آغاز بازگشت تولید فولاد به پیش از اعمال محدودیت‌های برقی

براساس آخرین گزارش انجمن جهانی فولاد، سپتامبر ۲۰۲۴ میلادی (۱۱شهریور تا ۹مهر۱۴۰۳) تولید فولاد خام ایران به یک میلیون و ۵۰۰‌هزار تن رسید که با توجه به تولید یک میلیون و ۴۰۰‌هزار تنی ماه قبل نشانه‌هایی از بازگشت تولید به پیش از اعمال محدودیت‌های برقی مشاهده می‌شود.
گزارش «انجمن جهانی فولاد» درباره میزان تولید جهانی فولاد خام در ماه سپتامبر ۲۰۲۴ میلادی (۱۱شهریور تا ۹مهر۱۴۰۳) که به تازگی منتشر شده، حاکی است ایران در نهمین ماه میلادی امسال یک میلیون و ۵۰۰‌هزار تن و در مجموع ۲۱‌میلیون و ۳۰۰‌هزار تن فولاد خام از ابتدای ۲۰۲۴ تولید کرده است که 1/3‌درصد نسبت به مدت مشابه در سال۲۰۲۳ کاهش داشته است و کشورمان مانند بیشتر ماه‌های سال میلادی جاری در رتبه دهمین فولادساز برتر جهان قرار گرفت.
هرچند ماه مِه ۲۰۲۴ (۱۲ اردیبهشت تا ۱۱ خرداد ۱۴۰۳)، ایران برای نخستین بار در سال جاری میلادی موفق شد با تولید ماهانه سه‌میلیون و ۳۰۰هزار تن و با رشد نقطه به نقطه 1/2‌درصدی و افزایش 1/9‌درصدی در پنج‌ماهه اول ۲۰۲۴ نسبت به ۲۰۲۳ از نظر تولید ماهانه در رتبه هفتم برترین فولادسازان جهان و بالاتر از کشورهای آلمان، ترکیه و برزیل قرار بگیرد اما در ماه ژوئن امسال (۱۲خرداد تا۱۰‌تیر) به‌دلیل اعمال محدودیت‌های برقی، صنعت فولاد با کاهش ۷۰۰ هزار تنی نسبت به ماه قبل تنها ۲‌میلیون و ۶۰۰‌هزار تن فولاد خام تولید و این کاهش روند در ماه‌های گرم سال ادامه پیدا کرد تا در سپتامبر (۱۱شهریور تا ۹مهر۱۴۰۳) با تولید 5/1‌میلیون تن به کمترین میزان تولید ماهیانه در سال جاری میلادی رسید.
ثبت کمترین تولید ماهانه در سپتامبر امسال به‌دنبال ادامه محدودیت‌های برقی در تابستان امسال است و صنعت فولاد ایران پیش از این در ژوئیه (۱۱تیر تا ۱۱مرداد) تنها موفق به تولید یک میلیون و ۸۰۰هزار تن فولاد شده بود و این روند کاهش تولید در سپتامبر امسال منجر به تولید ماهانه یک میلیون و ۴۰۰‌هزار تن فولاد خام شد که یکی از کمترین میزان تولید ماهانه فولاد ایران در چند سال اخیر است ولی با این وجود تولید نه‌ماهه فولاد خام ایران در سال ۲۰۲۴ با افزایش 9/1‌درصدی نسبت به مدت مشابه سال پیش میلادی به ۱۹‌میلیون و ۸۰۰‌هزار تن رسید و با این میزان تولید، ایران همچنان در میان ۱۰ فولادساز برتر جهان جای دارد.
انجمن جهانی فولاد درباره میزان تولید جهانی فولاد خام در ماه سپتامبر ۲۰۲۴ میلادی خاطرنشان کرد: تولید جهانی این محصول راهبردی در این ماه در کل جهان به ۱۴۳‌میلیون و ۶۰۰‌هزار تن رسید که 7/4‌درصد نسبت به همین ماه در سال ۲۰۲۳ کاهش داشت.
این سند که براساس اطلاعات گزارش شده ۷۱کشور تولیدکننده فولاد به این انجمن گردآوری شده است نشان می‌دهد که باوجود افزایش تولید 9‌ماهه منتهی به پایان سپتامبر امسال نسبت به دوره مشابه سال قبل در سه کشور هند، آلمان، ترکیه و برزیل و میزان تولید در این مدت در مورد بقیه فولادسازان عمده جهانی از جمله ایران منفی بوده است.
براساس اطلاعات این گزارش، تولید ۹ماه ابتدایی امسال در کشورهای هند، آلمان، ترکیه، برزیل به ترتیب 8/5، 0/4، 8/13، 4/4 درصد افزایش نسبت به ۹ماه ابتدایی پارسال داشته و در ۶ کشور دیگر شامل چین، ژاپن، آمریکا، روسیه و کره جنوبی و ایران به ترتیب 6/3، ۳.۲، 6/1، 5/5، 6/4 و 1/3درصد کاهش داشته است که کمترین میزان کاهش در این مدت در میان این ۶ کشور مربوط به ایران بوده است.
آخرین گزارش انجمن جهانی فولاد نشان می‌دهد بیشترین افزایش ۹ماهه نخست امسال نسبت به همین مدت در سال ۲۰۲۳ مربوط به سه کشور ترکیه، هند و برزیل است که به ترتیب رشد ۱۳.۸، 8/5 و 4/4 درصدی را تجربه کردند و در رتبه بعدی آلمان با 0/4 درصد افزایش تولید قرار دارند.
رشد 8/13 درصدی تولید فولاد خام ترکیه در ۹ماهه اول امسال نسبت به همین مدت در سال گذشته به‌دنبال رشدهای شگفت‌انگیز 1/22‌درصدی در چهار‌ماه اول امسال و رشد 4/28‌درصدی در تولید سه‌ماه اول امسال در مقایسه با ۲۰۲۳ به دست آمده که باعث شده است این کشور رکورددار بیشترین افزایش نقطه به نقطه تولید فولاد خام تا اینجای سال ۲۰۲۴ در جهان شود.
تارنمای معتبر «استیل‌اوربیس» نیز چندی پیش اعلام کرد که «کوکایِر چِلیک» فولادساز نام‌آشنای ترکیه‌ای، ماه‌هاست که فولاد «پروژه شهر نِئوم عربستان سعودی» را تامین می‌کند درحالی‌که این شهر می‌تواند بازار بسیار نزدیک‌تری برای محصولات فولاد ایران به‌ویژه فولاد ساختمانی باشد.
گفتنی است که رکورد رشد نقطه به نقطه ۹ماهه پیش در ماه ژانویه ۲۰۲۴ توسط ایران شکسته شده و کشورمان توانسته بود با کم شدن مشکلات انرژِی رشد 9/39‌درصدی را در آن ماه تجربه و بیشترین رشد نقطه به نقطه در سال ۲۰۲۴ را به نام خود ثبت کند اما محدودیت‌های گازی در انتهای زمستان پارسال و کمبود برق در بهار و تابستان امسال باعث شد صنعت فولاد نتواند رکوردشکنی خود را ادامه دهد و تولید فولاد ایران در ماه‌های گذشته به صورت مستمر کاهش تدریجی داشته است.
تولیدکنندگان برتر فولاد خام در جهان
براساس آخرین گزارش انجمن جهانی فولاد، سه کشور برتر تولید‌کننده فولاد خام در جهان کماکان چین، هند و ژاپن هستند و چین «سپتامبر» امسال ۷۷‌میلیون و ۱۰۰‌هزار تن فولاد خام تولید کرد که این میزان تولید 1/6‌درصد نسبت به همین ماه در سال پیش، کاهش داشته است.
ماه «سپتامبر» امسال هند با تولید ۱۱میلیون و ۷۰۰‌هزار تن فولادخام، کاهش نقطه به نقطه 2/0درصدی را برای نخستین‌بار در سال جاری تجربه کرد و ژاپن نیز با تولید ۶‌میلیون و ۶۰۰‌هزار تن فولاد خام کاهش 8/5‌درصدی نسبت به «سپتامبر» سال گذشته را ثبت کرد.
براساس این گزارش، تولید فولادخام در ایالات متحده آمریکا برای «سپتامبر» امسال، ۶میلیون و ۷۰۰‌هزار تن تخمین زده می‌شود که 2/1‌درصد از تولید این کشور در همین ماه در سال ۲۰۲۳ بیشتر است و این کشور هرچند از نظر تولید ماهانه بالاتر از ژاپن و در رتبه سوم جهان قرار دارد اما کماکان از نظر تولید ۹ماهه چهارمین فولادساز برتر جهان است.
در گزارش انجمن جهانی فولاد آمده است: در «سپتامبر»۲۰۲۴ روسیه پنج میلیون و ۶۰۰ هزار تن فولادخام تولید کرد که 3/10‌درصد کاهش تولید نسبت به همین ماه در سال پیش را نشان می‌دهد و این کشور با این میزان تولید در جایگاه پنجمین کشور تولید‌کننده فولاد جهان قرار دارد.
طبق این گزارش، در نهمین ماه سال میلادی جاری، کره‌جنوبی با تولید 5 میلیون و ۵۰۰ هزار تن فولادخام و با 3/1‌درصد افزایش نقطه به نقطه در رتبه ششم تولید‌کنندگان فولاد جهان قرار گرفت.
براساس این گزارش، آلمان و ترکیه با تولید ۳میلیون و ۱۰۰‌هزار تن فولادخام به ترتیب با افزایش‌های 3/4‌و 5/6‌درصدی نسبت به تولید سپتامبر ۲۰۲۳ از نظر تولید ۹ماهه به ترتیب در رتبه‌های هفتم و هشتم تولید‌کنندگان برتر فولاد جهان در ماه سپتامبر قرار گرفتند هرچند در این ماه ترکیه فولاد بیشتری نسبت به آلمان تولید کرده است.
در نهمین ماه سال جاری میلادی میزان تولید فولادخام برزیل با توجه به افزایش نقطه به نقطه 9/9درصدی به میزان ۲‌میلیون و ۹۰۰‌هزار تن رسید و این کشور با تولید ۲۵‌میلیون و ۲۰۰‌هزار تن فولادخام از ابتدای سال میلادی جاری به تولیدی معادل ۳‌میلیون و ۹۰۰‌هزار تن بیشتر از ایران رسید و جای ایران را برای سومین ماه در رتبه نهم برترین فولادسازان جهان گرفت.
ایران به‌دلیل محدودیت‌های شدید برقی در تابستان سال جاری، برای سومین‌بار در سال ۲۰۲۴ تولید کمتر از ۲‌میلیون تن در ماه را ثبت کرد و تنها موفق به تولید یک‌میلیون و ۵۰۰‌هزار تن در ماه سپتامبر ۲۰۲۴ شد که هم از نظر تولید ماهانه و همچنین تولید کل در 9ماه منتهی به انتهای ژوئیه در رتبه دهم برترین فولادسازان جهان قرار گرفت.
ایران سپتامبر ۲۰۲۴ با کاهش نقطه به نقطه ۴۱/۲ درصدی نسبت به ماه سپتامبر ۲۰۲۳ بیشترین کاهش نقطه به نقطه را در میان کشورهای برتر تولید‌کننده فولاد ثبت کرد که این نشان از تاثیر نامطلوب ناترازی برق بر صنعت فولاد ایران دارد.
تولید 56درصد فولادخام تولیدشده خاورمیانه در ایران
براساس گزارش انجمن جهانی فولاد، در ماه «سپتامبر» امسال، کشورهای تولیدکننده فولاد در خاورمیانه شامل ایران، قطر، عربستان سعودی و امارات متحده عربی در مجموع 3‌میلیون و ۵۰۰هزار تن فولادخام تولید کردند که ۲۳ درصد کاهش نقطه به نقطه را نسبت به سپتامبر سال پیش نشان می‌دهد که علت اصلی آن، کاهش 2/41درصدی تولید فولاد ایران نسبت به سپتامبر ۲۰۲۳ است.
با وجود کاهش نقطه به نقطه 2/41‌درصدی تولید فولادخام ایران در ماه «سپتامبر» و با توجه به تولید یک میلیون و ۵۰۰ هزار تنی فولاد ایران و تولید 3‌میلیون و ۵۰۰‌هزار تنی فولاد در خاورمیانه، در ماه سپتامبر افزون بر ۴۲‌درصد فولاد خام تولید شده در خاورمیانه از آن جمهوری اسلامی بود که کمترین سهم تولید ماهانه در خاورمیانه در چند سال گذشته است.
براساس اطلاعات انجمن جهانی فولاد، از ابتدای سال میلادی جاری ۳۸‌میلیون و ۴۰۰‌هزار تن فولادخام در کشورهای ایران، قطر، عربستان سعودی و امارات متحده عربی تولید شده که 5/1‌درصد کمتر از تولید 9 ماه آغازین سال پیش است.
آخرین گزارش انجمن جهانی فولاد حکایت از آن دارد که کشورهای تولیدکننده فولاد در آفریقا شامل کشورهای مصر، لیبی، آفریقای جنوبی و تونس در مجموع یک میلیون و ۹۰۰‌هزار تن فولاد خام تولید کردند که 6/2‌درصد نسبت به ماه مشابه سال پیش افزایش داشته است و این کشورها از ابتدای سال جاری میلادی در مجموع موفق به تولید ۱۶‌میلیون و ۶۰۰‌هزار تن فولادخام شده‌اند.
آن‌گونه که در آخرین گزارش انجمن جهانی فولاد آمده، کشورهای حوزه آسیا و اقیانوسیه عضو این انجمن شامل کشورهای استرالیا، چین، هند، ژاپن، مغولستان، نیوزیلند، پاکستان، کره‌جنوبی، تایوان، تایلند و ویتنام، ماه «ژوئیه» در مجموع ۱۰۵‌میلیون و ۳۰۰‌هزار تن فولادخام تولید کردند که 5درصد نسبت به همین ماه در سال پیش کاهش تولید داشته‌اند.
کشورهای استرالیا، چین تایپه، هند، ژاپن، مغولستان، نیوزیلند، پاکستان، کره جنوبی، تایلند و ویتنام درمجموع از ابتدای ۲۰۲۴ موفق به تولید یک‌میلیارد و ۳۲‌میلیون تن فولادخام شدند که 5/2درصد کمتر از تولید همین مدت این کشورها در سال قبل است.
براساس این گزارش، کشورهای عضو اتحادیه اروپا در ماه «سپتامبر» امسال ۱۰‌میلیون و ۵۰۰‌هزار تن فولادخام تولید کردند که این رقم 3/0‌درصد افزایش نسبت به ماه «سپتامبر» ۲۰۲۳ را نشان می‌دهد. میزان تولید این کشورها در ۹ماه نخست امسال در مجموع ۹۷‌میلیون و ۸۰۰‌هزار تن اعلام شده است که رشد 5/1‌درصدی برای این بازه زمانی را نشان می‌دهد.
سایر کشورهای اروپایی تولیدکننده فولاد که عضو اتحادیه اروپا نیستند و شامل کشورهای مقدونیه، نروژ، صربستان، ترکیه و بریتانیا می‌شوند در این مدت در مجموع 3 میلیون و ۶۰۰‌هزار تن فولاد خام تولید کردند که 1/4‌درصد افزایش نقطه به نقطه نسبت به تولید نهمین‌ماه پارسال را نشان می‌دهد و این کشورها از ابتدای ۲۰۲۴ تا انتهای سپتامبر با تولید ۳۳‌میلیون و ۱۰۰‌هزار تن موفق به ثبت رشد 8/7‌درصدی شده‌اند.
کشورهای آمریکای شمالی شامل کشورهای کانادا، کوبا، السالوادور، گواتمالا، مکزیک و ایالات متحده آمریکا درمجموع ۸‌میلیون و ۶۰۰ هزار تن فولادخام تولید کردند که 4/3‌درصد از تولید سال قبل آنها در ماه «سپتامبر» کمتر است و آنها از ابتدای امسال تنها موفق به تولید ۸۰‌میلیون تن فولادخام شده‌اند که کاهش 9/3‌درصدی نسبت به تولید ۹ ماه نخست ۲۰۲۳ را نشان می‌دهد.
روسیه و سایر کشورهای مستقل مشترک‌المنافع تولیدکننده فولاد شامل بلاروس و قزاقستان به همراه اوکراین در نخستین ماه سال جاری در مجموع ۶میلیون و ۸۰۰ هزار تن فولاد خام تولید کردند که 6/7‌درصد کاهش تولید نقطه به نقطه را نشان می‌دهد، البته عمده‌ترین تولیدکننده فولاد در این منطقه «فدراسیون روسیه» است.
روسیه، اکراین و سایر کشورهای مستقل مشترک‌المنافع تولیدکننده فولاد در ماه‌های ژانویه تا سپتامبر امسال در مجموع ۶۴‌میلیون و ۹۰۰‌هزار تن فولاد تولید کردند که 5/2‌درصد نسبت به بازه ۹ماهه ابتدای سال قبل کمتر است.
تولید فولادخام در کشورهای آمریکای جنوبی شامل کشورهای آرژانتین، برزیل، شیلی، کلمبیا، اکوادور، پاراگوئه، پرو، اروگوئه و ونزوئلا، «سپتامبر» امسال در مجموع به 3میلیون و ۵۰۰ هزار تن رسید که 3/3درصد نسبت به تولید آنها در سپتامبر سال گذشته افزایش داشته است و عمده این افزایش به‌دلیل افزایش 9/9‌درصدی رشد نقطه به نقطه تولید فولاد در برزیل بوده است.
حرکت به سمت صنعت سبز
بدون تردید چالش اساسی صنعت فولاد در ۹ماه نخست ۲۰۲۴، ناترازی انرژی است که باوجود ظرفیت تولید سالیانه ۵۰ میلیون تن فولاد در کشور، محدودیت انرژی باعث شده است تولید واقعی حداکثر در حد ۳۲ میلیون تن باقی بماند و براساس پیش‌بینی‌ها شاید این رقم امسال حتی به ۳۰میلیون تن در سال نیز کاهش پیدا کند.
امروز ایران با بیش از ۳۰‌میلیون تن تولید فولاد، بزرگ‌ترین تولیدکننده این محصول راهبردی در خاورمیانه است و از آنجا افزون‌بر ۴۰‌درصد تولید فولاد کشور در اصفهان انجام می‌شود، محدودیت‌های انرژی می‌تواند بر اقتصاد استان تاثیر بگذارد.