سبقت واشنگتن و لندن از اتحادیه اروپا
جهان صنعت- دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا روز پنجشنبه به اولین توافق تجاری دوره دوم خود با بریتانیا خبرداد که نقطه عطفی در جنگ تجاری پر فرازونشیب او به‌شمار می‌رود. براساس این توافق، انگلیس، روند عبور کالاهای آمریکایی از گمرک را با سرعت بیشتری انجام خواهد داد اما برخی جزئیات هنوز نیاز به نهایی شدن دارند.
رییس‌جمهوری آمریکا گفت: با این توافق، بریتانیا به ایالات متحده می‌پیوندد و تایید می‌کند که عمل متقابل و انصاف یک اصل اساسی و حیاتی تجارت بین‌المللی است. این توافق شامل میلیاردها دلار افزایش دسترسی به بازار برای صادرات آمریکا، به‌ویژه در کشاورزی، افزایش چشمگیر دسترسی به گوشت گاو آمریکایی، اتانول و تقریبا تمام محصولات تولید شده توسط کشاورزان بزرگ ماست. این توافق یک ماه پس از آن حاصل می‌شود که دولت ترامپ تعرفه‌های سنگینی را علیه ده‌ها کشور، از جمله انگلیس اعلام کرد و هدف آن رسیدگی به چیزی بود که ترامپ آن را تجارت ناعادلانه می‌داند.
به گفته تحلیلگران این توافق که پس از مذاکرات فشرده در هفته‌های اخیر به دست آمده است، می‌تواند به کاهش تنش‌های تجاری بین دو کشور منجر شود و تاثیرات گسترده‌ای بر روابط دوجانبه، اقتصاد هر دو کشور و حتی الگوهای تجارت بین‌المللی داشته باشد.
زمینه‌های تاریخی و انگیزه‌های توافق
طبق گزارشی که در این خصوص خبرگزاری رویترز منتشر کرده، در سال‌های اخیر، روابط تجاری آمریکا و بریتانیا با چالش‌های متعددی روبه‌رو بوده است. پس از خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا (برگزیت)، این کشور مجبور شد تا روابط تجاری خود را با شرکای اصلی، از جمله آمریکا، بازتعریف کند. از سوی دیگر، آمریکا در دوره ریاست‌جمهوری ترامپ سیاست‌های حمایت‌گرایانه‌تری را در پیش گرفت که منجر به افزایش تعرفه‌ها بر برخی کالاهای بریتانیایی شد. این تنش‌ها نه‌تنها بر تجارت دوجانبه تاثیر گذاشت، بلکه به حوزه‌های سیاسی و امنیتی نیز کشیده شد.
با روی کار آمدن دولت بایدن در آمریکا و دولت ساناک در بریتانیا، هر دو کشور تمایل بیشتری به کاهش تنش‌های تجاری از خود نشان دادند. با این حال مذاکرات اخیر حول محور لغو یا کاهش تعرفه‌های دوجانبه به‌ویژه در بخش‌هایی مانند فولاد، آلومینیوم، محصولات کشاورزی و کالاهای صنعتی، متمرکز بوده است. بنابراین کارشناسان معتقدند، این توافق می‌تواند به عنوان گامی مهم در جهت عادی‌سازی روابط تجاری و تقویت همکاری‌های اقتصادی بین دو کشور تلقی شود.
مزایای اقتصادی توافق برای آمریکا و بریتانیا
یکی از مزایای این توافق برای دو طرف، کاهش هزینه‌های تجاری برای شرکت‌هاست. لازم به ذکر است، بسیاری از شرکت‌های آمریکایی و بریتانیایی در سال‌های اخیر با افزایش هزینه‌های ناشی از تعرفه‌ها مواجه بوده‌اند. این موضوع به‌ویژه برای صنایعی مانند خودروسازی، هوافضا و فناوری چالش‌برانگیز بوده است. در نتیجه با کاهش تعرفه‌ها، این شرکت‌ها می‌توانند هزینه‌های تولید و صادرات را کاهش دهند و در نتیجه رقابت‌پذیری بیشتری در بازارهای جهانی داشته باشند.
دومین موضوع کاهش قیمت کالاها برای مصرف‌کنندگان است. به گفته برخی کارشناسان، افزایش تعرفه‌ها در سال‌های گذشته باعث شده که قیمت بسیاری از کالاهای وارداتی برای مصرف‌کنندگان در هر دو کشور افزایش یابد. لذا با لغو یا کاهش این تعرفه‌ها، مصرف‌کنندگان آمریکایی و بریتانیایی می‌توانند از کاهش قیمت‌ها در محصولاتی مانند مواد غذایی، پوشاک و کالاهای الکترونیکی بهره‌مند شوند. موضوع سوم در این خصوص جلب اعتماد سرمایه‌گذاران است. در واقع نوسانات تجاری بین آمریکا و بریتانیا در سال‌های اخیر باعث بی‌ثباتی در بازارها و نگرانی سرمایه‌گذاران شده است. در نتیجه این توافق می‌تواند به ثبات بیشتر در روابط تجاری بین دو کشور منجر شود و اعتماد سرمایه‌گذاران را جلب کند. این امر به‌ویژه برای بخش‌های مالی و خدمات حرفه‌ای که از همکاری نزدیک بین دو کشور سود می‌برند، حائز اهمیت است.
تاثیر سیاسی و استراتژیک توافق
به گفته ناظران، اختلافات تجاری در سال‌های اخیر نه‌تنها بر اقتصاد، بلکه بر روابط سیاسی آمریکا و بریتانیا نیز تاثیر گذاشته است. لذا این توافق می‌تواند به کاهش تنش‌ها کمک کرده و فضای مناسبی برای همکاری‌های گسترده‌تر در زمینه‌هایی مانند امنیت، دفاع و سیاست خارجی ایجاد کند. از سوی دیگر در شرایطی که بسیاری از کشورها به سمت سیاست‌های حمایت‌گرایانه حرکت کرده‌اند، این توافق می‌تواند به عنوان نمونه‌ای موفق از حل اختلافات تجاری از طریق مذاکره مورد توجه قرار گیرد. در واقع آمریکا و بریتانیا با این توافق نشان می‌دهند که حتی پس از دوره‌ای از تنش‌ها، می‌توان به راه‌حل‌های دوجانبه دست یافت.
برای بریتانیا، این توافق فرصتی است تا پس از خروج از اتحادیه اروپا، جایگاه خود را به عنوان یک شریک تجاری مستقل تثبیت کند. از سوی دیگر، آمریکا نیز می‌تواند با این توافق، متحد سنتی خود در اروپا را تقویت کند و همکاری‌های استراتژیک را گسترش دهد.
چالش‌های پیش‌رو
اگرچه این توافق می‌تواند گامی مثبت در روابط دوجانبه باشد اما چالش‌هایی نیز وجود دارد. یکی از این چالش‌ها واکنش صنایع داخلی است؛ به طوری که برخی صنایع در هر دو کشور ممکن است از کاهش تعرفه‌ها احساس تهدید کنند و فشارهایی برای حفظ حمایت‌های دولتی وارد آورند. مساله بعدی واکنش اتحادیه اروپاست. زیرا اتحادیه اروپا به عنوان یکی از شرکای اصلی تجاری آمریکا و بریتانیا، ممکن است نگران باشد که این توافق به ضرر منافع تجاری آن عمل کند. از سوی دیگر پایبندی به توافق در بلندمدت نیز امری دشوار به نظر می‌رسد چرا که تغییر سیاست‌های تجاری در آینده، به‌ویژه در صورت تغییر دولت‌ها، می‌تواند تداوم این توافق را تحت‌تاثیر قرار دهد.
با این حال، توافق تجاری آمریکا و بریتانیا می‌تواند نقطه عطفی در روابط دوجانبه این دو کشور باشد. این توافق نه‌تنها به کاهش تنش‌های تجاری و کاهش هزینه‌ها برای شرکت‌ها و مصرف‌کنندگان کمک می‌کند، بلکه می‌تواند به تقویت همکاری‌های استراتژیک در سایر حوزه‌ها منجر شود. علاوه بر این موفقیت این توافق به اجرای موثر آن و توانایی دو کشور در مدیریت چالش‌های داخلی و بین‌المللی بستگی دارد. اگر این توافق به خوبی اجرا شود، می‌تواند الگویی برای سایر کشورها در حل اختلافات تجاری از طریق مذاکره باشد و به کاهش روند فزاینده حمایت‌گرایی در اقتصاد جهانی کمک کند.
