۱برابری متوسط جهانی بود در سال پایانی اجرای برنامه برابر با استانداردهای جهانی شود اما حالا این شاخص دو تا سه برابر متوسط جهانی است.

اینها آمار شاخص‌های اقتصادی نیست که از شکست ایران در سند چشم‌انداز ۲۰ساله حکایت می‌کند، نبود سیاستگذاری‌های درست باعث شده کشوری که زمانی صادر‌کننده انرژی بود حالا نیازمند واردات انرژی است طوری که ارزش انرژی مورد نیازی که امسال باید وارد کنیم تا ناترازی‌ها صفر شود، ۳۴‌میلیارد دلار است در حالی که صادرات نفت ما امسال پیش‌بینی می‌شود درآمدی ۲۹‌میلیارد دلاری خواهد داشت.

به گفته او، هم‌زمان با جدی شدن بحران انرژی در ایران پیش‌بینی‌های جهانی درباره وضعیت اقتصادی ایران هم در حال بدتر شدن است.

این کارشناس انرژی براین باور است که مسوولان نیز برق را از یک کالای تجاری به یک ابزار سیاسی تبدیل کرده‌اند و در دوران رقابت کاندیداها در انتخابات ریاست‌جمهوری شاهد بودیم که به‌جای پرداختن درست به مساله برق و انرژی، مسابقه‌ای بین کاندیداها برقرار بود که هر کدام تاکید می‌کرد نباید قیمت حامل‌های انرژی دست بخورد در حالی که برعکس باید اصلاح در این زمینه انجام شود، الان هم مدیریت مصرف صورت نمی‌گیرد و منجر به تشدید ناترازی برق شده و هم آنکه فقیرتر است دارد پول مصرف برق افراد ثروتمند را هم می‌پردازد؛ این روالی است که باید اصلاح شود.