رییس‌جمهور «یهویی» و سختی راه

محمد‌صادق جنان‌صفت
پیش از اینکه فاجعه سقوط هلی‌کوپتر برای شهیدرییسی رخ دهد در تصور هیچ ایرانی نمی‌گنجید که رییس دولت چهاردهم فردی به نام مسعود پزشکیان شود. مسعود پزشکیان اما در ثبت‌نام برای رقابت در انتخابات 8 تیر‌ماه از سوی شورای نگهبان دستچین شد و در حالی که علی لاریجانی از اصولگرایان استخوان خردکرده فاقد صلاحیت دانسته شد به جمع شش نفری پیوست که در فینال حاضر بودند. این وضعیت و تقاضای «یهویی» رییس‌جمهور شدن از سوی پزشکیان به بهت ملی منجر شد.
به همین دلیل بود که در انتخابات 8 تیرماه 60درصد ایرانیان واجد حق رای دادن از حق خود استفاده نکردند. در حالی که دوقطبی شدن مبارزه چهاردهم بین جلیلی و پزشکیان آشکار می‌شد سپهر سیاست در ایران گونه‌ای چرخید که همه اصلاح‌طلبان پشت پزشکیان ایستادند. در انتخابات 15 تیر‌ماه شمار رای‌دهندگان به پزشکیان از شمار رای‌دهندگان به جلیلی جلو زد و او روز 16 تیر ماه 1403 رییس‌جمهور منتخب شد.
تا اینجای داستان چهاردهم خوب جلو رفت‌ اما پیامدهای رییس‌جمهور یهویی شدن گریبان او را گرفته و به این زودی‌ها هم دست از سر پزشکیان برنخواهد داشت.
یکی از پیامدهای یهویی رییس‌جمهور شدن این است که همه نیروهای سیاسی دوست و منتقد از او سهم می‌خواهند‌. کار تا جایی پیش رفته است که به پزشکیان آدرس می‌دهند و می‌گویند اگر دولت آرام می‌خواهد باید از همه نیروها در کابینه و دولت استفاده کند. از سوی دیگر رییس‌جمهور یهویی برای پیشبرد برنامه‌هایش تا پیش از اینکه تحلیف و تنفیذ شود کارش را به یک سیاستمدار حرفه‌ای داده است که درون و بیرون او را نمی‌توان به سادگی با هم سازگار دید.
محمد‌جواد ظریف در این روزهای تازه سپری شده جوری رفتار کرده که گویا او بوده است که رای به چنگ آورده و حالا می‌خواهد دولت تشکیل دهد.
نگاهی به کمیته‌های منتخب و نیز به اعضای شورای راهبری نشان می‌دهد سهم نیروهای امنیتی و اطلاعاتی سابق بر دیگر گروه‌ها غلبه دارد. در این شورای راهبری کسانی هستند که تا چند روز پیش از جریان مبارزه انتخاباتی دودل بودند که رای دهند یا نه. غیبت نیروهای با سابقه که نماینده گروه‌هایی از جامعه هستند و نیز فقدان نیروهایی که به هر حال با جامعه ایرانی بیشتر آشنایند تعجب‌برانگیز است و واکاوی واکنش‌های رخ داده در گروه‌هایی که شبکه‌های اجتماعی را به خدمت گرفته‌اند نشان می‌دهد از وضعیت رضایت ندارند.
تاکید چند باره ظریف بر اینکه 60‌درصد وزیران کسانی خواهند بود که تا امروز وزیر نبوده‌اند حالا به پاشنه آشیل کابینه تبدیل شده و تردیدها درباره کارآمدی راهبرد به کار گرفته را بیشتر کرده است. رییس‌جمهور یهویی هم دردسرهای خود را دارد.