چابهار مظلوم

«جهان‌صنعت»- توسعه منطقه مکران و بندر چابهار هر از چند گاهی به هر دلیلی بر سر زبان‌ها می‌افتد و جار و جنجالی به پا شده و سپس دوباره به فراموشی سپرده می‌شود. خبرهای پرشماری در همین چند ماه تازه سپری شده از سوی مدیران عالی‌رتبه دولت منتشر و حتی گفته شد که احتمال دارد این منطقه به عنوان پایتخت ایران انتخاب شود. این گزارش‌ها و خبرها اما در عمل به کار نمی‌آیند و هیچ اتفاق بزرگ و مثبتی برای توسعه این منطقه و به ویژه بندر مظلوم چابهار نمی‌افتد. تازه‌ترین خبر در این‌باره را یک فعال حمل‌ونقل ارائه و تصریح کرده که کشور هند برای بهره‌برداری از این بندر کاری نکرده است. این فعال بخش‌خصوصی باور دارد که گویا هند اصولا به دلایل سیاست خارجی ایران قصد ندارد تحرکی در این بندر را در دستور کار قرار دهد. برخی احتمال می‌دهند در حالی که جو بایدن سرمایه‌گذاری در چابهار را برای مقابله با توسعه بندر گوادر پاکستان لغو کرده بود احتمال دارد این لغو از سوی ترامپ منحل شده و سرمایه‌گذاری در چابهار به صف تحریم‌ بپیوندد.
پرسش شهروندان این است که چرا نهادهای حاکمیتی باوجود اینکه همه و همه می‌دانند توسعه چابهار و توسعه منطقه مکران تا چه اندازه می‌تواند برای توسعه شرق ایران و توسعه کل کشور فایده داشته باشد چرا کاری برای توسعه آن انجام نمی‌دهند؟ به نظر می‌رسد نگاه به شرق به مثابه راهبرد سیاست خارجی و ادامه تنش با غرب به ویژه با آمریکا یکی از دلایل مهم و اصلی راکد ماندن فعالیت‌های سرمایه‌گذاری در این منطقه مهم است. از طرف دیگر نهادهای حاکمیتی اجازه حضور گسترده بخش‌خصوصی برای سرمایه‌گذاری در این منطقه را نخواهند داد زیرا هراس دارند که بخش‌خصوصی در این بندر به نیروی نخست تبدیل شود. حالا چه باید کرد؟ یک راه این است که سیاست خارجی را به سویی سوق دهیم که در انتهای راه سرمایه‌گذاری در این منطقه را آزاد کند، یک راه دیگر این است که نهادهای حاکمیتی در بالاترین سطح اجازه دهند بخش‌خصوصی ایران کنسرسیوم متشکل از شرکت‌های حمل‌ونقل، سرمایه‌گذاری و نهادهای توسعه‌ای تشکیل دهد و این کنسرسیوم اجازه داشته باشد با شرکت‌های خارجی علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری مشارکت کرده و چابهار مظلوم را از غربت درآورند. آیا قرار است چابهار تا ابد منتظر بماند تا شرایط جمهوری اسلامی ایران به ثبات در جذب سرمایه‌گذاری خارجی برسد؟ در دنیایی که مزیت‌های طبیعی و خدادادی با سرعت برق و باد در پیمان‌های چند جانبه از یک منطقه به منطقه دیگر کوچ می‌کنند منتظر ماندن کار غیرمنطقی است.
پیشنهاد می‌شود بخش‌خصوصی ایران یک مطالعه کارشناسانه و دقیق و بهنگام از امروز و فردای چابهار را در دستور کار قرار دهد و راهی برای تحرک بیشتر فراهم کند. نهادهای حاکمیتی نیز اگر نمی‌توانند در این مسیر به بخش‌خصوصی کمک کنند بهتر است راه را برای سرمایه‌گذاری آنها باز کنند. استفاده نکردن از مزیت‌های جغرافیایی بدترین ظلمی است که به چابهار می‌شود.