سوغات اقتصادی از دوشنبه

وزیر خارجه از «تقویت همکاری‌های دفاعی و امنیتی» به‌عنوان یکی از جوانب توافق راهبردی تهران- مسکو نام برد

گروه سیاسی- مسعود پزشکیان عصر دیروز در راس هیاتی بلندمرتبه متشکل از شماری از وزیران و معاونان ریاست‌جمهوری راهی دوشنبه پایتخت تاجیکستان شد. این در حالی است که رییس‌جمهور و هیات همراه که و با هدف گسترش روابط دوجانبه و امضای توافقنامه جامع با تاجیکستان و مسکو قدم در مسیر این سفر سه‌روزه گذاشته‌اند، در ادامه و پس از دیدارهای جداگانه و گفت‌وگو با رییس‌جمهور، رییس‌مجلس و نخست‌وزیر تاجیکستان، دوشنبه را به مقصد مسکو ترک می‌کند تا در بخش دوم از این سفر به مقصد روسیه، علاوه بر دیدارهای جداگانه با رییس‌جمهور و نخست‌وزیر روسیه، با تجار و صنعتگران روسی نیز گفت‌وگو کند. این در حالی است که حبیب‌الله عباسی، مدیرکل روابط عمومی ریاست‌جمهوری، سفر رییس‌جمهور به تاجیکستان و سپس روسیه را «تحولی در روابط ایران با این دو کشور» توصیف کرده و گفته که در جریان سفر پزشکیان به روسیه و دیدار با ولادیمیر پوتین، موافقتنامه جامع همکاری بلندمدت میان ایران و روسیه امضا می‌شود.
بنابراین گزارش هیات عالی‌رتبه همراه رییس‌جمهور در جریان سفر به تاجیکستان عبارتند از سیدعباس عراقچی وزیر خارجه، فرزانه صادق وزیر راه‌وشهرسازی، رضا صالحی‌امیری وزیر میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، عباس علی‌آبادی وزیر نیرو و عبدالناصر همتی وزیر اقتصاد در جریان سفر دوم به مقصد مسکو نیز علاوه‌بر سیدعباس عراقچی وزیر امور خارجه، محسن پاک‌نژاد وزیر نفت، عبدالناصر همتی وزیر اقتصاد، فرزانه صادق وزیر راه‌وشهرسازی، غلامرضا نوری‌قزلجه وزیر جهاد کشاورزی، عباس علی‌آبادی وزیر نیرو، محمد اسلامی رییس سازمان انرژی اتمی و محمدرضا فرزین رییس‌کل بانک مرکزی، رییس‌جمهور را در این سفر همراهی می‌کنند.
روایت عراقچی از جزئیات سفر پزشکیان به تاجیکستان
این در حالی بود که پیش از عزیمت رییس‌جمهور و هیات بلندمرتبه همراه به نخستین مقصد این سفر سه‌روزه که همان دوشنبه پایتخت تاجیکستان بود، وزیر امور خارجه برخی از جزییات این سفر را تشریح کرد و از جمله از امضای ۲۰ یادداشت تفاهم در حوزه‌های مختلف اقتصادی، سرمایه‌گذاری، تجاری، گردشگری و حمل‌ونقل خبر داد.
سیدعباس عراقچی با اشاره به روابط دیرینه فرهنگی میان ایران و تاجیکستان گفت: «همچنین همایش بزرگی با محوریتِ تجاری و اقتصادی خواهیم داشت و جمع زیادی از بازرگانان ایرانی ضمن عزیمت به تاجیکستان در این کشور به سر می‌برند و با همتایان خود و جامعه تجاری تاجیکستان جلسات مشترکی خواهند داشت و روسای جمهور دو کشور نیز در این نشست حضور یافته و صحبت خواهند کرد.
یادداشت عراقچی درباره روابط تهران-مسکو
با این همه اما در حالی که بی‌تردید مهم‌ترین برنامه رییس‌جمهور در سه روز پیش‌رو در جریان این دو سفر، امضای تفاهمنامه همکاری جامع ایران و روسیه خواهد بود. عراقچی روز گذشته در یادداشتی که به‌منظور انتشار در خبرگزاری نووستی روسیه تدوین شده، نوشت: «این توافق میان ایران و روسیه که زمان آن ۲۰ساله است، نه‌تنها یک سند سیاسی، بلکه نقشه‌راه آینده است.این توافق شامل تمامی جنبه‌های همکاری میان دو کشور است.» به‌گفته وزیر امور خارجه ایران، این سند شامل حوزه‌های همکاری اقتصادی، فناوری و امور بشردوستانه خواهد بود. او همچنین تاکید کرد که یک جنبه مهم این توافق راهبردی جدید میان ایران و روسیه تقویت همکاری‌ها در حوزه امنیتی و دفاعی خواهد بود. رییس دستگاه دیپلماسی ایران دراین‌باره یادآور شد: «تقویت همکاری در حوزه امنیتی و دفاعی یکی از جنبه‌های مهم این توافق است. ایران و روسیه تجربیات ارزشمندی در مبارزه با تروریسم و افراط‌‎گرایی دارند. چنین شراکتی با هدف تقویت ثبات منطقه‌ای و جهانی نه‌تنها در راستای منافع دوکشور، بلکه به نفع صلح جهانی است.»
عراقچی در این یادداشت با رد ادعای کشورهای غربی درباره تهدیدآمیز بودن ماهیت همکاری‌های نظامی ایران و روسیه نوشت: «برخلاف ادعاهای برخی رسانه‌ها،‌ این تعامل نه به دنبال هدف تهدید، بلکه امنیت جمعی و حفاظت از ارزش‌های انسانی است.» او اضافه کرد: «روابط ایران و روسیه که در تاریخ آزموده شده، به مرحله‌ای رسیده که می‌توان آن را نماد همکاری بادوام و آینده‌محور دانست.» وزیر خارجه ایران «این توافق» را «دستاوردی مهم» ارزیابی کرد که «نه‌تنها هدف تقویت روابط دوجانبه را دنبال می‌کند، بلکه مبنایی برای نقشی مبتکرانه در تحولات منطقه‌ای و جهانی ایجاد می‌کند» و در ادامه نوشت: «ایران و روسیه دو کشور بزرگ و قدرتمندی هستند که نقش برجسته‌ای در شکل دادن به نظم نوین جهانی دارند. ایران در موقعیتی راهبردی و در مرکز جغرافیای انرژی و تجارت جهانی قرار دارد و روسیه به عنوان کشوری با منابع نامحدود، صنایع پیشرفته و نفوذ گسترده ظرفیت بزرگی برای همکاری دارند.» عراقچی همچنین تصریح کرد: «همکاری میان ایران و روسیه پیامی به کشورهایی است که به حاکمیت ملی، عدالت و چندجانبه‌گرایی باور دارند.» او همچنین با تاکید بر اینکه «تکمیل گذرگاه حمل‌ونقل شمال-جنوب با توافق راهبردی با روسیه میسر می‌شود»، به نقش و اهمیت ایران و روسیه، به‌عنوان دو قدرت بزرگ در صنایع نفت و گاز و صادرات انرژی اشاره و تاکید کرد که در جریان این سفر شاهد گسترش روابط دو کشور در این زمینه‌ها خواهیم بود.
روایت عراقچی از اهمیت روابط تهران-مسکو
وزیر امور خارجه ایران شامگاه سه‌شنبه و پیش از آغاز این سفر سه‌روزه نیز با حضور در یک گفت‌وگوی تلویزیونی ضمن اظهارنظر درباره مسائل مختلف منطقه‌ای و بین‌المللی به اهمیت این سفر سه‌روزه نیز اشاره کرد و در بخشی از سخنانش در این گفت‌وگوی تلویزیونی گفت: «در جریان این سفر معاهده مشارکت جامع راهبردی بین ایران و روسیه امضا می‌شود. این یک معاهده جامع است و یک معاهده برای هدف خاص یا ائتلاف نظامی نیست. این معاهده چیز جدیدی نیست و در ادامه معاهده‌ای است که از سال ۱۳۷۹ بین دو کشور وجود داشته و در واقع این معاهده به‌روز و جدیدتر شده است.» عراقچی همچنین خبر داد: «در جریان این سفر علاوه‌بر امضای این معاهده در ارتباط با موضوع انرژی و انتقال گاز و نفت به نحوی که ایران تبدیل به‌هاب انرژی شود و همچنین موضوع کریدورهای اتصالی بین دو کشور رایزنی و گفت‌وگو خواهیم کرد. در این سفر همچنین در ارتباط با روابط منطقه‌ای و تحولات غرب آسیا و دیگر مسائل بین‌المللی نیز رایزنی و گفت‌وگو خواهد شد.» عراقچی در ادامه با اشاره به ظرفیت‌های همکاری ایران و روسیه در سازمان‌هایی چون شانگهای و و بریکس، تصریح کرد: «دریایی از موضوعات بین ما و روسیه در جریان است و این سفر یک نقطه عطف در روابط دو کشور است.» وزیر خارجه ایران در بخش دیگر صحبت‌های خود در این گفت‌وگوی خبری به موضوع موافقتنامه تجارت آزاد بین ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا اشاره کرد و گفت: «اخیرا ایران به این موافقتنامه ملحق شده و مجلس آن را تصویب کرده و با تایید شورای نگهبان این موضوع نهایی می‌شود. ملحق شدن ایران به این اتحادیه اقتصادی منجر به این می‌شود که ایران از موضوع رفع تعرفه‌های تجاری منتفع شود که به صورت مشخص بین ایران و روسیه تقریبا در مورد ۹۰۰ کالا تعرفه به صفر می‌رسد که این خود زمینه تجاری گسترده‌ای را فراهم می‌کند و در مورد تعداد زیادی از کالاها نیز تعرفه‌ها کاهش پیدا می‌کند.»
تاکید پزشکیان بر اهمیت سفر به تاجیکستان و روسیه
رییس‌جمهور نیز پیش از عزیمت به تاجیکستان و روسیه در فرودگاه مهرآباد به بیان نکاتی درباره این سفر سه‌روزه پرداخت و گفت: «سفر به تاجیکستان و روسیه به دعوت روسای جمهور این دو کشور و براساس سیاست‌های کلی مقام معظم رهبری است.» پزشکیان تصریح کرد: «تلاش می‌کنیم روابط با همسایگان را عمیق‌تر کنیم. با تاجیکستان سندهای متعددی درباره موضوعاتی همچون کشاورزی، آب، صنعت، تجارت، معدن، فرهنگی و علمی خواهیم داشت و سعی خواهیم کرد این ارتباطات را عمیق‌تر کنیم.» او اضافه کرد: «ما در جریان سفر به مسکو سند جامع راهبردی با این کشور امضا خواهیم کرد. این سند درباره مسائل علمی، اقتصادی، کشاورزی، صنعتی، فرهنگی و امنیتی است.» پزشکیان همچنین با بیان اینکه پیگیر امضای این اسناد با اکثر کشورهای همسایه از جمله عراق هستیم، گفت: «جهت‌گیری دولت برای افزایش ارتباطات و انتقال تجربیات و همکاری با کشورهای منطقه است. اگر بتوانیم این روند را ادامه داده و ارتباطات علمی، کارشناسی، صنعتی، حمل‌ونقل و انرژی را افزایش دهیم، این منطقه می‌تواند مشکلات خود را حل کند و فشارهای آمریکا و سایر کشورهایی که می‌خواهند در منطقه اعمال نفوذ کنند، خود‌به‌خود خنثی ‌شود.»
ورود رییس‌جمهور و هیات همراه به دوشنبه
سرانجام پیش از غروب روز گذشته به وقت تهران، رییس‌جمهور و هیات بلندمرتبه همراه، وارد دوشنبه پایتخت تاجیکستان شدند. در حالی که مسعود پزشکیان در دیدار رسمی دوجانبه با امامعلی رحمان، با استقبال او وارد شهر دوشنبه پایتخت تاجیکستان شد، بنابر اعلام دفتر ریاست‌جمهوری تاجیکستان، مراسم استقبال رسمی از رییس‌جمهور ایران صبح امروز(پنجشنبه) برگزار می‌شود. فارغ از آن اما شامگاه گذشته ‏مراسم ادای احترام و اهدای گل به مجسمه یادبود شاه‌اسماعیل سامانی با حضور رییس‌جمهور در شهر دوشنبه پایتخت تاجیکستان برگزار شد.