3 - 12 - 2023
و حالا سلطان چای
محمدصادق جنانصفت
شوربختانه یا خوشبختانه پس از روی کار آمدن دولت اعتدالگرای حسن روحانی در ایران حرارت مبارزه با فسادکاران اقتصادی بالا رفت و نهادهای نظارتی دست به کار شدند و شماری از افراد را به جرم فسادهای بزرگ دستگیر کردند و به آنها نام سلطان دادند.
به این ترتیب بود که سلطان قیر، سلطان سکه، سلطان پتروشیمی، سلطان خودرو، سلطان فولاد و… دستگیر، محاکمه و برخی اعدام شدند و برخی نیز شاید اکنون در زندانند. شهروندان ایرانی هر بار که یک سلطان شکار و دستگیر و اعدام میشد باورشان میشد دیگر سلطانی زاد و رشد نخواهد کرد، اما سلطانهای فاسد همچنان زاد و رشد میکنند. تازهترین فرد یا شرکتی که میتوان به او یا شرکتش سلطان فساد با تعریفهای ایرانی داد سلطان چای است.
در وضعیتی که مقامهای سیاسی و اقتصادی ایران بیشتر از مقامهای هر کشور دیگری در همه چهار دهه گذشته بیشترین حرف را درباره مبارزه با فساد زده و میزنند و در ایران چندین و چند سازمان نظارتی برای مبارزه با فساد تاسیس شدهاند، اما از حجم و شمار فساد کاسته نشده است. چرا چنین است؟
واقعیت این است که در ایران، چین و کشورهایی که اقتصاد آنها در اختیار دولت و حزب و نهادهای سیاسی قرار دارد دو مقوله فسادساز و فسادکار را از هم تفکیک نمیکنند و به همین دلیل فساد ریشهکن نمیشود. براساس تجربه و دانش میتوان گفت سیستم اقتصادی متمرکز دولتی فسادساز است و فسادکاران از این ضعف سیستمی بهرهبرداری میکنند و فسادکار هستند. البته باید فسادکار در هر مقام و در هر شأن و شخصیت به جزای اعمالش برسد، اما یادمان باشد، فسادکاران تا وقتی که سیستم، فساد میسازد رویش خواهند داشت. حقیقت را باید بپذیریم که اگر اقتصاد کلان و کسبوکار شهروندان تابعی از عنصر سیاست شود و سیاستمداران لیدر شوند و اقتصاد در چنگ دولت و برخی نهادها باشد همین خواهد شد. اگر میخواهید واقعا فساد را نابود کنید یا به کمترین میزان برسانید باید با فساد سیستمی و اقتصاد دولتی مبارزه کنید. نمیشود عسل را در اختیار انسان قرار داد و از او خواست کمی از آن را نچشد. ارز ارزان را به کسانی میسپاریم و از آنها میخواهیم بر نفس خود غلبه کنند و از آن بهرهبرداری فسادآلود نکنند. سپردههای بانکی را ارزان به گروههایی میدهید و میخواهید برگردانند؟ معلوم است که در میان صدها هزار نفری که با سختی بر خواهش نفس در برابر فساد ایستادگی میکنند هزاران نفر نیز نمیتوانند بر نفس خویش غلبه کنند و فساد رخ میدهد. فسادسازان مشغول کارند و بدون چون و چرا از گوشه و کنار فساد چیزی هم به آنها میرسد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد